ارزهای فیات (Fiat)

همان طور که گفته شد ارز فیات منبع محدودی همچون طلا ندارند همین امر موجب شده دولت‌ها کنترل بیشتری بر روی آن داشته باشند و متغییر‌های مهم اقتصادی مانند عرضه‌ اعتبار، نرخ بهره و نقدینگی را مدیریت کنند. این ابزاری است که فدرال رزرو آمریکا به کمک آن نرخ تورم و بیکاری را پایین نگه می‌دارد.
برای مثال در سال 2007 بانک مرکزی آمریکا به دنبال بحران وام و سقوط مالی آن با تنظیم عرضه پول مانع سقوط و رکود بازار شد.

ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال دارد؟

برای توضیح ارز فیات در یک خط می توان به طور خلاصه گفت که ارز فیات، ارز قانونی و دولتی یک کشور است. این پول توسط دولت پشتیبانی می شود. دارای پشتوانه فیزیکی مانند طلا و نقره نمی باشد. ارزش پول فیات از طریق رابطه بین عرضه و تقاضا و ثبات دولت صادر کننده حاصل می شود. این ارز نقطه مقابل ارز کالایی است. تفاوت بین پول فیات و پول کالا به ارزش ذاتی آنها مربوط می شود. پول کالا دارای ارزش ذاتی است که این ارزش از موادی که از آن ساخته شده اند، مانند سکه های طلا و نقره، حاصل می شود. در مقابل، پول فیات هیچ ارزش ذاتی ندارد و قابل تبدیل یا بازخرید نیست. بیشتر ارزهای کاغذی مدرن، ارزهای فیات هستند؛ از جمله دلار آمریکا، یورو، ریال و سایر ارزهای مهم جهانی.

ارز فیات چگونه کار می کند؟

پول فیات فقط به این دلیل ارزش دارد که دولت از ارزش آن حفاظت می کند. همچنین اینکه دو طرف در یک معامله در مورد ارزش آن توافق می کنند.

از نظر تاریخی، در گذشته دولت ها از یک کالای فیزیکی ارزشمند مانند طلا یا نقره، سکه ضرب می کردند یا پول کاغذی چاپ می کردند که می توانست برای خرید مقدار مشخصی از کالاهای فیزیکی استفاده شود. به این نوع ارز “ commodity money ” گفته می شد که با “ fiat money ” متفاوت است.

به دلیل این که ارز فیات با منابع فیزیکی مانند طلا یا نقره ارتباطی ندارد، امکان دارد به دلیل تورم ارزشش پایین بیاید. حتی ممکن است در صورت تورم حاد، ارزش خود را کاملا از دست بدهد.

گر مردم یک کشور اعتقادی به پول ملی شان نداشته باشند و دید منفی نسبت به آن پیدا کنند، آن پول دیگر ارزش ندارد. به عنوان مثال، این ارز با ارزی که پشتوانه ی آن طلا است، متفاوت می باشد. ارزش ذاتی آن ارز مبتنی بر تقاضای طلا در جواهرات و تزئینات و همچنین تولید دستگاه های الکترونیکی، رایانه و وسایل نقلیه هوافضا است.

پول فیات چگونه به وجود آمد؟

کلمه “فیات” از زبان لاتین آمده و “اجازه دهید انجام شود” ترجمه می شود. حدود سال 1000 میلادی، چین اولین کشوری بود که از ارز فیات استفاده کرد و سپس این ارز به سایر کشورهای جهان گسترش یافت. پول فیات در قرن بیستم وقتی ریچارد نیکسون رئیس جمهور ایالات متحده قانونی را مبنی بر لغو تبدیل مستقیم دلار آمریکا به طلا را تصویب کرد، از محبوبیت خوبی برخوردار شد.

در تاریخ آمریکا، ارز این کشور دارای پشتوانه طلا و بعضا نقره بود. دولت فدرال هنگام تصویب و ثبت قانون بانکداری اضطراری در سال 1933، همچنین اجازه نامه ی شهروندان در معامله ارز با طلای دولت را لغو کرد.

زمانی که آمریکا اختیار دادن طلا به دیگر کشور ها در ازای گرفتن دلار آمریکا را لغو کرد، پشتوانه این ارز در سال 1971 کاملا برداشته شد. از آن تاریخ تا به الان همانطور که بر روی دلار آمریکا چاپ شده است، تنها پشتوانه ای که دارد “ایمان و اعتبار دولت آمریکا” است.

مزایا و معایب ارز فیات

به طور کلی ارز فیات جزو ارزهای خوب و قابل قبول به شمار می آید اما در صورتی که قادر باشد نقشه ها و برنامه هایی را که اقتصاد یک کشور در واحد پولی خود نیازمند آن است را اعمال کند. علاوه بر این پول فیات، دارای مزایایی نیز میباشد که منجر به ایجاد ارزش حبابی برای دولت ها میشود.

در ادامه به طور جداگانه به بررسی مزایا و معایب این نوع ارز میپردازیم.

مزایا

از آنجا که ارز فیات یک منبع کمیاب یا ثابت نیست (مانند طلا)، بانک مرکزی یک کشور کنترل بیشتری بر عرضه و ارزش آن دارد. این بدان معناست که دولت ها می توانند عرضه اعتباری، نقدینگی و نرخ بهره را با اطمینان بیشتری مدیریت کنند.

یکی دیگر از مزایای این ارز ها این است که از نظر اقتصادی تولید آن ها نسبت به ارز کالایی به صرفه تر است. برخلاف ارزهای کالایی که می توانند با کشف یک معدن طلای جدید تحت تاثیر قرار گیرند، عرضه ارزهای فیات توسط دولت مربوطه تنظیم و کنترل می شود. خطر کاهش ارزش غیرمنتظره ناشی از تأمین ارزهای فیات کمتر است، زیرا هرگونه افزایش عرضه، تصمیمی است که پیش از این توسط دولت واحد پول فیات گرفته شده است.

معایب

از آنجا که به منبع فیزیکی وابسته نیست، ارزش پول فیات به سیاست مالی و تنظیم آن توسط دولت بستگی دارد و این امر به دولت امکان این را می دهد که از ارزهای فیات (Fiat) هیچ چیز پول خلق کند که میتواند به تورم منجر شود. همچنین بر اساس نمونه سابقه تاریخی، پیاده سازی این نوع سیستم مالی بار ها به سقوط نظام های مالی ختم شده است.

مقایسه ارز فیات و ارز دیجیتال

در ابتدا می خواهیم به شباهت های ارز فیات با ارزهای دیجیتال بپردازیم. اولین شباهت اینکه از هر دوی این ارز ها می توان برای مبادله مالی استفاده کرد. دومین شباهت این دو نوع ارز این است که باید مشتریان به آنها اعتماد کنند تا بتوانند به عنوان یک وسیله مبادله مالی عمل استفاده شوند.

و حالا در ادامه قصد داریم تفاوت این دو نوع ارز را بررسی کنیم:

مطابقت با قانون

دولت ها ارز فیات را صادر می کنند که این ارزها توسط بانک مرکزی تنظیم می شود. این ارز از آن جهت قانونی است که اغلب برای نهایی کردن معاملات از آن استفاده می شود. دولت ها هر از چند گاهی عرضه پول را کنترل می کنند و سیاست هایی صادر می کنند که بر ارزش آنها تأثیر بگذارد.

از طرف دیگر ارزهای دیجیتال صرفاً دارایی های دیجیتالی هستند که به عنوان وسیله مبادله ای عمل می کنند که دولت ها هیچ کنترلی بر آنها ندارند. جنبه غیر متمرکز به این معنی است که هیچ نهاد مرکزی نمی تواند ارزش آنها را کنترل یا تحت تاثیر قرار دهد.

ملموس بودن

غیر ممکن است که ارز دیجیتال را به صورت فیزیکی در دسترس داشته باشیم زیرا آنها بصورت آنلاین و به عنوان سکه مجازی عمل میکنند. این در حالی است که ارز فیات ملموس و دارای جنبه فیزیکی هستند. این جنبه فیزیکی ارز های فیات می توانند در بعضی موارد کمی چالش برانگیز باشند زیرا جابجایی با مقدار هنگفتی پول می تواند آزار دهنده باشد.

تبادل

از آنجایی که ارز های دیجیتال توسط کامپیوتر به وجود می آیند، دیجیتالی هستند و به عنوان کد خصوصی عمل می کنند. بنابراین تبادل آنها کاملا به صورت دیجیتال می باشد. اما ارز های فیات می توانند به هر دو صورت وجود داشته باشند. سرویس های پرداخت وجه الکترونیکی به مردم این اجازه را می دهند تا ارز فیات را به صورت دیجیتال تبادل کنند. علاوه بر این مردم می توانند ارز فیات را به صورت فیزیکی نیز با هم مبادله کنند.

یکی از بزرگترین تفاوت های ارز های فیات با ارز های دیجیتال در عرضه آنهاست. ارز فیات عرضه نامحدودی دارد. به این معنی که مقامات مرکزی هیچ محدودیتی در میزان تولید پول ندارند. این در حالی است که ارز های دیجیتال اکثرا عرضه محدودی دارند. به طور مثال کلا تعداد بیت کوین هایی که عرضه شده است ۲۱ میلیون است. با پول فیات، نمی توان در هر زمان مقدار پول در گردش را تشخیص داد، اما با ارزهای دیجیتال این امکان وجود دارد.

ذخیره سازی و نگهداری

جنبه مجازی ارزهای دیجیتال به این معنی است که آنها فقط می توانند به صورت مجازی وجود داشته باشند و از این طریق در کیف پول های دیجیتالی ذخیره می شوند. به این کیف پول ها، کیف پول ارزهای دیجیتال نیز گفته می شود. در حالی که اکثر کیف پول های دیجیتال ادعا می کنند فضای ذخیره سازی امنی را ارائه می دهند، برخی از آنها هک شده اند و در نتیجه افراد مقدار قابل توجهی دارایی خود را از دست می دهند. از طرف دیگر ارز فیات قابلیت ذخیره شدن به شکل های مختلفی دارد. به عنوان مثال، ارائه دهندگان پرداخت مانند پی پل (PayPal) وجود دارد که به مردم امکان می دهد پول فیات را به صورت دیجیتال ذخیره کنند. بانک ها نیز در حفظ ارز های فیات نقش بسیار مهمی دارند.

مزایای ارزهای دیجیتال نسبت به ارز های فیات بسیار بیشتر است. اما با این حال به نظر می رسد ارزهای دیجیتال هنوز کاملا بالغ نشده اند تا جایگزین روش پرداخت استاندارد فعلی شوند. در آینده نزدیک شاید بتوانیم شاهد این باشیم که این ارز های دیجیتال جایگزین ارز های فیات شوند.

قیمت لحظه ای ارزهای دیجیتال در مقایسه با ارزهای فیات

Bitcoin Compared To The Largest Fiat Currencies In The World by Market Cap

در شبکه هاي اجتماعي همراه ما باشيد :

شامل آموزش، اخبار فاندامنتال ، تحلیل های روز ارزهای ديجيتال

لطفا روی تیتر خبر مورد نظرتان کلیک کنید تا متن کامل آن خبر دیده شود

مقایسه ارزش کلی ارزش بیت کوین با ارزهای فیات کشورها

به کاهش جایگاه ارزش روبل روسیه ، شش روز پس از شروع جنگ با اوکراین دقت کنید

خبر، نظرات شما، یا گزارش خطا و یا لزوم به روزرسانی

همه چیز درباره ارز دیجیتال ریپل، گذشته حال و آینده

همه چیز درباره ترون از مفاهیم تا پیش بینی قیمت و USDD

همه چیز درباره کاردانو ، آینده و پیش بینی قیمت

لیست بزرگترین صرافی های ارز دیجیتال جهان ⭐⭐⭐⭐⭐ 🏛️

صرافی های ایرانی ارز دیجیتال 🏛️

برترین ارزهای بازار ارز دیجیتال

ارز دیجیتال بازی لوکا LOKA در یک نگاه

خرید طلا بهتر است یا بیت کوین؟ در کدام یک سرمایه گذاری کنیم؟

ارز دیجیتال YOUCLOUT در یک نگاه

ایردراپ و ریواردهای صرافی کوینکس

تعریف دقیق تورم از زبان جامعه شناسان

هر آنچه نیاز دارید:

کاربران حرفه ای با تحلیل های تکنیکال و اخبار فاندامنتال، بازارها را پیش بینی می‌کنند و برای امنیت بیشتر در حفظ سرمایه برای تعیین مواقع ورود و خروج از بازار، می‌توانند از مطالب سایت بهره زیادی ببرند.
Professional users predict the markets with technical analysis and fundamental news and can benefit from the site's content for more security in maintaining capital for entry and exit

سوال دارید؟ حتما مطرح بفرمایید یا اگر بخشی، به روزرسانی نیاز دارد عنوان کنید

لطفا دیدگاه و سوالات خود را در هر بخش درج کنید.

با Digim4u.com هر روز در کسب دیجیتال، هدف های بالاتری را بدست آورید

با ابزارهای حرفه ای و رابط های کاربری آسان در داشبورد ارزهای دیجیتال، خودتان را مجهز کنید و بهره وری زمانی را افزایش دهید.
. Equip yourself with the introduced tools with Crypto`s Dashboard and increase your time efficiency

فهرست سایت Contents

تمامی حقوق و آثار این سایت محفوظ و نقل مطالب سایت، با درج نام و لینک الزامی است

سلب مسئولیت: تمامی مطالب این سایت صرفاً برای اهداف آموزشی است و به عنوان قانون، تعهد، سرمایه گذاری مالی، اقتصادی یا پیشنهادهای مختلف ارائه نشده یا قرار نیست از آن استفاده شود.

ارز فیات (Fiat) چیست؟

ارز فیات (Fiat) چیست؟

پول، وسیله‌ای است که برای ساده کردن فرایند دریافت خدمات و کالاها به کار گرفته می‌شود. در زمان‌های قدیم که هنوز پول وجود نداشت، معاملات کالا به کالا رواج داشت. برای مثال، کشاورزی ۵ کیلو گندم به فردی می‌داد و در ازای آن، ۱۰ کیلو میوه می‌گرفت. از زمان‌های قدیم تا امروز، پول شکل‌های مختلفی داشته است. در آمریکای جنوبی صدف و در چین نمک، نمونه‌هایی از پول‌های اولیه هستند. این وسیله مبادله به‌مرورزمان و با پیشرفت تکنولوژی، تغییرات فراوانی داشته است. در این مقاله از وزینکس، قرار است به شکل مفصل درباره پول فیات، تفاوت آن با استاندارد طلا و رمزارزها، مزایا و معایب پول‌های فیات و لیستی از معروف‌ترین ارزهای فیات صحبت کنیم.

ارز فیات

پول فیات، اسم‌های مختلف دارد؛ پول حکمی، دستوری، اعتباری و معروف‌ترین آن‌ها «پول بی‌پشتوانه» است. پول فیات ارزش ذاتی ندارد. برای مثال، طلا به شکل ذاتی باارزش و کمیاب است؛ اما ارزهای فیات به‌تنهایی یک‌تکه کاغذ بی‌ارزش هستند. این ارزها به دستور دولت و قانون، به ارز رایج کشور تبدیل می‌شوند.

پول فیات، به شکلی از دارایی گفته می‌شود که توسط دولت‌ها، رسمیت پیدا می‌کند و از آن‌ها قدرت می‌گیرد. تا اواخر قرن بیستم، ارزها پشتوانه‌ای مثل طلا یا نقره داشتند. برای مثال اگر ۱۰۰ واحد از یک ارز خاص در اختیار مردم قرار می‌گرفت، به همان اندازه طلا در بانک نگه‌داری می‌شد تا پشتوانه‌ای برای آن پول باشد. اوایل قرن بیستم نظام استاندارد طلا، دولت‌ها را با مشکل کمبود نقدینگی مواجه کرد. اواخر جنگ جهانی دوم، بیش از ۷۰۰ نماینده از ۴ کشور جهان در «برتون وودز» جمع شدند و طی توافق‌نامه‌ای تصمیم گرفتند به‌جای طلا، دلار ذخیره ارزهای فیات (Fiat) کنند و آمریکا به میزان دلارهای صادرشده، در خزانه خود طلا نگه دارد. اکتبر ۱۹۷۲ ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، دریافت طلا در ازای دلار را لغو کرد. او به صورت غیررسمی پایان زمان عصر استاندارد طلا را اعلام کرد. در میان عموم مردم، همچنان این باور وجود دارد که پول‌های ملی پشتوانه‌ای از طلا یا دیگر فلزات ارزشمند دارند؛ این باور کاملاً اشتباه است. ارزشمندی تمام ارزهای فیات، به عرضه و تقاضا و اعتماد مردم به حکومت بستگی دارد.

زمان نگارش این مقاله (مرداد ۱۴۰۰)، حدود ۲۰۰ پول فیات در سراسر جهان وجود دارد. لیستی از این ارزها را، در جدول زیر می‌بینید:

کشور	نام ارز فیات
افغانستان	Afghan afghani
فنلاند	European euro
آرژانتین	Argentine peso
هلند	United States dollar
ایسلند	Saint Helena pound
استرالیا	Australian dollar
آذربایجان	Azerbaijan manat
بحرین	Bahraini dinar
برزیل	Brazilian real
کانادا	Canadian dollar
چین	Chinese Yuan Renminbi
کلمبیا	Colombian peso
کوبا	Cuban peso
مصر	Egyptian pound
فرانسه	European euro
هند	Indian rupee
عراق	Iraqi dinar
ژاپن	Japanese yen
اردن	Jordanian dinar
کویت	Kuwaiti dinar
قطر	Qatari riyal
روسیه	Russian ruble
اسپانیا	European euro
سوئیس	Swiss franc
سوئد	Swedish krona
ترکیه	Turkish lira
امارات	UAE dirham
ازبکستان	Uzbekistani som
یمن	Yemeni rial

تورم ارزهای فیات

درست مثل هر بازار دیگری، عرضه و تقاضا میزان محبوبیت پول‌های فیات را مشخص می‌کند. بانک‌های مرکزی، وظیفه دارند میزان عرضه را کنترل کنند. آن‌ها با بررسی مقدار پولی که نیاز است وارد چرخه اقتصادی شود، میزان چاپ و انتشار ارزهای فیات را مشخص می‌کند. این بانک‌ها، محدودیتی در انتشار چاپ پول‌های جدید ندارند و هر زمان که بخواهند، می‌توانند اسکناس‌های جدید به بازار تزریق کنند. اما، عواقب آن را باید در نظر بگیرند!

اگر دولت‌ها بیش از اندازه پول جدید چاپ کنند، باعث افزایش تورم می‌شود؛ یعنی قیمت‌ها، به شکل غیرقابل‌کنترل و سرسام‌آور بالا می‌رود. تورم کمر اقتصاد را خم می‌کند و مشکلات بسیاری برای مردم به وجود می‌آورد. اعتماد به یک ارز فیات، به ثبات دولت صادرکننده آن و بانک مرکزی که میزان عرضه آن به بازار را مدیریت می‌کند، بستگی دارد. یک دولت کارآمد، می‌تواند ارز فیات موفق‌تری به بازار وارد کند.

تاریخچه ارز فیات

تاریخچه پول‌های فیات به چین و قرن دهم میلادی، در سلسله‌های مینگ (Ming)،‌سونگ (Song)، تانگ (Tang)، یوآن (Yuan) برمی‌گردد. در سلسله تانگ (بین سال‌های ۶۱۸ تا ۹۰۷ میلادی)، تقاضای زیادی برای پول‌های فلزی وجود داشت که این تقاضا، بیشتر از میزان عرضه فلزهای گران‌بها بود. کمبود سکه، مردم را به سمت استفاده از اسکناس و پول‌های کاغذی سوق داد. در سلسله سونگ (بین سال‌های ۹۶۰ تا ۱۲۷۶ میلادی) مس با کمبود مواجه شد. اولین پول قانونی، در این زمان ایجاد شد و پول کاغذی تنها دارایی رسمی سلسله یوان (۱۲۷۶ تا ۱۳۶۷ میلادی) بود. در سلسله مینگ (سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۶۴۴ میلادی)، صدور اسکناس‌های جدید به وزارت دارایی واگذار شد.

غربی‌ها از قرن ۱۸ میلادی، کار با پول کاغذی را شروع کردند. کشورهای مستعمره آمریکا و فرانسه، اسکناس‌هایی صادر کردند که برای روش پرداخت مورد قبول واقع شد. دولت هم قانونی وضع کرد که دارندگان بتوانند از این دارایی، مالیات خود را پرداخت کنند. در برخی مناطق مثل کارولینا (Carolina) و نیوانگلند (New England) ، حجم اسکناس‌های صادرشده به شکل قابل‌توجهی کاهش پیدا کرد. با کم شدن ارزش این اسکناس‌ها، قیمت کالاها رو به افزایش رفت.

بعد از پایان جنگ جهانی اول، بسیاری از دولت‌ها تلاش کردند تا بیشتر از پول کاغذی استفاده کنند و هر زمانی خواستند این پول را تبدیل به طلا و نقره کنند. جنگ، هزینه‌های زیادی به همراه داشت و همین موضوع باعث چاپ بی‌رویه اسکناس در کشورهای مختلف شد. برای مثال پول جمهوری وایمار (یا جمهوری آلمان) به‌قدری بی‌ارزش شد که بعضی از مردم از آن به‌عنوان کاغذ دیواری استفاده می‌کردند.

مزایای ارز فیات

هرچند انتشار بیش از حد پول‌های کاغذی در درازمدت مشکلات زیادی برای اقتصاد کشور به وجود می‌آورد؛ اما این پول‌ها برای عبور از بحران‌های اقتصادی کوتاه‌مدت، می‌توانند مفید باشند. اگر کشوری با بحران مواجه باشد، دولت می‌تواند میزان پول در گردش را کنترل کند. به‌این‌ترتیب، دولت می‌تواند قیمت پول فیات را ثابت نگه دارد یا آن را افزایش و کاهش دهد. همچنین دولت می‌تواند میزان نرخ بهره و سودهای بانکی را تغییر دهد.

ثبات، یکی دیگر از مزایای مهم پول‌های فیات، ثبات است. برخلاف سایر بازارها مثل بورس و رمزارزها که نوسانات زیادی تجربه می‌کنند؛ فیات نسبتاً باثبات و قابل‌اعتماد است. ارزش پول‌های فیات، معمولاً بالا نمی‌رود و قیمت آن‌ها هیچ‌وقت در چند دقیقه هزاران دلار سقوط نمی‌کند. اما در بازار ارزهای دیجیتال، شاهد افزایش و کاهش شدید قیمت‌ها در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت هستیم. (اما بررسی نمودارهای رمزارزهای مهم، نشان از رشد آن‌ها در طولانی‌مدت دارد.) مفهوم پامپ و دامپ (pump and dump)، در پول‌های فیات معنا ندارند.

نگه‌داری و مدیریت ارزهای فیات، نسبتاً ساده است. اگر مقداری ریال پس‌انداز کردید، می‌توانید آن را در منزل یا حساب بانکی‌تان نگه دارید. بانک‌ها، معمولاً قابل‌اعتماد هستند و مشتریان بدون نگرانی پول‌هایشان را آنجا ذخیره می‌کنند. پول‌های فیات، مثل طلا کمیاب نیستند و می‌شود به تعداد نامحدود از آن‌ها چاپ کرد. بانک‌ها، با کنترل بیشتری آن‌ها را عرضه می‌کنند و می‌توانند متغیرهای اقتصادی مختلف مثل میزان نقدینگی، نرخ بهره و غیره را بهتر مدیریت کنند.

معایب ارز فیات

انتقال و جابه‌جایی پول‌های فیات، بسیار زمان‌بر است. مخصوصاً اگر انتقال پول شما از کشوری به کشور دیگر باشد. ممکن است یک انتقال وجه چندین روز طول بکشد. همچنین هزینه‌های کارمزد انتقال، گاهی بسیار بالا است. به عبارتی، تبدیل یک پول فیات به شکل دیگری از پول فیات، گاهی بسیار عذاب‌آور می‌شود.

تورم، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات پول‌های فیات است. ارزهای فیات، محدودیتی از نظر حجم ورود به بازار ندارند؛ یعنی دولت‌ها، می‌توانند هرچقدر که می‌خواهند پول جدید چاپ و به بازار عرضه کنند. برای مثال دولت ایالات متحده آمریکا، در بازه‌های زمانی مختلف که کشور دچار بحران اقتصادی بود، دلارهای زیادی چاپ و بازار تزریق می‌کرد. این راه‌حل، شاید در کوتاه‌مدت مؤثر باشد؛ اما در بلندمدت باعث تضعیف ثبات دلار خواهد شد. دلار فقط یک مثال بود و این اتفاق برای هر ارز دیگری هم می‌تواند رخ دهد.

خریداران پول فیات، کنترل زیادی روی آن ندارند. پول‌های فیات، با پیش‌فرضِ اعتماد به دولت‌ها و سازمان‌ها ایجاد می‌شوند. برای مثال، باید به دولت که پول فیات را می‌سازد اعتماد کنیم. به بانک مرکزی و سایر بانک‌ها برای مدیریت و نگهداری پول‌های فیات اعتماد کنیم. به‌این‌ترتیب، مصرف‌کننده‌های نهایی پول فیات (مردم) نظارت محدودی روی این شکل از پول دارند. همچنین، به دلیل وضع بعضی از قوانین، هرچقدر درآمد اشخاص بیشتر باشد باید مالیات بیشتری هم پرداخت کنند. همین موضوع، انگیزه نگه‌داری پول را کم می‌کند و به رشد مفاسد اقتصادی مثل پول‌شویی و غیره دامن می‌زند.

پول‌های فیات، هیچ پشتوانه‌ای ندارند. اگر پول‌های فیات امروز استفاده می‌شوند، به‌خاطر حضور دولت و نظارت نهادی دولت روی آن‌ها است. در زمان قدیم، اسکناس‌های چاپ شده پشتیبانی فلزهای قیمتی و باارزش مثل طلا را داشتند. اما دیگر پول‌های فیات با هیچ شکلی از دارایی پشتیبانی نمی‌شوند. همان‌طور که پیش‌تر نوشتیم، سال ۱۹۷۲ رئیس‌جمهور وقت آمریکا، ریچارد نیکسون، اعلام کرد که طلا دیگر پشتوانه دلار نخواهد بود. یکی از بزرگ‌ترین پول‌های فیات دنیا، بی‌پشتوانه شد. البته ارزهای دیجیتال هم، بدون پشتوانه هستند اما به‌خاطر غیرمتمرکز بودن نسبت به ارزهای فیات گزینه بهتری هستند.

پول‌های فیات می‌توانند برای پول‌شویی، فرار مالیاتی یا شکل‌های دیگر کلاهبرداری استفاده شوند. همچنین تولید ارزهای فیات تقلبی، خیلی آسان است. جنس بیشتر ارزهای فیات، کاغذی است و بدون نیاز به تجهیزات پیشرفته، می‌توان پول‌های جعلی ساخت و وارد بازار کرد.

نمونه‌های بسیار ناموفق از پول فیات

کشور زیمباوه (Zimbabwe) ،در جنوب آفریقا، اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی یکی از شکست‌های بزرگ پول فیات را به جهانیان نشان داد. زمانی که این کشور مشکلات اقتصادی بسیاری را تجربه می‌کرد، بانک مرکزی آن‌ها با سرعت سرسام‌آوری شروع به چاپ پول‌های جدید کرد. نتیجه کار را می‌توانید حدس بزنید. این انتشار گسترده پول، منجر به تورم شدید شد. سال ۲۰۰۸ نرخ این تورم را بین ۲۳۰ تا ۵۰۰ میلیارد درصد تخمین زده‌اند. قیمت‌ها به حدی زیاد شد که مردم برای خرید کالاهای اساسی و ضروری، پول‌ها را در چندین کیف با خودشان حمل می‌کردند.

یک نمونه جدیدتر کشور، ونزوئلا (Venezuela) است. شاید اخبار ونزوئلا و مشکلات اقتصادی این کشور را شنیده باشید. ونزوئلا بحران شدیدی را پشت سر گذاشت و تورم سنگینی بر اقتصاد آن حاکم شد. واحد پولی ونزوئلا، بولیوار است که زمان نگارش این مقاله (مرداد ۱۴۰۰) در صدر جدول بی‌ارزش‌ترین پول‌های دنیا قرار دارد. این کشور، تلاش کرد با معرفی ارز دیجیتال پترو بخشی از مشکلات پول فیات خود را حل کند؛ اما تابه‌حال این اقدامات، نتیجه تأثیرگذاری به دنبال نداشته است.

در کمال تأسف باید اعلام کنیم که ریال ایران، یکی از بی‌ارزش‌ترین پول‌های فیات دنیا است. به گزارش وزینکس و با استناد به سایت fxssi، ریال ایران در جایگاه دوم لیست بی‌ارزش‌ترین پول‌های دنیا قرار دارد.

مقایسه استاندارد طلا و ارز فیات

استاندارد طلا، به یک سیستم مالی گفته می‌شود که در آن قیمت ارز یا پول کاغذی یک کشور، مستقیم با طلا در ارتباط است. با این استاندارد، کشورها توافق می‌کنند که به‌اندازه یک مقدار مشخص از پول کاغذی، طلا ذخیره کنند. کشوری که استاندارد طلا را قبول کرده است، قیمت ثابتی برای طلا تعیین و آن را با قیمتی ثابت خریدوفروش می‌کند. از این قیمت ثابت برای مشخص‌کردن ارزش آن ارز فیات هم استفاده می‌شود. برای مثال، اگر آمریکا قیمت طلا را ۵۰۰ دلار در هر انس در نظر بگیرد، ارزش طلا ۱۵۰۰ اونس خواهد شد.

البته توجه داشته باشید استاندارد طلا دیگر توسط هیچ ارزهای فیات (Fiat) کشوری استفاده نمی‌شود. بریتانیا سال ۱۹۳۱ استفاده از این استاندارد را متوقف کرد و همان‌طور که کمی قبل‌تر گفتیم، آمریکا هم سال ۱۹۳۳ در همین راستا قدم برداشت. استاندارد طلا به طور کامل با پول فیات جایگزین شد.

تا اینجا، متوجه شدیم استاندارد طلا به یک سیستم اشاره دارد که در آن ارزش پول بر اساس طلا مشخص می‌شود. در مقابل پول فیات را داریم که در آن، ارزش پول بر اساس هیچ کالای فیزیکی خاصی مشخص نمی‌شود. ارزش پول‌های فیات را دولت حاکم بر کشور و مسائل متعدد دیگری مثل تنش‌های سیاسی و غیره مشخص می‌کند.

مقایسه ارز دیجیتال و ارزهای فیات

ارزهای دیجیتال و فیات، شباهت‌های زیادی به هم دارند. هر دو دارایی (رمزارزها و ارز فیات) ارزش ذاتی ندارند. برای مثال مانند طلا یا نقره نیستند که به‌خاطر کمیابی، سختی استخراج و موارد دیگر، به‌تنهایی ارزش زیادی دارند. ارزش پول فیات و رمزارزها را، استقبال مردم در کشورهای مختلف مشخص می‌کند. همچنین هر دوی این دارایی‌ها، قابل تقسیم هستند. یعنی همان‌طور که می‌توان یورو را به ۱۰۰ سنت تقسیم کرد؛ ۱ بیت‌کوین را هم می‌توان به ۱۰۰۰ میلی بیت کوین تقسیم کرد.

ارزهای دیجیتال را مثل پول‌های فیات، می‌توانید جابه‌جا کنید. یعنی از کسی رمزارز بگیرید یا برای او ارسال کنید. می‌توان ارزهای دیجیتال را، به‌عنوان روش پرداخت استفاده کرد. هرچند هنوز محبوبیت آن‌ها، به‌اندازه پول‌های فیات نیست. پس متوجه شباهت‌های زیاد پول فیات و رمزارزها شدیم. حالا ممکن است برایتان سوال شود، تفاوت این دارایی‌ها چیست؟

فیات کارنسی چیست؟

ارز فیات (Fiat Currency) چه تفاوتی با کریپتو کارنسی دارد؟

ارز فیات (Fiat Currency) یک پول قانونی بوده و ارزشش ناشی از صدور توسط دولت است و به کالای فیزیکی وابسته نیست. با فیات کارنسی بیشتر آشنا شوید.

قدرت دولتی که ارز فیات را صادر می‌کند، مهم‌ترین فاکتور در تعیین ارزش این نوع پول است. بیشتر کشورهای جهان از فیات برای خرید کالا، خدمات، سرمایه‌گذاری و پس‌انداز استفاده می‌کنند. سیستم فیات با ایجاد ارزش برای پول قانونی (Legal Tender)، جایگزین «استاندارد طلا» (Gold Standard) و سایر سیستم‌های کالا محور شد. در حال حاضر بیشتر پول‌های کاغذی جهان مانند دلار آمریکا، یورو و دیگر ارزهای بزرگ، فیات کارنسی هستند.

تاریخچه فیات کارنسی

پول فیات قرن‌ها پیش در کشور چین متولد شد. استان سیچوآن (Sichuan) طی قرن یازدهم میلادی صدور پول کاغذی را آغاز کرد. در ابتدا امکان تبدیل این پول کاغذی به ابریشم، طلا و یا نقره وجود داشت ولی در نهایت با به قدرت رسیدن کوبلای خان (Kublai Khan) در قرن سیزدهم میلادی، یک سیستم ارز فیات تشکیل شد. مورخان ادعا می‌کنند که این سیستم پولی در سقوط امپراتوری مغول نقشی اساس داشت و هزینه‌های بیش از اندازه و ابرتورم (Hyperinflation) ریشه اصلی مشکلات آن بودند.

طی قرن ۱۷ میلادی، پول فیات در اروپا توسط کشورهای اسپانیا، سوئد و هلند مورد استفاده قرار گرفت. البته سیستم فیات در سوئد شکست خورد و دولت مجبور شد آن را کنار بگذارد و از استاندارد نقره استفاده کند. در طول ۲ قرن بعدی، فرانسه نو (Nouvelle-France) در کانادا، مستعمرات آمریکا و سپس دولت فدرال ایالت متحده از ارز فیات استفاده کردند و نتایج مختلفی گرفتند.

با فرا رسیدن قرن بیستم میلادی، آمریکا دوباره استفاده از ارز کالا محور را در دستور کار قرار داد، اما این بار به صورت محدودتر. در ارزهای فیات (Fiat) سال ۱۹۳۳، دولت امکان تبدیل پول کاغذی به طلا را از بین برد. در سال ۱۹۷۲ (دوران ریاست جمهوری نیکسون) ایالات متحده استاندارد طلا را به کلی کنار گذاشت و از سیستم ارز فیات استفاده کرد. در نتیجه این اقدام، مرگ استاندارد طلا در سطح جهانی حتمی شد و کشورهای مختلف تصمیم گرفتند از فیات استفاده کنند.

فیات کارنسی چگونه کار می کند؟

پول فیات به ۲ دلیل می‌تواند ارزش داشته باشد: یا دولت صادرکننده ارزش آن را حفظ می‌کند یا طرفین تراکنش بر سر میزان ارزش آن به توافق رسیده‌اند. در طول تاریخ، دولت‌ها با استفاده از کالاهای ارزشمند مثل طلا و نقره، سکه می‌ساختند یا پولی که امکان تبدیل آن به یک کالای ارزشمند وجود داشت را چاپ می‌کردند. اما ارز فیات قابل تبدیل نیست. خود کلمه فیات در زبان لاتین به معنای عبارت دستوری «اینگونه خواهد بود» یا «بگذارید انجام شود» ترجمه می‌شود.

از آن جایی که پول فیات پشتوانه فیزیکی ندارد، با خطر کاهش ارزش به دلیل تورم مواجه است و حتی ممکن است در صورت رخ دادن ابرتورم (hyperinflation) ارزش خود را به کلی از دست بدهد. اگر مردم ارز ملی یک کشور را قبول نداشته باشند، ارزش آن از بین خواهد رفت. اما پولی که پشتوانه‌اش طلا باشد، ارزش ذاتی دارد، چرا که در بازار تقاضا برای طلا در صنایعی مثل جواهرات، تزئینات، تولید وسایل الکترونیک، رایانه‌ها و وسایل نقلیه هوافضا وجود دارد.

دلار آمریکا هم پول فیات به شمار می‌آید و هم پول قانونی که می‌توان با استفاده از آنان بدهی‌های خصوصی و عمومی را پرداخت کرد. به هر ارزی که توسط دولت قانونی اعلام می‌شود، پول قانونی (Legal Tender) می‌گویند. بسیاری از دولت‌ها ابتدا یک پول فیات صادر کرده و سپس با تبدیل آن به استانداردی برای پرداخت بدهی، فیات را به پول قانونی تبدیل می‌کنند.

در اوایل تاریخ ایالات متحده، پشتوانه ارز این کشور طلا و در بعضی موارد نقره بود. با تصویب لایحه اضطراری بانکداری سال ۱۹۳۳ (Emergency Banking Act of 1933)، دولت فدرال امکان تبدیل ارز به طلای دولتی را از بین برد. در سال ۱۹۷۱ استاندارد طلا که تا آن زمان پشتوانه ارز ایالات متحده بود به کلی کنار رفت و علاوه بر این، ارسال طلا به کشورهای خارجی که در ازای دریافت ارز آمریکا انجام می‌شد، نیز پایان یافت.

از آن زمان تاکنون پشتوانه دلارهای آمریکا «اعتماد کامل و اعتبار دولت ایالات متحده» بوده است. در گذشته روی دلارها این نوشته وجود داشت که:

دلار، پول قانونی (Legal Tender) برای پرداخت تمام بدهی‌های خصوصی و عمومی است، ولی در خزانه‌داری ایالات متحده یا در هر شعبه از بانک فدرال رزرو، امکان تبدیل آن به پول مشروع (Lawful Money) وجود ندارد.

بنابراین می‌توان گفت که امروزه دلارهای آمریکا Legal Tender هستند و نه Lawful Money که امکان تبدیل آن به طلا، نقره یا هر نوع کالای دیگری وجود دارد.

ارز فیات چه تفاوتی با استاندارد طلا دارد؟

استاندارد طلا امکان تبدیل اسکناس‌های کاغذی به طلا را فراهم می‌کرد و پشتوانه تمام پول‌های کاغذی این سیستم، مقداری مشخصی از این فلز گرانبها بود که توسط دولت نگه‌داری می‌شد. در یک سیستم ارزی کالا محور، دولت‌ها و بانک‌ها تنها در صورتی می‌توانند ارز جدید وارد چرخه اقتصاد کنند که مقدار متناسبی از طلا در ذخایر خود داشته باشند. چنین سیستمی توانایی دولت برای تولید پول و افزایش ارزش آن (صرفا بر اساس فاکتورهای اقتصادی) را محدود می‌کند.

ارز فیات (Fiat Currency)

ارز فیات (Fiat Currency) یا همان پول فیات (Money Fiat) یک ارز قانونی است که ارزش آن توسط دولت صادر کننده حمایت می‌شود و با پولی که ارزش آن بر اساس استاندارد.

ارز فیات چیست؟

ارز فیات (Fiat Currency) یا همان پول فیات (Money Fiat) یک ارز قانونی است که ارزش آن توسط دولت صادر کننده حمایت می‌شود و با پولی که ارزش آن بر اساس استاندارد دارایی‌های فیزیکی مانند طلا تعیین می‌گردد متفاوت است.
در گذشته پشتوانه ارزها دارایی‌ها با ارزشی مانند طلا، نقره و سایر فلزات گران‌بها بوده اما ارزفیات هیچ پشتوانه‌ای به جز حمایت دولت‌ها ندارد و ارزش آن به فاکتورهایی مانند عرضه و تقاضا اقتصادی، نرخ بهره و عرضه پول وابسته است.

تاریخچه مدرن ارز

واژه فیات (fiat) از زبان لاتین آمده است و برگردان آن به فارسی بدون پشتوانه یا عدم ارزش ذاتی ترجمه می‌شود.
در صد سال گذشته ارزها از دارایی فیزیکی مانند طلا، نقره، مس و برنز با ارزش مشخص ساخته می‌شدند. برای مثال پوند اسرلینگ بریتانیا یک سکه نقره با وزن برابر با یک پوند تروی بود. کمی بعد دولت‌ها اسکناس یا همان ارزهای کاغذی را منتشر کردند و به اندازه استاندارد پشتوانه قابل باز خرید بودند. پوند استرالینگ بریتانیا و دلار آمریکا برای طلا قابل بازخرید بودند.
در طول قرن گذشته، دولت‌ها از استاندارد طلا فاصله گرفته‌اند. در حال حاضر به طور جهانی ارزها توسط دولت‌های صادر کننده آن حمایت می‌شوند. ایالات متحده آمریکا در سال 1976 رسماً به رابطه طلا و دلار خاتمه داد.

بیشتر بخوانید: اتریوم کلاسیک چیست؟

ارز فیات مشهور

ممکن است نام واحد پولی در کشورهای مختلف مشابه باشد اما ارزش یکسانی ندارند مثلاً دلار آمریکا و دلار کانادا، به همین جهت برای هر ارز نماد متفاوتی وجود دارد.

• دلار آمریکا (USD)
• پوند (GBP)
• ین (JPY)
• یوان (CNY)
• ریال ایران (IRR)
• یورو (EUR)
• دینار کویت (KWD)
• دلار کانادا (CAD)
• ریال عمان (OMR)
• فرانک سوئیس (CHF)
• درهم امارات (AED)
• روپیه هند (INR)
• کرون نروژ (NOK)
• روبل روسیه (RUB)
• لیره ترکیه (TRY)

مزایای ارز فیات

1. پاسخگویی دولت به رویدادهای اقتصادی

مهم‌ترین دلیلی که کشورها استفاده از استاندارد طلا را متوقف کردند این بود که توانایی دولت را در مواجه با بحران‌های مالی و اقتصادی محدود می‌کرد، به عنوان مثال اگر ارز بر اساس استاندارد طلا باشد عرضه پول به عرضه طلای موجود گره می‌خورد در حالی که تقاضای پول یک کشور بسته به رشد جمعیت و اقتصاد آن کشور تغییر می‌کند.
در ایالت متحده پس از زمانی که دلار و طلا جدا شدند جمعیت و اقتصاد آن رشد قابل توجهی داشته است. اگر آمریکا و سایر کشورها بر روی استاندارد طلا باقی مانده بودند؛ عرضه پول جهان به طلای موجود در خزانه محدود می‌شد در حالی که مقدار طلای موجود روی کره زمین در طی میلیاردها سال افزایش چندانی نداشته است اما جمعیت انسان‌ها و در نتیجه آن، بازده اقتصادی و تقاضا برای پول افزایش یافته است.

بیشتر بخوانید: آلت‌کوین ALTCOIN چیست؟

2. پاسخگویی به عرضه و تقاضا

ارز فیات جوابگو افزایش تقاضا و عرضه پول است و به تثبیت قدرت خرید و جلوگیری از کاهش تورم یا کاهش قیمت کالاها کمک می‌کند.
شاید در نگاه اول کاهش قیمت‌ها خوب به نظر برسد اما طرف دیگر هر خرید یک تولید کننده است و کاهش‌ قیمت‌ها برای تولید کنندگان مسئله‌ای فاجعه بار است و اگر موجی از کاهش قیمت‌ها به راه بیافتد به شوک اقتصادی منجر می‌شود و شرکت‌ها را وادار می‌کند تا برای کاهش هزینه‌ها دست به اخراج کارگران و سایر اقدامات بزنند و در اثر پدیده دومینو کسب و کارهای زیادی آسیب می‌رساند.

3. مدیریت نوسانات اقتصادی

همان طور که گفته شد ارز فیات منبع محدودی همچون طلا ندارند همین امر موجب شده دولت‌ها کنترل بیشتری بر روی آن داشته باشند و متغییر‌های مهم اقتصادی مانند عرضه‌ اعتبار، نرخ بهره و ارزهای فیات (Fiat) نقدینگی را مدیریت کنند. این ابزاری است که فدرال رزرو آمریکا به کمک آن نرخ تورم و بیکاری را پایین نگه می‌دارد.
برای مثال در سال 2007 بانک مرکزی آمریکا به دنبال بحران وام و سقوط مالی آن با تنظیم عرضه پول مانع سقوط و رکود بازار شد.

معایب ارز فیات

دوخطر عمده ارز فیات را تهدید می‌کند.

1. بی‌ثباتی سیاسی

پول فیات و پول با پشتوانه طلا، ارزش دارند زیرا همه ما به توافق رسیده‌ایم که ارزشمند است و اساس این ارزشمندی بر پایه‌ی اعتمادی است که ما به دولت صادر کننده ارز داریم. اگر دولت در قدرت باشد و پایدار بماند پول ارزش خود را حفظ می‌کند در غیر این صورت قدرت مصرف خود را از دست می‌دهد و تورم شدیدی به همراه خواهد داشت.

بیشتر بخوانید: پرمیوم ووچر

2. سوء مدیریت عرضه

مدیریت نادرست عرضه پول خطر بزرگی است که مردم را از ارز فیات می‌ترساند. این مسئله پس از تلاش‌ دولت‌ها در طول همه‌گیری COVID-19 در سال‌های 2020 و 2021 نگران کننده شده است. در ایالت متحده از ابتدا سال 2020 تا دسامبر 2021 عرضه پول تقریباً 40 درصد افزایش یافته است.

با این حال، اقتصاد و جمعیت ایالات متحده در این دوره دو ساله 38 درصد رشد نکرد. بیشتر پول جدید عرضه شده، بدهی بود که دولت ایالات متحده برای پرداخت محرک‌های اقتصادی صادر کرد. در اقتصاد سایر کشورهای جهان اتفاق مشابهی افتاد.
بروز این اتفاق خطر بزرگی به همراه دارد زیرا افزایش گسترده عرضه پول می‌تواند منجر به تورم شدید شود.
خطر این است که افزایش گسترده در عرضه پول می‌تواند منجر به تورم شدید شود.

ارزدیجیتال و ارز فیات

نگرانی‌های موجود درباره‌ی تورم و کنترل دولت بر پول و سیاست‌های اقتصادی بسیاری از مردم را به سمت ارزهای دیجیتال کشیده است. ارزهای دیجیتال برای کسانی که به دستکاری پول توسط دولت مشکوک هستند جذاب است و در چند سال اخیر بسیاری از رمزارزها ارزش قابل توجهی پیدا کرده‌اند و قادر هستند ثروت شما را در برابر تورم محافظت کنند.
ما در آینده شاهد تبدیل پول فیات به ارزدیجیتال خواهیم بود. امروزه ارزهای رمزنگاری شده وجود دارند که با ارزش ارزهای فیات مرتبط هستند مانند استیبل کوین تتر که به دلار آمریکا پیوند خورده است.

بیشتر بخوانید: ارزدیجیتال سبز چیست؟

سخن پایانی

با گذر زمان پول به تکامل خود ادامه داده است و از شکل سکه طلا و نقره و سایر فلزات گران‌بها به شکل اسکناس رایج کاغذی درآمده است و ممکن است در ادامه راه به شکل انواع ارزدیجیتالی در بیاید. انواع ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت‌کوین با هدف ساخت یک سیستم مالی جدید با حذف واسطه‌ها به صورت همتا به همتا و کاملاً شفاف برای انتقال پول ایجاد شده‌اند. پول دیجیتال در حال شکوفایی هستند و هنوز راه درازی در پیش دارند و با چالش‌های بسیاری رو به رو خواهند شد اما ممکن است پتانسیل ایجاد سیستم مالی جدید را داشته باشند.