فارکس پرشین ،مدیریت ریسک در بورس

مدیریت سرمایه چیست؟ آشنایی با اصول مدیریت سرمایه

با رشد شاخص‌های بازار بورس بیشتر افراد با هر اندازه توان مالی دست به سرمایه‌گذاری می‌زنند. اما بیشتر این سرمایه‌گذاری‌ها با شکست مواجه می‌شود یا حتی گاهاً منجر به نابود شدن سرمایه افراد در بازار بورس می‌شود. اشخاص برای سرمایه‌گذاری باید اطلاعات دقیق و کاملی از نحوه سرمایه‌گذاری و مدیریت سرمایه داشته باشند، چرا که پا گذاشتن به این عرصه ریسک زیادی به همراه خواهد داشت. مدیریت سرمایه چیست شاید این سوالی باشد که برای شما پیش آمده باشد، مدیریت سرمایه دانشی است که شخص سرمایه‌گذار براساس شخصیت و اهداف مالی خود تصمیم به سرمایه‌گذاری می‌کند. دانستن اینکه مدیریت سرمایه چیست نه تنها به بقای شما در بازار بورس کمک می‌کند بلکه باعث سودآوری و افزایش سرمایه شما می‌شود. در ادامه این مقاله قصد داریم به سوال اینکه مدیریت سرمایه چیست پاسخ دهیم و ارکان اصلی مدیریت سرمایه را برای شما عزیزان در بازارهای بورس و فارکس توضیح دهیم.

مدیریت سرمایه چیست؟

مدریرت سرمایه یا مدیریت ریسک استراتژی است که معامله‌کننده با توجه به دانش و مهارت سرمایه‌گذاری خود در جهت کسب بیشترین سود، اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کند. هدف اصلی مدیریت کنترل ریسک و بقای سرمایه‌گذار در بازار بورس است که از این رو در برخی از منابع‌ آموزشی از آن به عنوان مدیریت ریسک نیز نام برده می‌شود. درواقع مدیریت سرمایه به این معنا ‌می‌باشد که شخص سرمایه‌گذار، برای بدست آوردن سود باید ریسک مشخصی را بپذیرد. حال برای جلوگیری و کاهش ریسک معاملات، سرمایه‌گذار می‌بایست بازده و ریسک احتمالی را پیش از شروع معامله حساب کند به گونه‌ای که ضرر احتمالی نیز کم شود یا از بین برود. رعایت تعادل بین مقادیر ریسک و سود احتمالی سبب بقای سرمایه‌گذار در بازار، سودآوری و افزایش سرمایه او می‌شود. بنابراین نیاز است بدانید که چگونه سرمایه خود را براساس مدل‌ها و روش‌های سرمایه‌گذاری مدیریت کنید.

مدیریت سرمایه هر فرد با فرد دیگری متفاوت می‌باشد و هر فرد متناسب با دیدگاه سرمایه‌گذاری، شخصیت، سن، اهداف مالی و روحیات شخصی خود اقدام به سرمایه‌گذاری می‌نماید. بنابراین نمی‌توان راهکار واحدی برای تمام معامله‌گران بیان کرد و قواعد ریسکی هر فرد با فرد دیگری متفاوت است. به عنوان مثال افرادی به رویای پولدار شدن در مدت کمی وارد بازار سهام می‌شوند و اقدام به خرید سهام دلاری یا سهام غیردلاری می‌کنند؛ این افراد بدون این که اطلاعاتی در مورد سهام دلاری داشته باشند، شروع به خرید و فروش سهام می‌کنند. شاید بتوانند سودی از این کار کسب کنند اما زمانی نخواهد گذشت که سرمایه خود را به کلی از دست خواهند داد. زیرا مفهوم این که مدیریت سرمایه چیست را درک نکرده‌اند و بدون در نظر گرفتن ریسک به خرید و فروش سهام می‌پردازند.

مدیریت سرمایه در فارکس

مهم‌ترین مهارت برای خرید و فروش سهام در بازار فارکس، مدیریت سرمایه در این بازار می‌باشد. سهام موجود در بازار فارکس به دلیل این که در سطح جهانی شکل می‌گیرند، دارای نوسانات زیادی می‌باشد و دانستن این که موضوع مدیریت سرمایه چیست در این بازار به شما کمک شایانی خواهد کرد. مدیریت سرمایه در فارکس از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به طوری که بیشتر تریدرهای موفق در بازار فارکس رمز موفقیت خود را استفاده از یک سیستم مدیریت سرمایه مشخص در معاملات خود می‌دانند. لازم به ذکر است حتی بعد از محاسبه کردن مقدار بازدهی و ریسک معامله‌ای همه سرمایه خود را وارد معامله نکنید، هر چند آن مسئله نیز به این که تا چه مقدار ریسک پذیر هستید، برمی‌گردد.

برترین استراتژی‌های مدیرت سرمایه در فارکس

مدیریت سرمایه درصدی
ورود پله ای و خروج نقطه‌ای
ورود و خروج پله ای

مدیریت سرمایه در بورس

مدیریت سرمایه در بورس همانند مدیریت سرمایه در فارکس به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند که ضررهای احتمالی موجود در معاملات را کاهش دهند. قبل از ورود به بازار بورس، هر سرمایه‌گذار می‌بایست به مدیریت سرمایه در بورس به خوبی مسلط باشد، چرا که دانستن این موضوع سبب افزایش سرمایه فرد می‌شود. 3 اصل مهم وجود دارد که قبل از ورود به بازار بورس باید به آن‌ها توجه شود.

مدریت سرمایه
کسب دانش و مهارت
شناخت رفتار‌های بازار

سرمایه‌گذار باید این 3 اصل بالا که برای شروع و وارد شدن به بازار بورس برای سرمایه‌گذاری و موفقیت در آن نیاز است را رعایت کند، اگر یکی از آن‌ها را نادیده بگیرد تنها چیری که نصیب او می‌شود، ضرر و زیان است. همچنین می‌توانید مقاله اهرم یا لوریج چیست را مطالعه کنید تا درک بهتری از این موضوع پیدا کنید.

رکن‌های اصلی مدیریت سرمایه چیست؟

همانطور که در بخش مدیریت سرمایه چیست گفتیم، فرمول و روش واحدی برای مدیریت سرمایه وجود ندارد. سرمایه‌گذار برای آن که معاملاتی اصولی و موفقیت آمیز داشته باشد باید شاخص‌های مرسوم مربوط به آن را رعایت کند. 5 رکن اصلی مدیریت سرمایه، ریسک، بازده، حجم معاملات، نسبت بازده به ریسک و نسبت افت سرمایه می‏‎باشد که رعایت کردن این اصول به سودآوری شما در بازارهای مالی منجر می‌شود.

ریسک به معنای ضرری احتمالی می‌باشد که سرمایه‌گذار برای رسیدن به سود بیشتر در معامله متحمل خواهد شد. در بازار‌های مالی اجتناب کردن از ریسک غیرممکن است و فقط امکان کم کردن ضرر و زیان احتمالی براساس محاسباتی منطقی امکان پذیر می‌باشد. اغلب سرمایه‌گذاران با وسوسه شدن برای سود ببیشتر ریسک بیشتری را تحمل می‌کنند که گاهاً به ضرر آن‌ها ختم می‌شود.

بازده

سود خالص معاملات را بازده می‌نامند. بازده همانند ریسک به صورت درصدی حساب می‌شود که افزایش قیمت سهام و سود نقدی سالانه موجب افزایش مقدار بازده می‌شود. معیار مشخصی برای حساب کردن درصد بازده بهینه وجود ندارد، چرا که براساس دارایی و ریسک و نوسانات بازار متغیر است. کسب بازده مطلوب به مهارت سرمایه‌گذاران و دیدگاه سرمایه‌گذاری آن‌ها بستگی دارد. جهت آشنایی با روش‌های نوسان‌گیری، مقاله نوسان گیری چیست را مطالعه کنید.

حجم معاملات

واحد‌های شمارش دارایی‌ها در بازارهای سرمایه‌گذاری متفاوت است و حجم معاملات به تعداد واحد‍‌هایی که سرمایه‌گذار از یک دارایی را خریداری کرده‌ است، گفته می‌شود. وارد شدن به یک معامله با حجم بالا ریسک بالایی به همراه دارد و از طرفی بازدهی بیشتر نیز خواهد داشت. درواقع اگر پیش‌بینی شما درست باشد با توجه به حجم معاملاتی شما سود دریافت خواهید کرد و اگر غلط باشد، ضرر خواهید کرد. بنابراین تزریق کردن همه سرمایه خود به یک معامله، ممکن است عواقبی جبران نشدنی مانند از دست دادن سرمایه شما به همراه داشته باشد.

نسبت بازده به ریسک

نسبت بازده به ریسک باید پیش از سرمایه‌گذاری ارزیابی و محاسبه گردد، چرا که بیانگر میزان ارزشمندی سرمایه‌گذاری شما خواهد بود. بدترین حالت ممکن برای نسبت بازده به ریسک، برابر با عدد 1 باشد و هر درصدی کمتر از این مقدار به ضرر سرمایه‌گذار در معاملات ختم شود.

نسبت افت سرمایه

نسبت افت سرمایه از اختلاف سرمایه قبلی سرمایه‌گذار، پیش از ورود به یک معامله و بعد از خارج شدن از آن معامله حساب می‌گردد. همه معامله‌گران افت سرمایه را تجربه می‌کنند، که این با توجه به مهارت هر سرمایه‌گذار متغیر می‌باشد. به طورکلی مهترین اصل در بازارهای مالی حفظ بقا و مدیریت سرمایه می‌باشد.

جمع بندی

اطلاع داشتن از اصول و ارکان مدیریت سرمایه پیش از وارد شدن به معامله در بازارهای معاملاتی نظیر بورس و فارکس از افت سرمایه و نابود شدن سرمایه به یکباره جلوگیری می‌کند. لذا سرمایه‌گذارن می‌بایست 5 رکن اصلی مدیریت سرمایه را فرا بگیرند و سپس به تزریق سرمایه در بازارهای مالی بپردازند. در این مقاله به توضیح این که مدیریت سرمایه چیست و مدیریت سرمایه در بازارهای مهمی همچون فارکس و بورس به چه صورت است و همچنین به اصل‌ها و استراتژی‌های این بازارهای مالی پرداختیم.

این نوشته در آموزش خرید و فروش سهام، آموزش معامله‌گری و ترید ارسال شده است. این لینک مستقیم به این نوشته است.

تحلیل ریسک و بازده سهام شرکت های سرمانه گذاری در بورس تهران

یکی از ویژگی های بازار سرمایه وجود اورا ق بهادار گوناگون در بازاربا رسیک و بازده گوناگون است و سرمایه گذاران با توجه به میزان ریسک پذیری خود اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار می نمایند.اما در بازار بورس تهران اوراق بهادار قابل معامله عملا ً به سهام شرکت ها محدود می شود. شرکت های سرمایه گذاری با توجه به ماهیت کار خود قابلیت مدیریت پرتفوی و سرشکن کردن ریسک را دارند و لذا سهام این شرکت ها باید از ریسک پایینی برخوردار باشد. برای این منظور در این تحقیق با توجه به فروض اساسی مدیریت پرتفوی بر اساس الگویی خاص ، پرتفوی بهینه ای متشکل از 22 سهم طراحی گردید که علاوه بر بازده بالاتر از نرخ بدون ریسک ، از ریسک اندکی نیز برخورداربودند. مقایسه طرح پرتفوی شرکت های سرمایه گذاری با این الگو نشان داد که شرکت های سرمایه
گذاری بخش اندکی از این پرتفوی را در اختیار داشتند که حکایت از نگرش متفاو ت آنان نسبت به پرتفوی خود در مقایسه با خواست سهامداران جزء دارد که البته متأثر از مشکلات و محدودیت های بازار نیز می باشد.در نهایت مشخص شد که سهام این شرکت ها برای افراد با درجه ریسک پذیری اندک مناسب تر از سهامدارانی است که باپذیرش ریسک به دنبال سهام داری بازده بالاتر می باشند.

20.1001.1.00398969.1378.34.2.1.7

عنوان مقاله [English]

Analtsis of risk and return on investment Componies' Stock in Tehran Stock exchange

In every society the optimal performance of economic system is
depened upon two efJkient, powerful and administered sections: Real and
Financial. The existence of different institutions in financial markets make different financial instruments available to real section. Investment
companies are among active financial institutions which collect small
amounts ofcapital by selling thier shares and invest them in profitable
economic activities, especially securities of different companies.
Investment companies invest in variety ofsecurities and shares with
different risks and investment returns. Through diversification, they can
reduce risk and increase returns of thier in vestors. Our question in this
paper is that, are these comp anies able to do so? On the basis of this
assumption, we مدیریت ریسک در بورس studied the changes in risks and returns of in vestment
companies' sharesfrom March 1996 to March 1998. The results showed
that the shares of investment companies (except one or two of them) have low returns in coutrant to their risks
Therefore the shares of these companies were suitable for risk-avertcrs.
and risk-lovers could gain more hy investing in other shares.
By using EGP model and maximizing subject to fixed risk . we found
that an optimal portfolio combination contains 22 companies' shares with
low risk and reasonable return. Comparing the investment compnnics
portfolio in Tehran Stock Exchange wit h. this optimal portiolio shows that these companies have little shares in the optimal portfolio

مدیریت ریسک در بورس و بازارهای مالی

مدیریت ریسک

از زمانی که جامعه بشری وجود داشته، احتمال خسارت برای انسان ها وجود داشته است. نخستین خطرات و ریسک هایی که مقابل انسانها بودند شامل طبیعت، حیوانات وحشی و در برخی موارد حتی شامل انسان ها نیز بوده است. به تدریج انسان ها آموختند که به صورت فردی و جمعی اتفاقات ناخوشایند را پیشبینی و خود را برای مقابله با آن آماده کنند.

از اوایل سال 1800 میلادی و پیشرفت تکنولوژی ریسک های جدیدی ظهور یافتند. با وجود پیشرفت تکنولوژی و ایجاد ریسک های جدید ریسکهای قدیمی همچنان وجود خواهند داشت. این تجمع ریسک ها موجب شده تا همه به فکر آموختن مدیریت ریسک باشند، مخصوصاً ریسکهایی که در ضمینه مالی است.با سرمایه سازی همراه باشید.

مدیریت ریسک در بازارهای مالی به چه معنا است؟

مدیریت ریسک در کسب و کارها به معنای استفاده از فرصت هایی است که موجب دست یابی به هدف خاصی در کسب و کار است. مدیریت ریسک در بازارهای مالی به این معنا است که با پیشبینی و شناسایی خطرات احتمالی از آن‌ها برای پیشرفت در کسب‌وکار خود استفاده کنید. مدیریت ریسک مدیریت ریسک در بورس شامل فعالیت های شناسایی، ارزیابی، پایش و کاهش تاثیر ریسک بر کسب و کار است.

مدیریت ریسک دارای چه فازهایی است؟

شناسایی عوامل ریسک
تخمین احتمال رخداد ریسک و میزان تاثیر آن
ارائه راهکار جهت کاهش ریسک های ارائه شده
نظارت بر عوامل ریسک
ارائه یک طرح احتمالی
مدیریت بحران
احیای سازمان بعد از بحران

شناسایی عوامل ریسک

در چرخه مدیریت ریسک، شناسایی ریسک مسئله بسیار حائز اهمیتی است. حوادثی که میتوانند بر اهداف شرکت تاثیرگذار باشد باید شناسایی و ارزیابی شوند. حاصل این مرحله فهرستی از حوادث و توضیحاتی در مورد چگونگی تاثیر این حوادث بر برنامه‌ریزی های شرکت است.

تخمین احتمال رخداد ریسک و میزان تاثیر آن

پس از آن که تمام ریسک های احتمالی شناسایی شد، نوبت به این میرسد که تعیین شود کدام ریسک ها احتمال رخداد بیشتری دارند. باید براساس تجربیات گذشته، آموخته ها، اطلاعات موجود و نظایر آن تعین کرد که احتمال رخداد یک ریسک احتمالی در پروژه چقدر است؟

ریسک در بورس

انواع احتمال وقوع ریسک در پروژه

این پیشامد ممکن است در شرایط استثنایی رخ دهد.(کمتر از یک بار در سال)

اینگونه ریسک ها در برخی موارد رخ میدهد.(حداقل یکبار در سال)

این نوع پیشامدها دراغلب موارد زخ خواهد داد.(حداقل یکبار در ماه)

احتمال میرود این پیشامد در هر شرایطی رخ دهد.(حداقل یکبار در هفته)

ارائه راهکار جهت ریسک های ارائه شده

هدف از این مرحله توسعه گزینه های مواجه با ریسک است. بهترین برخورد با ریسک از بین پنج گزینه زیر انجام میشود:

حذف ریسک از طریق توقف فعالیت به عبارت دیگر از انجام فعالیت های ایجادکننده ریسک اجتناب شود.
پذیرش اثرات منفی ریسک؛ ممکن است با وجود همه تدابیر کاهش ریسک نتوانید ریسک را به‌طور کامل حذف کنید.
کاهش احتمال رخداد ریسک
کنترل یا کاهش نتایج پس از رخداد ریسک
انتقال ریسک از طریق انتقال مسئولیت به طرف دیگر یا تقسیم ریسک از طریق یک قرارداد.

نظارت بر عوامل ریسک

مدیریت ریسک یک فرایند مستمر و در حال پیشرفت است. حتی در شرایطی که گزینه های احتمال ریسک بررسی و بازبینی شده باشند باز هم باید به‌طور منظم هرگونه تغییر در جنبه های ریسک مورد بررسی و بازبینی قرار گیرد.

ارئه یک طرح احتمالی

برای ارائه یک طرح احتمالی جهت مقابله با ریسک باید هم از منابع داخلی و هم از منابع خارجی استفاده کرد. برای ارائه یک طرح جامع باید از اطلاعات مورد استفاده عموم نظیر مطبوعات تخصصی و پایگاه های اطلاعاتی استفاده کرد. همچنین دنبال‌کردن منابع خارجی این فرایند را تکمیل میکند.

مدیریت بحران

یک برنامه مدیریت ریسک صحیح با استراتژی های مدیریت ریسک مناسب میتواند مشکلات هزینه بر و استرس زا را به حداقل رسانده و ادعای خسارت و حق بیمه را کاهش دهد. برآورد علمی بر پایه اطلاعات آماری از نرخ ریسک به پیداکردن ریسک واقعی در هنگام بحران کمک میکند.

احیای سازمان بعد از بحران

برای احیای سازمان بعد از بحران باید همه دارایی های سازمان در این بخش مورد بررسی قرار گیرند، همچنین باید برنامه جامعی برای ریسک و شرایط بحرانی پس از آن در نظر گرفته شود.

مدیریت ریسک

قوانین مدیریت ریسک در بورس و بازارهای مالی

انعطاف پذیری در پذیرش ریسک

بسیاری از افراد با شنیدن کلمه ریسک به فکر ضرر و زیان میافتند، اما در بسیاری از موارد میتوان ریسک های به وجود آمده را تبدیل به فرصت کرد. در بسیاری از موارد آنچه منتظر آن هستید رخ نمیدهد. اگر شما در مواجه با این شرایط انعطاف نداشته باشید در این موقعیت ها بدون راه حل گرفتار خواهید شد.

سخن بزرگان در این باره این است که: «تنها چیزی که همیشه ثابت و بدون تغییر میماند، همانا خود تغییر است». انعطاف‌پذیر بودن به این معنا نیست که با دیدن اولین ضرر معاملاتی استراتژی های سرمایه گذاری خود را عوض کنید بلکه باید ارزیابی دقیقی از بازار و شرایط موجود کسب کنید.

طرح مناسبی داشته باشید و برای آن برنامه ای جایگزین

در برخی موارد در بورس و بازارهای سرمایه شما نمیتوانید ریسک را حذف کنید یا از آن اجتناب کنید بلکه باید با آن موجه شوید. در نتیجه برای چنین شرایطی باید آماده باشید و برنامه جایگزینی برای آن داشته باشید مثلا هنگامی که شما در بورس سهامی دارید و این سهام با کاهش ارزش شدید مواجه میشود شما نباید بلافاصله سرمایه خود را که دچار زیان شده است از بازار خارج کنید بلکه باید برنامه خود را تغییر داده و برنامه سرمایه گذاری خود را کمی بلند مدت‌تر کنید تا به سود برسید.

درست است که با انجام یک معامله در بازارهای مالی فکرکردن به نتیجه مثبت آن بسیار خوشاید است، اما شما باید حتما بدترین شراط ممکن را در نظر بگیرید و برای آن برنامه ریزی داشته باشید.

بسیاری از افراد با این مشکل مواجه هستند که در سرمایه گذاری و کار خود صبر ندارند و بر نتایج آن تمرکز میکنند. توجه و تمرکز بر نتایج سرمایه گذاری مطمئن با سود بالا چیزی جز بی‌تاب‌کردن بیشتر شما در پی ندارد این کار مانند این است که یک دانه بکارید و هر روز آن را از خاک بیرون آورده و به آن نگاه کنید و منتظر تغییر و نتیجه باشید؛ اما این عجول بودن در سرمایه گذاری و هر کار دیگری درست نیست.

جمع بندی

یکی از راه‌های افزایش سرمایه برای افرادی که می‌خواهند بدون صرف انرژی و فعالیت فیزیکی سرمایه خود را افزایش دهند، سرمایه گذاری در بورس است.

درست است که سرمایه گذاری در بورس به فعالیت‌های فیزیکی خاصی نیاز ندارد اما روشی ریسک‌پذیر است زیرا ممکن است با یک انتخاب اشتباه ضرر زیادی متحمل شوید. برای این که بتوانید در بازار بورس همیشه موفق باشید باید توانایی مدیریت ریسک را در خودتان پرورش دهید تا در شرایط بخرانی بتوانید بهترین تصمیم را بگیرید و به‌راحتی از این چالش‌ها عبور کنید.

ما در این مقاله راه‌های مختلف مدیریت ریسک را مورد بررسی قرار دادیم تا بتوانید با مطالعه آن‌ها آمادگی ذهنی‌تان را افزایش داده و به یک سرمایه گذار موفق تبدیل شوید.

ابزارهای مدیریت ریسک در بازار پول و سرمایه

ابزارهای مدیریت ریسک در بورس ایران

در دنیای سرمایه‌گذاری؛ مدیران صندوق‌ها، معامله‌گران، سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی، کارگزاران و… از تکنیک‌ها و ابزارهای متنوعی استفاده می‌کنند تا از میزان آسیب‌پذیری خود در برابر ریسک موجود در بازار بکاهند که به این کار مدیریت ریسک می‌گویند. در واقع مدیریت ریسک به معنای استفاده از ابزارهای استراتژیک با هدف جلوگیری یا جبران حرکات نامطلوب قیمت است. در این مقاله قصد داریم ابزارهای مدیریت ریسک در بازار پول و سرمایه را به شما معرفی کنیم.

ریسک مالی چیست؟

پیش از آن که به ابزارهای مدیریت ریسک بپردازیم، لازم است تعریفی از ریسک مالی داشته باشیم. دو فاکتور مهم در بازار سرمایه ریسک و بازدهی هستند. بازده همان سود به دست آمده در یک معامله و ریسک احتمال از دست رفتن سرمایه در آن است. هر چند واژه ریسک در اذهان تداعی منفی دارد اما ریسک مالی به خودی خود، خوب یا بد نیست. یک ریسک ممکن است بر بخشی کوچک از یک کسب و کار تاثیر بگذارد یا ممکن است بازارهای مالی جهانی را تحت تاثیر خود قرار دهد.
با این مقدمه می‌توان گفت که شناخت احتمال ریسک مالی می‌تواند سبب تصمیم‌گیری‌های بهتر و آگاهانه‌تر در رابطه با آن کسب و کار یا سرمایه‌گذاری شود. در حقیقت ارزیابی مقدار ریسک مالی می‌تواند به برآورد ارزش آن سرمایه‌گذاری کمک بسیاری کند. دقت کنید که ریسک مالی را نمی‌توان به صورت کامل کنترل کرد اما می‌توان قرارگیری آن را در محدوده معینی مدیریت کرد که به آن مدیریت ریسک می‌گویند.

مدیریت ریسک چیست؟

به فرایندی که با هدف کاهش آثار زیان‌آور فعالیت مالی از طریق اقدام آگاهانه می‌پردازد، مدیریت ریسک گفته می‌شود. در این حالت تمام تلاش افراد برای پیش‌بینی حوادث ناخواسته و برنامه‌ریزی برای اجتناب از آن‌ها است. به ‌طور کلی می‌توان مدیریت ریسک را فرایندی برای سنجش یا ارزیابی ریسک و سپس طرحی استراتژی‌ برای اداره آن دانست.
مدیریت ریسک به روند شناسایی، تحلیل و پاسخ به عوامل خطرسازی که در طول عمر یک پروژه ممکن است رخ دهد نیز گفته می‌شود. در واقع مدیریت ریسک درست، می‌تواند با کنترل وقایع آینده، جلوی خطرات احتمالی را بگیرد.
نکته دیگر این که مدیریت ریسک نه تنها به منظور نظارت و مدیریت رخدادهای احتمالی و کاهش آن‌ها، بلکه با هدف درک فرصت‌ها و سرمایه‌گذاری در موقعیت‌های خوب نیز به کار می‌رود. یعنی با مدیریت ریسک، هم می‌توان برنامه‌‏ریزی موثرتری پیش از وقوع مشکلات داشت و هم دید تیزبینانه‌تری برای سرمایه‌گذاری جدید به دست آورد. شرکت یا سازمانی که مدیریت ریسک اثر بخش دارد، از مزایای بسیاری در حوزه‌‏های مختلف بهره می‌‏برد. از جمله این مزایا می‌‏توان به موارد زیر اشاره کرد:

منظور از ابزارهای مدیریت ریسک چیست؟

همان ‌طور که گفتیم، سرمایه‌گذاری همواره با ریسک همراه است و بازار سرمایه نیز از این قاعده مستثنا نیست. این ریسک به علت نوسان‌های قیمتی موجود در بازار به وجود می‌آید. با استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک می‌توانیم میزان هر نوع ریسک را کاهش دهیم چرا که این ابزارها راهکاری در مقابل ریسک نوسان قیمت هستند.
ابزار‌های مدیریت ریسک در بازار‌های سرمایه جهان بسیار متنوع هستند ولی در ایران تنوع، عمق و حجم بسیار کمی دارند. از جمله آن‌ها، ابزار‌های مشتقه موجود در بورس ایران است. دلیل نامگذاری این ابزارها به ابزارهای مشتقه این است که ارزش آن‌ها از دارایی پایه مشتق می‌شود. در واقع ارزش آن‌ها از دارایی پایه مشتق و وابسته به ارزش اوراق یا دارایی‌های مالی و فیزیکی دیگر است و به نوبه خود ارزش مستقلی ندارند. این ابزار‌ها هم برای دارایی‌ها و هم برای شاخص‌ها و نرخ‌ها قابلیت انتشار دارند.
گفتنی است که گروهی از سرمایه‌گذاران به منظور کسب سود در معاملات خود، از این ابزارها استفاده می‌کنند اما همان طور که گفتیم کارکرد اصلی این گونه ابزارها، مقابله با ریسک نوسان قیمت است. مهمترین ابزارهای مشتقه که در حال حاضر در بازار سرمایه ایران وجود دارند قراردهای اختیار معامله، قراردادهای آتی و اوراق اختیار فروش تبعی هستند که در ادامه مفصلا به شرح آن‌ها خواهیم پرداخت.

قراردادهای اختیار معامله

یکی از ابزارهای مدیریت ریسک در بازار پول و سرمایه قرارداد اختیار معامله است. اختیار معامله به قرارداری دو طرفه بین خریدار و فروشنده گفته می‌شود که بر اساس آن خریدار قرارداد، حق دارد مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی معین بخرد یا آن را بفروشد. یعنی بر اساس یک قرارداد، دو طرف معامله توافق می‌کنند در آینده معامله‌ای را انجام دهند که در این معامله، خریدار در ازای پرداخت مبلغ معینی حق خرید یا فروش دارایی مندرج در قرارداد را در زمان مشخص دارد و در مقابل فروشنده قرارداد اختیار معامله، با دریافت مبلغ معینی و بر اساس مفاد قرارداد، آمادگی فروش دارایی مورد نظر را دارد.
با توجه به این تعریف دارنده قرارداد در اعمال حق خود مختار است و به عبارت دیگر هیچ تعهد و الزامی برای او وجود ندارد و تنها در صورت صرف نظر از اجرای قرارداد، مبلغی را که در ازای این حق پرداخته است، از دست می‌دهد. قراردادهای اختیار معامله خود به دو دسته تقسیم می‌شوند. قرارداد اختیار خرید و قرارداد اختیار فروش.

قرارداد اختیار خرید (Call Option): دارنده قرارداد اختیار خرید حق دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت مشخصی که بین طرفین توافق شده است در دوره زمانی معین شده خریداری کند.

قرارداد اختیار فروش(Put Option): دارنده قرارداد اختیار فروش حق دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دوره زمانی مشخص شده به فروش برساند.

گفتنی است که این معاملات مدیریت ریسک در بورس بر اساس پیش‌بینی طرفین از قیمت صورت می‌گیرد. یعنی در حالی که خریدار قرارداد اختیار خرید به امید افزایش قیمت آن را می خرد، خریدار قرارداد اختیار فروش پیش‌بینی می‌کند که قیمت در آینده روند کاهشی دارد. در واقع در قرارداد اختیار خرید، خریدار به امید افزایش قیمت دارایی و در قرارداد اختیار فروش، خریدار به امید کاهش این قیمت، قرارداد را خریداری می‌کنند.
نکته دیگر این که برخی از معامله‌گران از قراردادهای اختیار معامله برای کسب سود در بازارهای صعودی و نزولی استفاده می‌کنند. اصلی‌ترین استراتژی این افراد استفاده از قرارداد اختیار معامله برای کسب سود بر اساس حرکت مدیریت ریسک در بورس بازار است.

قراردادهای آتی

از دیگر ابزارهای مدیریت ریسک در بازار پول و سرمایه قراردادهای آتی هستند. قرارداد آتی نوعی قرارداد حقوقی مالی میان خریدار و فروشنده بر روی یک دارایی پایه است. بر اساس این قرارداد فروشنده متعهد می‌شود که در زمان سررسید معین و به میزان تعیین شده در قرارداد، دارایی پایه را به خریدار تحویل دهد. این قرارداد نیز مانند قرارداد اختیار معامله برای پوشش ریسک در برابر تغییرات قیمت در آینده و همچنین کسب سود استفاده می‌شود و بیشتر مورد توجه کشاورزان و تولیدکننده‌های کالاهای اساسی و شرکت‌های مصرف‌کننده کالاهای اساسی است.
اگر بخواهیم جزئی‌تر به تعریف این نوع قرارداد بپردازیم باید بگوییم که تمامی انواع کالاها هر روز در بازار آتی یا همان بازار نقدی داد و ستد می‌شوند و در این بازار خریداران و فروشندگان برای تحویل کمیت و کیفیت مشخصی از یک کالا با یکدیگر توافق می‌کنند. در این میان چنانچه قیمت آتی داد و ستد، نوسان زیاد داشته باشد دو طرف با ریسک بالایی رو به رو می‌شوند.
بنابراین معامله‌گران برای مدیریت این ریسک و حفاظت از قراردادهای خرید و فروش خود در برابر تغییرات ناگهانی قیمت، از قراردادهای تحویل آتی کالا استفاده می‌کنند. قراردادهایی که برای تحویل کمیت و کیفیت مشخصی از یک کالا با یک قیمت مشخص و در یک زمان معین، تهیه و تنظیم می‌شوند.
به طور کل لازم است که قبل از ورود به بازار آتی شناخت کافی در مورد ابعاد و جزئیات قراردادهای آتی داشته باشید. درست است که این نوع قراردادها از ابزارهای مدیریت ریسک در بازار پول و سرمایه هستند اما اگر علم و مهارت معاملات این بازار را نداشته باشید خود را در معرض ریسک بالا قرار خواهید داد.
گفتنی است که تسویه قراردادهای آتی به صورت تحویل فیزیکی کالا است. یعنی در سر رسید قرارداد تحویل آتی، فروشنده با دریافت پول، کالای مورد نظر را به خریدار تحویل می‌دهد و تسویه انجام می‌شود. در واقع قراردادهای تحویل آتی، نوعی توافق نامه خصوصی بین دو طرف است که مفاد آن چندان استاندارد نیست و در این قرارد امکان داد و ستد دست دوم نیز وجود دارد. نکته دیگر این که قرارداد تحویل آتی برای انواع کالا، اوراق بهادار و شاخص قابل اجرا است و تسویه آن معمولا از طریق نهاد تسویه انجام می‌شود.
سوالی که در این جا ممکن است مطرح شود تفاوت خرید سهام با قرارداد آتی سهام است؟ تفاوت این دو در این است که در خرید سهام سرمایه‌گذار باید همه پول را بپردازد؛ اما در خرید قرارداد آتی سهام، سرمایه‌گذار تنها با پرداخت درصدی از پول که بورس آن را به عنوان وجه تضمین دریافت می‌کند، سهام مورد نظر خود را در تاریخ مشخص و با قیمت مندرج در قرارداد خریداری خواهد کرد. وجه تضمینی که از طرف بورس دریافت می‌شود نیز برای این است که طرفین قرارداد به تعهدات خود مبنی بر تحویل سهام با قیمت مشخص در تاریخ تعیین شده پایبند باشند.

اوراق اختیار فروش تبعی

اوراق اختیار فروش تبعی یکی از بهترین ابزارهای مدیریت ریسک سرمایه گذاری در بورس و بازپس گرفتن حداقل سرمایه است. با استفاده از این اوراق دارایی سهام شما در زمان نوسانات و هیجانات منفی بازار به نوعی بیمه می‌شود و به همین دلیل به آن بیمه سهام نیز می‌گویند.
در اوراق اختیار تبعی، سهامداران عمده یا همان شرکت‌ها اوراقی را منتشر و دیگران آن را خریداری می‌کنند. در تاریخ اعمال اگر قیمت سهم پایین‌تر از نرخ توافق‌شده باشد، زیان خریدار جبران می‌شود. در تعریفی ساده‌تر می‌توان گفت اگر قیمت واحد سهم مورد نظر در تاریخ مقرر افت کند، سهامدار می‌تواند با استفاده از قرارداد اختیار فروش تبعی، اصل سرمایه خود را دریافت کند و اگر قیمت هر واحد سهم در آن تاریخ افزایش یابد، سهامدار بدون استفاده از اختیار فروش تبعی به سود خود رسیده است.
به عبارتی اگر ارزش سهام شرکت در راستای هیجانات منفی در بازار کاهش پیدا کند، اوراق اختیار فروش تبعی شرایط امن و اطمینان‌بخشی را برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کند. گفتنی است که سهامداران عمده با انتشار اوراق اختیار فروش تبعی به نوعی از سهام خود حمایت می‌کنند و این کار منجر به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و در نتیجه بالا رفتن ارزش و تقاضای خرید سهام آن‌ها می‌شود.

کلام آخر

یکی از مهمترین اهداف به کارگیری ابزارهای مالی در بورس، کاهش ریسک ناشی از نوسانات قیمت است. کارشناسان و فعالان بازار سرمایه بر این باورند که با شناخت و به کارگیری ابزارهای مالی مختلف می‌توان تمامی افراد جامعه را به سرمایه‌گذاری در این بازار تشویق کرد. قراردادهای اختیار معامله و قراردادهای آتی و اوراق اختیار فروش تبعی یا بیمه سهام در زمره این ابزارها هستند که در این مقاله به بررسی آن‌ها مدیریت ریسک در بورس پرداختیم.

فیلم آموزش مدیریت سرمایه در بازار های جهانی از رضا خانتاراج

مدیریت سرمایه

مدیریت سرمایه چیست؟: مدیریت سرمایه مفهومی است که منجر به حفظ سرمایه شما میشود و مهمترین مهارت در معامله گری میباشد. در این مقاله نشان می‌دهیم که مدیریت سرمایه اهمیت فراوانی در کاهش ضرر و زیان دارد و منجر به جلوگیری از کاهش سرمایه شما می شود.

مدیریت سرمایه که همچنین مدیریت ریسک نامیده می شود، مفهومی کلیدی است که باید از آن استفاده کنید و تمرکز اصلی خود را بر روی آن بگذارید. این مفهوم به ما کمک می‌کند تا ضرر و زیان در بازار نزولی را کاهش دهیم.اصل اساسی در مدیریت سرمایه این است که فقط باید بخش کوچکی از کل سرمایه خود را برروی یک معامله بخصوص سرمایه گذاری کنیم.

بسیاری از معامله‌گران حرفه ای تمایل ندارند که بیشتر از ۱ تا ۲ درصد از کل حساب معاملاتی خود را در یک معامله بخصوص مدیریت ریسک در بورس سرمایه گذاری کنند. با این کار ریسک به شدت کاهش می یابد چون درصد زیادی از سرمایه خود را حفظ کرده ایم.

یک درصد ریسک برای هر معامله به این معنی است که اگر در ۲۰ معامله ضرر کنیم، آنگاه بیشتر از۸۰ درصد از سرمایه اولیه را سود می کنیم. اما اگر برای هر معامله ۵ درصد ریسک کنیم و در ۲۰ معامله با زیان مواجه شویم، آنگاه کمتر از ۴۰ درصد از کل سرمایه اولیه باقی می ماند.

مدیریت سرمایه امری کاملا خصوصی میباشد و با توجه به شخصیت، روحیات و اهداف شخص می‌تواند متفاوت باشد. این امر شدیدا به خود شناسی نیازمند است . اینکه او در چه سنی قرار دارد و چه زمانی به چه چیزی می‌خواهد برسد، امری کاملا ضروری در تعیین اهداف سرمایه گذاری های اوست.

مدیریت سرمایه، علمی است که نه تنها به بقای سرمایه شما کمک خواهد کرد. بلکه اگر به نحو درست مدیریت شود قطعا باعث افزایش سرمایه شما خواهد شد. پس هر شخصی بایستی سرمایه خود را در جهت درست مدیریت نماید که با توجه به مدل‌های سرمایه گذاری شخص، بازدهی سرمایه او می‌تواند متفاوت باشد.