اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI)
اندیکاتور شاخص قدرت نسبی یا Relative Strength Index با نام اختصاری RSI یکی از مجموعه اندیکاتورهای تولید شده توسط «جی.ولز وایلدر» [35] است. این اندیکاتور برای نخستین بار در کتاب مشهور وایلدر بنام «مفاهیم نوین در سیستمهای معاملاتی تکنیکال» [36] به دنیای بورس معرفی شد و هنوز هم پس از گذشت بیش از چهار دهه، همچنان یکی از پرطرفدارترین اندیکاتورها نزد تحلیلگران تکنیکال است. وایلدر از افراد بسیار تاثیرگذار بر علم تکنیکال است و بسیاری او را بنام پدر اندیکاتورها میشناسند. وایلدر که در ابتدا یک مهندس مکانیک بود تصمیم به ورود به بازار املاک میگیرد و از آنجا به دنیای بورس وارد میشود. عمده شهرت وایلدر بدلیل اندیکاتورهای مهم و پرکاربردی است که جهت تحلیل نمودارها معرفی کرده است. از مهمترین اندیکاتورهای طراحی شده توسط وایلدر میتوان به شاخص قدرت نسبی(RSI)، میانگین جهت دار(ADX)، میانگین محدوده واقعی(ATR)، پارابولیک سار(PSAR) اشاره کرد. در اهمیت نقش آقای وایلدر در تاریخچه تحلیل تکنیکال همین بس که به ندرت بتوانید تحلیلگری را بیابید که لااقل یکی از اندیکاتورهای تولیدی توسط وایلدر را در میان جعبه ابزارهای معاملاتی خود نداشته باشد.
[35] J.Welles Wilder(Born 1930)
[36] New Concepts in Technical Trading Systems, J.Welles Wilder, June 1978
نرخ تغییر (ROC)
یکی از اصلیترین کارها در تحلیل تکنیکال، تعیین روند حرکتی سهام است و شاخصهای مختلفی در تعیین این مسئله به ما کمک میکنند. نرخ تغییر یا Rate Of Change که به اختصار ROC گفته میشود، یک شاخص تحلیل تکنیکال مبتنی بر حرکت میباشد و پارامتری است که بر اساس آن میتوان تغییرات قیمت سهام یا شاخص را اندازهگیری کرد. به کمک این مقدار میتوان از وجود حباب در بورس آگاه شویم و آن را پیشبینی کنیم. زمانی که بخواهیم ROCرا اندازهگیری کنیم باید به سرعت تغییرات یک متغیر در یک محدوده زمانی معین، دقت نماییم. محدوده حرکت اندیکاتور ROC در بازه مثبت و منفی بین عدد صفر است و حول این محور در نوسان است. قرار گرفتن اندیکاتور در محدوده مثبت نشاندهنده روند صعودی است، به همین ترتیب زمانی که اندیکاتور در محدوده منفی باشد، از یک روند نزولی خبر میدهد. سیگنال خرید و یا فروش در این اندیکاتور مشخص است.
به این نکات در مورد روند حرکت اندیکاتور ROC توجه کنید:
1) نرخ قیمت (ROC) نشانگر حرکت نامحدود است که در آنالیز فنی در برابر یک نقطه میانی سطح صفر استفاده میشود.
2) افزایش ROC معمولاً روند صعودی را تأیید میکند، در حالی که روند نزولی ROC نشاندهنده روند نزولی قیمت است.
3) هنگامی که قیمت خنثی است، ROC نزدیک به صفر حرکت خواهد کرد.
فرمول محاسبه اندیکاتور ROC یا نرخ تغییر
برای محاسبه اندیکاتور ROC، ابتدا اختلاف قیمت سهم را در دو دوره زمانی فعلی و قبلی به دست میآوریم.
نرخ تغییر = ((قیمت بستهشدن فعلی سهم – قیمت بستهشدن n دوره قبلی سهم) / قیمت بستهشدن n دوره قبلی سهم) * ۱۰۰
در محاسبات این اندیکاتور، مقدار فعلی سهام یا شاخص را بر همان مقدار در گذشته تقسیم میکنند. این پارامتر به لحاظ ریاضی به شکل دیگری نیز تعریف میشود. حاصل تقسیم قیمت فعلی و قیمت پیشین را از عدد ثابت یک کم و سپس در عدد ثابت ۱۰۰ ضرب میکنیم، نرخ تغییر به دست میآید:
ROC = ((closing pricep / closing pricep-n) – 1) * 100
هر دو فرمول به لحاظ ریاضی پاسخی یکسان خواهند داشت.
چگونگی محاسبه اندیکاتور ROC
انتخاب n در محاسبه ROC اهمیت دارد. معاملهگرانی که بصورت کوتاهمدت سرمایهگذاری میکنند به سراغ اعداد کوچکتر میروند. مقادیر کوچک n سبب تغییرات سریع ROC نسبت به تغییرات قیمت خواهد شد. این مقادیر کوچک گاهی میتواند سبب دریافت سیگنالهای اشتباه گردد. معاملهگران بلند مدت مقادیر بزرگتری برای n انتخاب میکنند که سبب تاخیر در واکنشهای ROC میشود؛ اما میتواند اعتبار بیشتری داشته باشد.
چرا اندازهگیری ROC مهم است؟
اندیکاتور ROC یا نرخ تغییر یک ابزار مهم برای سرمایهگذاران محسوب میشود. در نظر بگیرید که اوراق قرضه یا سایر سهامی که ROC آنها مثبت است، در کوتاهمدت میتوانند سودآوری خوبی داشته باشند. بر عکس این قضیه نیز صادق است. یعنی ROC منفی یا پایینتر از میانگین متحرک، خبر از کاهش احتمالی ارزش دارایی میدهد. به این ترتیب سهامداران میتوانند با آگاهی از این مسئله اقدام به فروش دارایی اندیکاتور یا شاخص خود کنند. از سوی دیگر با اندازهگیری ROC میتوان از وجود حباب در بازار مطلع شد. در نظر بگیرید که مومنتوم بازار خبر از شرایط مطلوبی میدهد و افراد به دنبال سهامی با ROC مثبت هستند. در این شرایط جهش کوتاهمدت ROC در صندوقهای قابل معامله در بورس یا شاخص، میتواند علامتی مبنی بر وجود حباب در بورس باشد.
واگرایی در اندیکاتور ROC
از واگراییهای اندیکاتور میتوان سیگنالهای تغییر روند را دریافت کرد. در این اندیکاتور واگرایی منفی به معنای نزولی شدن روند قیمت است. در مواقعی که اندیکاتور از افزایش قیمت خبر میدهد در حالیکه روند نزولی است، میتوان انتظار تغییر روند از حالت نزولی به صعودی را داشت.
لازم به ذکر است سیگنال هایی که از واگرایی به دست میآیند به لحاظ زمانبندی قابل اعتماد نیستند زیرا ممکن است واگرایی طولانی مدت اتفاق بیفتد ولی تغییر روند رخ ندهد.
مقایسه اندیکاتور ROC و Momentum
شباهت این دو اندیکاتور بسیار است و این موضوع به ویژه اگر مقدار n در آنها مشابه باشد، بیشتر است و نتایجی که از بررسی این دو اندیکاتور حاصل میشود، تقریباً مانند هم خواهد بود. قیمت فعلی و قیمت n دوره قبلی را در اندیکاتور ROCاز هم کم میکنیم و سپس بر قیمت دوره n تقسیم میشود و در نتیجه درصد تغییرات مشاهده میشود. در اندیکاتور مومنتوم این کار متفاوت است. در این اندیکاتور، تفاوت دو قیمت در عدد ۱۰۰ ضرب میشود یا اینکه قیمت فعلی سهم را باید بر قیمت n دوره قبلی تقسیم کرد و سپس حاصل را در عدد ۱۰۰ ضرب کرد. نتایج حاصل از این دو اندیکاتور تقریبا یکسان است، اما به دلیل تفاوتهای جزئی موجود در محاسبات ممکن است که تحلیلگران یکی از این دو را نسبت به دیگری بهتر بدانند و از آن در تحلیلهای خود استفاده کنند.
محدودیتهای اندیکاتور نرخ تغییر
از جمله مشکلاتی که در استفاده از اندیکاتور ROC یا نرخ تغییر با آن مواجه میشویم، میتوان به این مورد اشاره کرد که تفاوتی میان قیمت دورههای قبلی و قیمت فعلی در نظر نمیگیرد و در فرایند پیشبینی قیمت، وزن یکسانی را برای این دو قیمت در نظر میگیرد. این امر در شرایطی رخ اندیکاتور یا شاخص میدهد که برخی از تحلیلگران تکنیکال، قیمت فعلی بازار را مهمتر از قیمتهای قبلی میدانند و قیمت فعلی را عاملی که موجب تحرکات آینده قیمت میشود در نظر میگیرند. مسئله دیگری که در این اندیکاتور وجود دارد، حرکات Whipsaw است که در نزدیکیهای نقطه صفر به میزان زیادی مشاهده میشود. این مسئله ممکن است به دلیل روند خنثی باشد که تغییرات و نوسانات کوچک سهم را به دنبال دارد. در این شرایط اندیکاتور هم تمایل به حرکت به سمت صفر دارد. این شرایط میتواند منجر به آن شود که معاملهگران روندی، سیگنالهای نادرست دریافت کنند. هرچند به این مسئله میتوان از زاویهای مثبت هم نگاه کرد؛ یعنی ROC میتواند روند خنثی را به ما نشان دهد.
محدودیت دیگر این اندیکاتور، به سیگنالهای زود هنگامی که ممکن است دریافت شوند، مربوط میباشد. در شرایطی کهROC واگرایی را نشان میدهد، این امکان وجود دارد که برای مدتی قیمت در همان روند باقی بماند. پس نمیتوان به واگرایی به چشم یک سیگنال معتبر نگاه کرد. در این موقعیت بهتر است از اندیکاتورهای دیگر و شیوههای تحلیلی مختلفی کمک گرفته شود.
اندیکاتور چیست؟ اندیکاتور عصای دست تریدرها
اندیکاتور ها ابزار کار سرمایه گذاران و تریدرهای ارز دیجیتال هستند. افرادی که با کسب و کار ارزهای دیجیتال آشنا هستند به خوبی میدانند که تحلیل تکنیکال تا چه اندازه اهمیت دارد. تحلیل تکنیکال در نگاه اول شاید کمی سخت به نظر برسد. اما در حقیقت هر کسی میتواند به یک تحلیلگر تکنیکال حرفهای تبدیل شود. فقط باید اصول اولیه آنالیز و استفاده از ابزارهای آن را به خوبی بیاموزید.
اندیکاتورها یکی از مهمترین ابزارهای تحلیل تکنیکال هستند که یادگیری آنها به شما کمک میکند تا به یک تریدر حرفهای تبدیل شوید.
اندیکاتور مهمترین ابزار تحلیل تکنیکال و عصای دست تریدرها
برای اینکه بدانید اندیکاتور چیست و مفهوم آن را درک کنید بهتر است ابتدا با انواع تحلیل ارزهای دیجیتال آشنا شویم. هر سرمایه گذار یا تریدری که در بازار سهام یا ارزهای دیجیتال فعالیت میکند، از دو نوع تحلیل برای پیش بینی آینده بهره میبرد. تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال.
تحلیل فاندامنتال: در تحلیل فاندامنتال، تلاش میشود تا ارزش یک سهام را با بررسی رقبا، داراییها، اسناد، اخبار و مدارک مربوط به آن تشخیص داد.
تحلیل تکنیکال: در تحلیل تکنیکال، تریدرها سعی میکنند با بررسی قیمت و نمودارهای مرتبط با آن، روند قیمتی را تشخیص دهند و قیمت آینده یک سهام یا ارزدیجیتال را پیش بینی کنند.
در تحلیل تکنیکال برای اینکه بتوان آنالیز دقیقتری انجام داد و از سردرگمی جلوگیری کرد از ابزارهایی به نام اندیکاتور یا شاخصها استفاده میشود. تحلیلگر تکنیکال به الگوها و نمودارها نگاه میکند سپس با به کارگیری اندیکاتورها بهترین فرصتها را برای انجام معامله پیدا میکند. بنابراین در سیگنال یابی نیز کاربرد زیادی دارند. بگذارید نگاه دقیقتر و مفهومیتری به شاخصها داشته باشیم.
اندیکاتور (indicator) چیست؟ با معنی اندیکاتور آشنا شوید
اندیکاتورها یا شاخصها اساساً نشانگرهای محاسباتی هستد که بر اساس قیمت، حجم، میزان سود و سایر پارامترهای ریاضی بازار سهام یا ارزهای دیجیتال محاسبه میشوند. بنابراین در اکثر مواقع اندیکاتورها فرمولهای ریاضی هستند. این شاخصها اطلاعات مهمی را نشان میدهند و استفاده از آنها برای صحت سنجی تحلیلها الزامی است.
مشهورترین اندیکاتورها شامل شاخص مقاومت نسبی (RSI)، باندهای بولینگر و میانگین متحرک میشوند. این شاخصها به طور گسترده در بازار سهام و ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرند. با اینکه بیشتر کاربرد آنها در تحلیل تکنیکال است، اما در تحلیل فاندامنتال نیز کاربرد دارند. برای مثال زمانی که میخواهید قیمت ریپل را تحلیل کنید، از اندیکاتور میانگین متحرک کمک میگیرید تا بفهمید قیمت در حال حاضر از میانگین ۲۰، ۵۰ یا ۱۰۰ روزه خود بالاتر یا پایینتر قرار دارد. این موضوع میتواند در تعیین روند صعودی یا نزولی قیمت به شما کمک کند.
کاربرد اندیکاتور چیست؟ اهمیت استفاده از اندیکاتور تکنیکال
اندیکاتورها یا شاخصهای تکنیکال اگرچه تضمین کننده موفقیت معامله نیستند اما به معامله گران رمز ارزها کمک میکنند تا به شکل بهتری داراییهای دیجیتال و بازار آنها را ارزیابی کنند. از اندیکاتورها میتوان برای شناسایی فرصتهای ترید کوتاه مدت یا بلند مدت استفاده کرد. پیدا کردن روندها، تشخیص وضعیت فعلی، پیش بینی وضعیت آینده و استفاده برای سنجش صحت پیش بینیها از دیگر کاربردهای اندیکاتور است.
اما مهمترین کاربرد اندیکاتورها، کمک به شناسایی سیگنالهای خرید و فروش است. همین موضوع باعث شده این شاخصها به مبنایی برای تحلیل تکنیکال تبدیل شوند. مثلاً اگر قصد خرید بیت کوین را دارید چگونه میتوانید بهترین فرصت را برای ورود به بازار انتخاب کنید؟ با استفاده از اندیکاتور پیدا کردن یک فرصت خرید مناسب بسیار راحتتر خواهد شد. با این حال دقت کنید که این شاخصها تنها یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال هستند و برای موفقیت در بازار ارزهای دیجیتال کافی نخواهند.
چندنمونه از مهمترین اندیکاتورهای ارزهای دیجیتال
بعضی از اندیکاتورها و شاخصها به لطف پیش بینیهای دقیق و ساده بودن استفاده از آنها، جذابیت زیادی برای تریدرها و سرمایه گذاران دارند. در این جا با مهمترین و پرکابردترین اندیکاتورهای ارزدیجیتال آشنا میشویم:
شاخص مقاومت نسبی (RSI)؛ سیگنال مهم خرید یا فروش
اندیکاتور RSI، یک شاخص متحرک است که بین ۰ تا ۱۰۰ در نوسان است. این شاخص سرعت و جهت حرکت قیمت را اندازه گیری میکند. شاخص مقاومت نسبی بیشتر از ۷۰ نشان دهنده خرید بیش از حد یک ارز دیجیتال است و به نوعی سیگنال فروش به حساب میآید. وقتی RSI به زیر ۳۰ میرسد، نشان دهنده این است که یک دارایی بیش از اندازه فروخته شده و حالا فرصت خرید آن مهیا شده است.
RSI معمولاً براساس دادههای ۱۴ روز اخیر محاسبه میشود. در واقعی از RSI برای نمایش ساده وضعیت خرید یا فروش بیش از حد یک ارز دیجیتال استفاده میکنیم. برای مثال در هنگام پیش بینی قیمت دوج کوین در آینده اگر RSI به بالاتر از ۷۰ رسید، میتوان انتظار داشت به زودی شاهد کاهش قیمت خواهیم بود.
اندیکاتور باندهای بولینگر؛ مشخص کردن میزان نوسان ارز دیجیتال
باند بولینگر از دو خط(باند) روی نمودار تشکیل شده است که نوسانات قیمت را در داخل و اطراف آن نشان میدهد. باند بولینگر میتواند در درک این که آیا سهام در حال رشد است یا خیر یا حتی نوسان کافی برای سرمایهگذاری وجود دارد، به شما کمک کند. انقباض باند به معنای کاهش نوسانات و گسترش آن به معنای افزایش نوسان است. علاوه براین نزدیک شدن خط قیمت به خط بالا (باند بالا) نشان دهنده اشباع بازار از خریداران است. در مقابل نزدیک شدن خط قیمت به باند پایین نشان دهنده اشباع بازار از فروشندگان است.
میانگین متحرک ساده؛ یک شاخص ساده و کاربردی
اندیکاتور میانگین متحرک ساده، قیمت یک دارایی را در طول زمان نشان میدهد. برای محاسبه میانگین متحرک کافی است تا قیمتهای پایانی را با هم جمع کرده و بر تعداد روزهای دوره مد نظر تقسیم کنیم. تریدرها با استفاده از این اندیکاتور میتوانند ایجاد روندهای جدید و فرصتهای ناشی از آن را شناسایی کنند. برای مثال بالاتر رفتن یک میانگین متحرک کوتاه مدت به بالاتر از یک میانگین متحرک بلند مدت نشان دهنده روند صعودی است. به این سیگنال تقاطع طلایی گفته میشود.
اندیکاتور MACD؛ میانگین محترک واگرایی/همگرایی
کاربردهای میانگین متحرک ساده بسیار بیشتر از آن است که به نظر میآید. اندیکاتور MACD یا میانگین متحرک واگرایی/همگرایی رابطه بین دو میانگین متحرک قیمت یک دارایی را نشان میدهد. از این اندیکاتور نیز به صورت گسترده برای پیدا کردن سیگنالهای خرید و فروش استفاده میکنند.
اندیکاتور مومنتوم (Momentum)؛ شناسایی سرعت حرکت قیمت
اندیکاتور مومنتوم برای شناسایی سرعت حرکت قیمت طراحی شده است. این اندیکاتور ، جزء اندیکاتورهای پیشرو میباشد. نحوه محاسبه مومنتوم به این صورت است که قیمت فعلی پایانی سهم را با قیمت پایانی n دوره قبل سهم مقایسه میکند. منظور از n دوره بازه زمانی است که توسط تحلیلگر انتخاب میشود.
انواع اندیکاتورها؛ آشنایی با اندیکاتور متقدم و متأخر
اندیکاتور متقدم (Leading indicator) شرایط آینده و اندیکاتور متأخر (Lagging indictor) شرایط فعلی یک کسب و کار یا دارایی را ارزیابی میکنند. بنابراین تحلیلگران میتوانند با استفاده از آنها براساس نیاز خود، پیش بینیهای دقیقتری به دست آورند.
اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟ پیش بینی آینده با اندیکاتور متقدم
شاخص متقدم یا پیشرو در مورد روندهایی که هنوز به وجود نیامده اند به ما اطلاعات میدهند. این اندیکاتورها جلوتر از وضعیت فعلی حرکت میکنند و برای تحلیلهای کوتاه مدت یا میان مدت مناسب هستند. برای مثال زمانی که در حال تحلیل اتریوم کلاسیک هستیم، شاخصهای متقدم به ما می گویند وضعیت این ارز دیجیتال محبوب در آینده چگونه خواهد بود و چه زمانی فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری در آن به وجود میآید.
اندیکاتور متأخر (Lagging indicator) چیست؟ بررسی وضعیت فعلی یک دارایی
اندیکاتور متأخر برای شناسایی روندهای فعلی استفاده میشوند. با استفاده از این اندیکاتورها میتوان سیگنالهایی را نمایان میکنند که در حال حاضر وجود دارند اما ممکن است متوجه آنها نشده باشیم. از آنجایی که روندهای مرتبط با اندیکاتور متأخر قبلاً ایجاد شدهاند و دیتاهای آن مربوط به قبل است معمولاً برای تحلیلهای بلند مدت مناسب هستند. در تحلیل قیمت بیت کوین کش، اندیکاتور Lagging به ما میگوید روند فعلی قیمت چگونه است و الان در چه وضعیتی برای خرید و فروش قرار داد.
اندیکاتورهای تصادفی، نوع سوم اندیکاتورها
به جز اندیکاتورهای متقدم و متأخر دسته سومی از اندیکاتورها وجود دارند که به آنها اندیکاتور تصادفی (Coincident indicators) می گویند. این اندیکاتورها به اندازه دو دسته قبلی معروف نیستند اما در جایگاه خود میتوانند اهمیت زیادی داشته باشند. اندیکاتورهای تصادفی در واقع هم متأخر هستند هم پیشرو و در میتوانند برای بررسی روند فعلی و آینده مورد استفاده قرار بگیرند.
مثالهایی از اندیکاتور متقدم و متأخر در تحلیل تکنیکال
در اینجا با چند مثال مهم با کاربردهای اندیکاتور متقدم و متأخر در تحلیل تکنیکال آشنا میشویم.
مهمترین اندیکاتورهای متقدم و پیشرو
هر اندیکاتوری که روندی را که در حال حاضر وجود ندارد و ممکن است در آینده رخ دهد را پیش بینی میکند در درسته اندیکاتورهای متقدم قرار میگیرد. موارد زیر محبوبترین اندیکاتورهای پیشرو در بازار ارزهای دیجیتال هستند:
- اندیکاتور RSI
- استوکاستیک (نوسان ساز تصادفی)
- اندیکاتور ویلیامز
- اندیکاتور حجم تعادل (OBV)
این اندیکاتورها معمولاً به صورت مجزا از نمودار قیمتی بررسی میشوند. استفاده از این اندیکاتورها در کنار بررسی و آنالیز اطلاعات مهم دیگر مانند مارکت کپ که نشان دهنده ارزش یک بازار است، به ما کمک میکند تا با دید بهتری وارد بازار معاملات شویم.
مهمترین اندیکاتورهای متأخر در بازار ارز دیجیتال
هر اندیکاتوری که روند فعلی را نمایان میکند و دید کلی در مورد اطلاعات گذشته بازار ارائه میکند به عنوان اندیکاتور متأخر شناخته میشود. البته این اندیکاتورها نیز در نهایت میتوانند برای پیش بینی آینده مورد استفاده قرار بگیرند و همین موضوع تشخیص بین متأخر و متقدم بودن اندیکاتور را سخت میکند. در بین اندیکاتورهای مختلف سه شاخص زیر را میتوان به عنوان محبوبترین اندیکاتورهای متأخر معرفی کرد:
- میانگین متحرک
- اندیکاتور MACD
- باندهای بولینگر
اندیکاتورهای Lagging، با فیلتر کردن نویزها از حرکات کوتاه مدت بازار میتوانند روندهای طولانی مدت را نمایان کنند. معمولاً این اندیکاتورها به شکل مستقیم روی نمودار قیمتی کشیده میشوند و به کمک میکنند اطلاعات بیشتری را از چارت اصلی استخراج کنیم. شناخت این اندیکاتورها و نحوه استفاده از آنها به شما کمک میکند تا با قدرت بیشتری وارد بازار ارز دیجیتال شوید و مانند حرفهایها ترید کنید.
آموزش اندیکاتور آر اس آی (RSI)
اندیکاتور RSI در بین تحلیلگران تکنیکال از محبوبیت و کاربرد بسیار زیادی برخوردار است. شاید اصلیترین دلیل این میزان محبوبیت این اندیکاتور ، دریافت نسبتا آسان سیگنالهای قدرتمند از آن است؛ همین مسئله باعث شده است که اندیکاتور آر اس آی از سوی بسیاری از کارشناسان در کنار اندیکاتور مکدی توجه زیادی را به خود جلب کند. در این مقاله قصد داریم ضمن آموزش اندیکاتور RSI به بررسی مهمترین نکاتی که برای استفاده از آن باید در نظر داشته باشید، بپردازیم. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
فهرست عناوین مقاله
اندیکاتور RSI چیست؟
Relative Strength Index یا شاخص قدرت نسبی یک اندیکاتور از نوع نوسانگر است که در بین تحلیلگران تکنیکال با نام RSI شناخته میشود. نخستین بار فردی به نام جیمز ولز ویلدر در سال 1978 بور که این مفهوم را به فعالان بازار معرفی کرد. برای درک بهتر مفهوم اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال به موارد زیر دقت کنید:
- این اندیکاتور در ردیف نوسانگرهای تأخیری قرار میگیرد.
- نوسان این شاخص بین دو عدد 0 و 100 صورت میگیرد.
- این شاخص با قدرت خرید در بازار رابطه مستقیم دارد.
- وقتی شاخص آر اس آی بالای عدد 70 قرار میگیرد، سهم وارد منطقه اشباع خرید شده است و احتمال تغییر روند صعودی به نزولی وجود دارد.
- وقتی شاخص آر اس آی پایین عدد 30 قرار میگیرد، سهم وارد منطقه اشباع فروش شده است و احتمال تغییر روند نزولی به صعودی وجود دارد.
تا اینجا چند نکته مهم در زمینه آموزش اندیکاتور آر اس آی را مرور کردیم. اما واقعیت این است که داستان در همین جا به پایان نمیرسد. آنچه گفته شد تنها مقدمهای برای آشنایی ابتدایی با این اندیکاتور بود. در ادامه ضمن تفسیر مفهوم RSI، استراتژیهای معاملاتی صحیح برای بهکاربردن این اندیکاتور را بررسی میکنیم.
بررسی مفهوم اندیکاتور RSI
برای آشنایی با مفهوم اندیکاتور آر اس آی، بهتر است که ابتدا با مفهوم دیگری به نام گرایش بازار آشنا شویم. به زبان ساده یک سهم همواره به یک روند ثابت ادامه میدهد؛ مگر آنکه عامل مزاحم خارجی جلوی تداوم روند را بگیرد و مسیر جدیدی را ایجاد کند. این مفهوم کاملا از دل طبیعت استخراج شده است. هنر اندیکاتور RSI این است که با استفاده از روابط ریاضی خاصی، عوامل مزاحم خارجی را قبل از مواجهه شناسایی میکند.
دوره محاسبه تغییرات قیمت در اندیکاتور آر اس آی، به طور پیشفرض 14 روزه در نظر گرفته میشود. در این بازه زمانی گرایش بازار و همچنین قدرت روند حاکم شناسایی میشود. در این بین اگر شاخص RSI بالاتر از عدد 70 قرار بگیرد، سهم وارد منطقه اشباع خرید شده و احتمال تغییر روند قوت پیدا میکند. در مقابل اگر این شاخص پایینتر از عدد 30 قرار بگیرد، سهم به منطقه اشباع فروش رسیده است. در نتیجه احتمال تغییر روند نزولی به صعودی وجود دارد.
منظور از منطقه اشباع خرید و فروش در اندیکاتور RSI چیست؟
در ادامه آموزش اندیکاتور RSI بهتر است که اشاره مختصری درباره مفهوم منطقه اشباع خرید و فروش داشته باشیم. ناحیه اشباع خرید، جایی است که فشار خریداران از حالت افراطی اولیه فاصله گرفته است و احتمالا باید کم کم شاهد کاهش فشار خریداران باشیم. به این ترتیب فروشندگان ابتکار عمل را در دست خواهند گرفت و روند نزولی سهم آغاز خواهد شد.
در مقابل ناخیه اشباع فروش قرار دارد. وقتی در اثر فروشهای افراطی در بازار اندیکاتور آر اس آی به زیر شاخص 30 میرسد، باید منتظر باشیم که فشار فروش روند کاهشی به خود بگیرد. در نتیجه کمکم خریداران هستند که روند سهم را از حالت نزولی به صعودی تغییر میدهند. به عبارت دیگر باید منتظر پیشی گرفتن تقاضا بر عرضه در بازار باشیم.
آموزش اندیکاتور RSI؛ چگونه سیگنالهای دقیقی از اندیکاتور آر اس آی دریافت کنیم؟
در ادامه بحث آموزش اندیکاتور آر اس آی لازم است که نکات مهمی که رعایت آنها در دریافت سیگنالهای مناسب از این اندیکاتور ضروری است را بررسی کنیم. این نکات عبارتاند از:
1. تنظیم دوره زمانی اندیکاتور آر اس آی
همانطور که اشاره کردیم، طول دوره این اندیکاتور در حالت عادی برابر 14 روز بهصورت پیشفرض در نظر گرفته میشود. اما این امکان وجود دارد که هر فرد با توجه به استراتژی معاملاتی خود طول دوره محاسبه این اندیکاتور را تغییر دهد. در همین راستا هر چه طول دوره کاهش پیدا کند، تعداد کندلهایی که در اندیکاتور مورد بررسی قرار میگیرند، کاهش پیدا میکند و در نتیجه سیگنال صادر شده نیز جنبه تحلیل کوتاهمدت خواهد داشت. اما در مقابل با افزایش طول دوره، تعداد کندلهای مورد اندیکاتور یا شاخص بررسی نیز بیشتر میشود و در نتیجه سیگنال صادر شده جنبه تحلیل بلندمدت پیدا میکند.
2. تشخیص واگرایی در اندیکاتور RSI
در خصوص مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال در قالب مقاله دیگری به صورت مفصل بحث کردهایم که میتوانید برای مطالعه بیشتر به آن مراجعه کنید. نکته مهم این است که شکلگیری واگرایی بین نموارد قیمت سهم و اندیکاتور RSI به احتمال بسیار زیاد باید منتظر تغییر روند در سهم باشیم. به عبارت دیگر وقتی نمودار قیمت در بین دو کندل با فاصله زمانی مشخص در حال افزایش است، اما شاخص آر اس آی در همان بازه زمانی روند کاهش به خود میگیرد، باید منتظر تغییر روند باشیم. بررسی دقیق مفهوم واگرایی با استفاده از اندیکاتور آر اس آی کلید موفقیت در معاملهگری است.
3. استفاده از خط روند در نمودار اندیکاتور آر اس آی
با مفهوم خط روند در تحلیل تکنیکال و کاربرد آن در نمودار قیمت داراییها در مقاله دیگری آشنا شدیم. نکته مهم این است که میتوان از خط روند برای نمودار اندیکاتور RSI نیز استفاده کرد. به این ترتیب که خط روند را در یک بازه زمانی مشخص روی نمودار اندیکاتور آر اس آی رسم میکنیم. هر زمان که این خط روند توسط نمودار شکسته شود، باید با کمی تأخیر منتظر شکسته شدن خط روند در نمودار قیمت دارایی نیز باشیم. درک صحیح از این مفهوم میتواند در تصمیمگیریهای صحیح با استفاده از اندیکاتور آر اس آی بسیار راهگشا باشد.
4. ترکیب اندیکاتور RSI با سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال
هریک از اندیکاتورهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال با درصد خطای مشخصی همراه هستند و به همین دلیل نمیتوان صرفا با استفاده از یکی از آنها دست به معاملهگری زد. بهترین استراتژی برای این منظور انتخاب دو یا سه ابزار تحلیل تکنیکال است که خطاهای همدیگر را پوشش میدهند. در همین راستا ترکیب اندیکاتور RSI، مکدی و پرایس اکشن (به خصوص در زمانهایی که دارایی در سطوح مهم قرار میگیرد) در مجموع میتواند سیگنالهای بسیار معتبری را صادر کند که درصد خطا را تا حد زیادی کاهش دهد.
سؤالات متداول
1. اندیکاتور Stochastic RSI چیست؟
این اندیکاتور از دادههای نمودار RSI برای محاسبه روابط ریاضی خود استفاده میکند. بین صفر و یک در نوسان است. زمانی که شاخص آن به زیر 0.2 برسد، سهم در منطقه اشباع فروش قرار میگیرد و وقتی در بالای 0.8 باشد سهم وارد ناحیه اشباع خرید میشود. از این جهت شباهتهای مفهومی زیادی با اندیکاتور RSI دارد.
2. منظور از رد شدن از تابخوردگی در اندیکاتور RSI چیست؟
گاهی اوقات سهم وارد محدود اشباع میشود، سپس تغییر روند داده و از محدوده اشباع خارج میشود. اما بار دیگر روند تغییر کرده و به سمت محدوده اشباع حرکت میکند اما وارد آن نمیشود. پس از لمس خط محدوده اشباع، مجددا به روند قبلی برمیگردد و به مسیر خود ادامه میدهد. این اتفاق در بین معاملهگران به نام رد شدن از تاب خوردگی اندیکاتور آر اس آی شناخته میشود.
3. ترکیب اندیکاتور آر اس آی با کدام اندیکاتورها صحیح است؟
پاسخ به این سؤال تا حدی وابسته به استراتژی معاملاتی افراد است. اما در حالت کلی ترکیب اندیکاتور RSI با اندیکاتورهای میانگین متحرک مانند مکدی همواره نتایج بهتری را به همراه خواهد داشت.
کلام پایانی
در این مطلب بررسی کردیم که اندیکاتور RSI چیست و چگونه میتوان سیگنالهای صحیحی را از آن دریافت کرد. فرقی نمیکند که در کدامیک از بازارهای مالی فعالیت میکنید؛ سعی کنید حتما اندیکاتور آر اس آی را به دقت یاد بگیرید و در طول معاملهگری از آن بهره کافی را ببرید.
اندیکاتور چیست؟ اندیکاتور عصای دست تریدرها
اندیکاتور ها ابزار کار سرمایه گذاران و تریدرهای ارز دیجیتال هستند. افرادی که با کسب و کار ارزهای دیجیتال آشنا هستند به خوبی میدانند که تحلیل تکنیکال تا چه اندازه اهمیت دارد. تحلیل تکنیکال در نگاه اول شاید کمی سخت به نظر برسد. اما در حقیقت هر کسی میتواند به یک تحلیلگر تکنیکال حرفهای تبدیل شود. فقط باید اصول اولیه آنالیز و استفاده از ابزارهای آن را به خوبی بیاموزید.
اندیکاتورها یکی از مهمترین ابزارهای تحلیل تکنیکال هستند که یادگیری آنها به شما کمک میکند تا به یک تریدر حرفهای تبدیل شوید.
اندیکاتور مهمترین ابزار تحلیل تکنیکال و عصای دست تریدرها
برای اینکه بدانید اندیکاتور چیست و مفهوم آن را درک کنید بهتر است ابتدا با انواع تحلیل ارزهای دیجیتال آشنا شویم. هر سرمایه گذار یا تریدری که در بازار سهام یا ارزهای دیجیتال فعالیت میکند، از دو نوع تحلیل برای پیش بینی آینده بهره میبرد. تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال.
تحلیل فاندامنتال: در تحلیل فاندامنتال، تلاش میشود تا ارزش یک سهام را با بررسی رقبا، داراییها، اسناد، اخبار و مدارک مربوط به آن تشخیص داد.
تحلیل تکنیکال: در تحلیل تکنیکال، تریدرها سعی میکنند با بررسی قیمت و نمودارهای مرتبط با آن، روند قیمتی را تشخیص دهند و قیمت آینده یک سهام یا ارزدیجیتال را پیش بینی کنند.
در تحلیل تکنیکال برای اینکه بتوان آنالیز دقیقتری انجام داد و از سردرگمی جلوگیری کرد از ابزارهایی به نام اندیکاتور یا شاخصها استفاده میشود. تحلیلگر تکنیکال به الگوها و نمودارها نگاه میکند سپس با به کارگیری اندیکاتورها بهترین فرصتها را برای انجام معامله پیدا میکند. بنابراین در سیگنال یابی نیز کاربرد زیادی دارند. بگذارید نگاه دقیقتر و مفهومیتری به شاخصها داشته باشیم.
اندیکاتور (indicator) چیست؟ با معنی اندیکاتور آشنا شوید
اندیکاتورها یا شاخصها اساساً نشانگرهای محاسباتی هستد که بر اساس قیمت، حجم، میزان سود و سایر پارامترهای ریاضی بازار سهام یا ارزهای دیجیتال محاسبه میشوند. بنابراین در اکثر مواقع اندیکاتورها فرمولهای ریاضی هستند. این شاخصها اطلاعات مهمی را نشان میدهند و استفاده از آنها برای صحت سنجی تحلیلها الزامی است.
مشهورترین اندیکاتورها شامل شاخص مقاومت نسبی (RSI)، باندهای بولینگر و میانگین متحرک میشوند. این شاخصها به طور گسترده در بازار سهام و ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرند. با اینکه بیشتر کاربرد آنها در تحلیل تکنیکال است، اما در تحلیل فاندامنتال نیز کاربرد دارند. برای مثال زمانی که میخواهید قیمت ریپل را تحلیل کنید، از اندیکاتور میانگین متحرک کمک میگیرید تا بفهمید قیمت در حال حاضر از میانگین ۲۰، ۵۰ یا ۱۰۰ روزه خود بالاتر یا پایینتر قرار دارد. این موضوع میتواند در تعیین روند صعودی یا نزولی قیمت به شما کمک کند.
کاربرد اندیکاتور چیست؟ اهمیت استفاده از اندیکاتور تکنیکال
اندیکاتورها یا شاخصهای تکنیکال اگرچه تضمین کننده موفقیت معامله نیستند اما به معامله گران رمز ارزها کمک میکنند تا به شکل بهتری داراییهای دیجیتال و بازار آنها را ارزیابی کنند. از اندیکاتورها میتوان برای شناسایی فرصتهای ترید کوتاه مدت یا بلند مدت استفاده کرد. پیدا کردن روندها، تشخیص وضعیت فعلی، پیش بینی وضعیت آینده و استفاده برای سنجش صحت پیش بینیها از دیگر کاربردهای اندیکاتور است.
اما مهمترین کاربرد اندیکاتورها، کمک به شناسایی سیگنالهای خرید و فروش است. همین موضوع باعث شده این شاخصها به مبنایی برای تحلیل تکنیکال تبدیل شوند. مثلاً اگر قصد خرید بیت کوین را دارید چگونه میتوانید بهترین فرصت را برای ورود به بازار انتخاب کنید؟ با استفاده از اندیکاتور پیدا کردن یک فرصت خرید مناسب بسیار راحتتر خواهد شد. با این حال دقت کنید که این شاخصها تنها یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال هستند و برای موفقیت در بازار ارزهای دیجیتال کافی نخواهند.
چندنمونه از مهمترین اندیکاتورهای ارزهای دیجیتال
بعضی از اندیکاتورها و شاخصها به لطف پیش بینیهای دقیق و ساده بودن استفاده از آنها، جذابیت زیادی برای تریدرها و سرمایه گذاران دارند. در این جا با مهمترین و پرکابردترین اندیکاتورهای ارزدیجیتال آشنا میشویم:
شاخص مقاومت نسبی (RSI)؛ سیگنال مهم خرید یا فروش
اندیکاتور RSI، یک شاخص متحرک است که بین ۰ تا ۱۰۰ در نوسان است. این شاخص سرعت و جهت حرکت قیمت را اندازه گیری میکند. شاخص مقاومت نسبی بیشتر از ۷۰ نشان دهنده خرید بیش از حد یک ارز دیجیتال است و به نوعی سیگنال فروش به حساب میآید. وقتی RSI به زیر ۳۰ میرسد، نشان دهنده این است که یک دارایی بیش از اندازه فروخته شده و حالا فرصت خرید آن مهیا شده است.
RSI معمولاً براساس دادههای ۱۴ روز اخیر محاسبه میشود. در واقعی از RSI برای نمایش ساده وضعیت خرید یا فروش بیش از حد یک ارز دیجیتال استفاده میکنیم. برای مثال در هنگام پیش بینی قیمت دوج کوین در آینده اگر RSI به بالاتر از ۷۰ رسید، میتوان انتظار داشت به زودی شاهد کاهش قیمت خواهیم بود.
اندیکاتور باندهای بولینگر؛ مشخص کردن میزان نوسان ارز دیجیتال
باند بولینگر از دو خط(باند) روی نمودار تشکیل شده است که نوسانات قیمت را در داخل و اطراف آن نشان میدهد. باند بولینگر میتواند در درک این که آیا سهام در حال رشد است یا خیر یا حتی نوسان کافی برای سرمایهگذاری وجود دارد، به شما کمک کند. انقباض باند به معنای کاهش نوسانات و گسترش آن به معنای افزایش نوسان است. علاوه براین نزدیک شدن خط قیمت به خط بالا (باند بالا) نشان دهنده اشباع بازار از خریداران است. در مقابل نزدیک شدن خط قیمت به باند پایین نشان دهنده اشباع بازار از فروشندگان است.
میانگین متحرک ساده؛ یک شاخص ساده و کاربردی
اندیکاتور میانگین متحرک ساده، قیمت یک دارایی را در طول زمان نشان میدهد. برای محاسبه میانگین متحرک کافی است تا قیمتهای پایانی را با هم جمع کرده و بر تعداد روزهای دوره مد نظر تقسیم کنیم. تریدرها با استفاده از این اندیکاتور میتوانند ایجاد روندهای جدید و فرصتهای ناشی از آن را شناسایی کنند. برای مثال بالاتر رفتن یک میانگین متحرک کوتاه مدت به بالاتر از یک میانگین متحرک بلند مدت نشان دهنده روند صعودی است. به این سیگنال تقاطع طلایی گفته میشود.
اندیکاتور MACD؛ میانگین محترک واگرایی/همگرایی
کاربردهای میانگین متحرک ساده بسیار بیشتر از آن است که به نظر میآید. اندیکاتور MACD یا میانگین متحرک واگرایی/همگرایی رابطه بین دو میانگین متحرک قیمت یک دارایی را نشان میدهد. از این اندیکاتور نیز به صورت گسترده برای پیدا کردن سیگنالهای خرید و فروش استفاده میکنند.
اندیکاتور مومنتوم (Momentum)؛ شناسایی سرعت حرکت قیمت
اندیکاتور مومنتوم برای شناسایی سرعت حرکت قیمت طراحی شده است. این اندیکاتور ، جزء اندیکاتورهای پیشرو میباشد. نحوه محاسبه مومنتوم به این صورت است که قیمت فعلی پایانی سهم را با قیمت پایانی n اندیکاتور یا شاخص دوره قبل سهم مقایسه میکند. منظور از n دوره بازه زمانی است که توسط تحلیلگر انتخاب میشود.
انواع اندیکاتورها؛ آشنایی با اندیکاتور متقدم و متأخر
اندیکاتور متقدم (Leading indicator) شرایط آینده و اندیکاتور متأخر (Lagging indictor) شرایط فعلی یک کسب و کار یا دارایی را ارزیابی میکنند. بنابراین تحلیلگران میتوانند با استفاده از آنها براساس نیاز خود، پیش بینیهای دقیقتری به دست آورند.
اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟ پیش بینی آینده با اندیکاتور متقدم
شاخص متقدم یا پیشرو در مورد روندهایی که هنوز به وجود نیامده اند به ما اطلاعات میدهند. این اندیکاتورها جلوتر از وضعیت فعلی حرکت میکنند و برای تحلیلهای کوتاه مدت یا میان مدت مناسب هستند. برای مثال زمانی که در حال تحلیل اتریوم کلاسیک هستیم، شاخصهای متقدم به ما می گویند وضعیت این ارز دیجیتال محبوب در آینده چگونه خواهد بود و چه زمانی فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری در آن به وجود میآید.
اندیکاتور متأخر (Lagging indicator) چیست؟ بررسی وضعیت فعلی یک دارایی
اندیکاتور متأخر برای شناسایی روندهای فعلی استفاده میشوند. با استفاده از این اندیکاتورها میتوان سیگنالهایی را نمایان میکنند که در حال حاضر وجود دارند اما ممکن است متوجه آنها نشده باشیم. از آنجایی که روندهای مرتبط با اندیکاتور متأخر قبلاً ایجاد شدهاند و دیتاهای آن مربوط به قبل است معمولاً برای تحلیلهای بلند مدت مناسب هستند. در تحلیل قیمت بیت کوین کش، اندیکاتور Lagging به ما میگوید روند فعلی قیمت چگونه است و الان در چه وضعیتی برای خرید و فروش قرار داد.
اندیکاتورهای تصادفی، نوع سوم اندیکاتورها
به جز اندیکاتورهای متقدم و متأخر دسته سومی از اندیکاتورها وجود دارند که به آنها اندیکاتور تصادفی (Coincident indicators) می گویند. این اندیکاتورها به اندازه دو دسته قبلی معروف نیستند اما در جایگاه خود میتوانند اهمیت زیادی داشته باشند. اندیکاتورهای تصادفی در واقع هم متأخر هستند هم پیشرو و در میتوانند برای بررسی روند فعلی و آینده مورد استفاده قرار بگیرند.
مثالهایی از اندیکاتور متقدم و متأخر در تحلیل تکنیکال
در اینجا با چند مثال مهم با کاربردهای اندیکاتور متقدم و متأخر در تحلیل تکنیکال آشنا میشویم.
مهمترین اندیکاتورهای متقدم و پیشرو
هر اندیکاتوری که روندی را که در حال حاضر وجود ندارد و ممکن است در آینده رخ دهد را پیش بینی میکند در درسته اندیکاتورهای متقدم قرار میگیرد. موارد زیر محبوبترین اندیکاتورهای پیشرو در بازار ارزهای دیجیتال هستند:
- اندیکاتور RSI
- استوکاستیک (نوسان ساز تصادفی)
- اندیکاتور ویلیامز
- اندیکاتور حجم تعادل (OBV)
این اندیکاتورها معمولاً به صورت مجزا از نمودار قیمتی بررسی میشوند. استفاده از این اندیکاتورها در کنار بررسی و اندیکاتور یا شاخص آنالیز اطلاعات مهم دیگر مانند مارکت کپ که نشان دهنده ارزش یک بازار است، به ما کمک میکند تا با دید بهتری وارد بازار معاملات شویم.
مهمترین اندیکاتورهای متأخر در بازار ارز دیجیتال
هر اندیکاتوری که روند فعلی را نمایان میکند و دید کلی در مورد اطلاعات گذشته بازار ارائه میکند به عنوان اندیکاتور متأخر شناخته میشود. البته این اندیکاتورها نیز در نهایت میتوانند برای پیش بینی آینده مورد استفاده قرار بگیرند و همین موضوع تشخیص بین متأخر و متقدم بودن اندیکاتور را سخت میکند. در بین اندیکاتورهای مختلف سه شاخص زیر را میتوان به عنوان محبوبترین اندیکاتورهای متأخر معرفی کرد:
- میانگین متحرک
- اندیکاتور MACD
- باندهای بولینگر
اندیکاتورهای Lagging، با فیلتر کردن نویزها از حرکات کوتاه مدت بازار میتوانند روندهای طولانی مدت را نمایان کنند. معمولاً این اندیکاتورها به شکل مستقیم روی نمودار قیمتی کشیده میشوند و به کمک میکنند اطلاعات بیشتری را از چارت اصلی استخراج کنیم. شناخت این اندیکاتورها و نحوه استفاده از آنها به شما کمک میکند تا با قدرت بیشتری وارد بازار ارز دیجیتال شوید و مانند حرفهایها ترید کنید.
دیدگاه شما