جریان نقدی ورودی

جریانات نقدی

هر کارآفرین باید بداند که جریان نقدینگی کسب و کار وی چقدر است زیرا این موضوع حیاتی ترین بخش از موتور مالی کسب و کار در نظر گرفته می شود. اما امروزه شاهد هستیم که بسیاری از کارآفرینان از جریان مالی کسب و کار خود خبر ندارند.

اگر یک مدیر مالی یا یک کارآفرین نتواند گردش مالی خود را مدیریت کند، در واقع کسب و کار وی نمی تواند مدت زیادی دوام بیاورد و زنده بماند. طبق تحقیقات صورت گرفته، 82 درصد از مشاغلی که ب شکست رو به رو می شوند، علت شکست آنها مشکلات مالی بوده است.

تحلیل جریان نقدی:

وضعیت جریان نقدی (Cash flow) نشان دهنده این است که یک شرکت چگونه سرمایه خود را صرف می کند و این سرمایه از کجا به شرکت وارد می شود. در واقع وضعیت جریان نقدی مبین کل نقدینگی می باشد که یک شرکت از طریق فعالیت ها و منابع سرمایه گذاری خارجی خود کسب می کند.

همان گونه که نقدینگی خروجی سرمایه ای است که برای فعالیت های کسب و کار سرمایه گذاری در یک بازه‌ مشخص پرداخت شده است، لذا در این مقاله به گزارش صورت جریان نقدی و کمک آن در تحلیل شرکت مناسب برای سرمایه گذاری پرداخته می شود.

صورت جریان نقدی:

صورت جریان نقدی دارای سه بخش (در ایران پنج بخش) مجزا می باشد که هریک از آنها به یکی از اجزا زیر اشاره دارد:

• عملکرد (فعالیت عملیاتی)
• سرمایه گذاری
• تامین مالی شرکت در فعالیت های تجاری

جریان نقدی از طریق عملکرد یا عملیات شرکت:

بخشی از میزان نقدینگی شرکت که از طریق وضعیت درآمدی ایجاد می گردد، از طریق دیدگاه تعهدی گزارش می شود که موارد زیر در این بخش قرار می گیرند:

• حساب های دریافتنی (accounts receivables)
• حساب های پرداختنی (accounts payable)
• مالیات پرداختنی درآمد (income taxes payable)

جریان نقدی از طریق فعالیت های تامین مالی:

در این بخش، بدهی ها و معاملات انجام شده گزارش می شوند. در این بخش، هر گونه جریان نقدی شامل پرداخت سود سهم، بازخرید یا فروش سهم و اوراق قرضه می توانند به عنوان جریانات نقدی برای فعالیت های تامین مالی شرکت مورد نظر، قرار گیرند.

همچنین جریان نقدینگی که از طریق دریافت وام یا پرداخت بدهی صورت گیرد نیز در این بخش ثبت می گردد. در نتیجه برای سرمایه گذار هایی که شرکت های پرداخت کننده سود (DPS) بالا را ترجیح می دهند، این بخش بسیار مهم می باشد. زیرا این بخش نشان دهنده میزان سود نقدی پرداخت شده برای سهامداران، از نقدینگی پرداخت می شود و از درآمد خالص استفاده نمی گردد.

تجزیه و تحلیل جریان نقدی:

جریان نقدی هر کسب و کار و شرکتی می تواند به وسیله اعدادی که وضعیت جریان نقدی را به عنوان فعالیت های عملیاتی می شناسند، ایجاد گردد. مثلا بیشتر مدیران مالی حرفه ای، جریان نقدی شرکت را مجموع درآمد های خالص آن بعلاوه استهلاک آن (هزینه های غیر نقدی در صورت سود و زیان) در نظر می گیرند.

در صورتی که تحلیل جریان نقدی می تواند نسبت هایی را برآورد نماید که می توانند نقطه شروع خوبی برای یک سرمایه گذار باشند تا کیفیت سرمایه گذاری جریان نقدی یک شرکت اندازه گیری گردد. این نسبت ها در ادامه شرح داده شده اند:

جریان نقدی عملیاتی/ فروش خالص:

این نسبت که تحت عنوان میزان جریان نقدی عملیاتی خالص یک کمپانی به نسبت فروش خالص، یا درآمد (از طریق صورت سود و زیان) بیان می گردد، بیان کننده این است که چه میزان نقدینگی از طریق هر دلار حاصل از فروش به دست آمده است.

لازم به ذکر است که نمی توان درصد دقیق و قابل قبولی برای این نسبت مطرح کرد، اما سرمایه گذاری با توجه به میزان این نسبت، اگر نسبت درصد بالاتری داشته باشد بهتر است. همین طور بایستی دقت داشت که صنایع و شرکت ها دارای نسبت متفاوتی هستند.

در این راستا بایستی سرمایه گذاران عملکرد این نشانگر را در طول دوره های زمانی بلند مدت بررسی نمایند تا تغییرات مهم میانگین نسبت جریان نقدی/ فروش و ارتباط آن در مقایسه با دیگر شرکت های هم تراز را متوجه شوند و همچنین به مقدار افزایش جریان نقدی و افزایش فروش توجه داشته باشند، زیرا باید هر دو مقدار به یک نسبت در طول زمان تغییر کنند.

جریان نقدی آزاد:

جریان نقدی آزاد (free cash flow) معمولا به صورت جریان خالص نقد عملیاتی منهای مخارج سرمایه تعریف می گردد. جریان نقدی آزاد یک معیار مهم است زیرا نشان دهنده این است که چگونه عملکرد شرکت در تولید پول نقد موثر می باشد.

سرمایه گذاران با بررسی جریانات نقدی آزاد یک شرکت می تواند بفهمند که آیا این شرکت نقدینگی کافی دارد تا پس از سرمایه گذاری سرمایه گذاران، سود سهام را به آنها پرداخت نماید و یا سهام را بازخرید کند. در این راستا برای محاسبه جریان نقدی آزاد، بایستی از صورت حساب جریان نقدی، جریان نقدی عملیاتی محاسبه شود که به آن نقدینگی عملیاتی و یا نقدینگی حاصل از فعالیت های عملیاتی نیز گفته می شود.

تاپ وان مطالعه مقاله سرمایه در گردش را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.

مدیریت جریان نقدینگی

مدیریت جریان نقدینگی:

مدیریت جریان وجوه نقد، فرآیند ردیابی مقدار پولی است که هر ماه به کسب و کار مورد نظر وارد می گردد یا از آن خارج می شود. در واقع درک چگونگی ورود و خروج جریان وجوه نقد، به کارآفرین این امکان را می دهد که بتواند برای مدیریت و رشد کسب و کار خود برنامه ریزی کند و به صورت استراتژیک عمل نماید.

بنابراین می توان گفت که مدیریت جریان وجوه نقد به کارآفرین کمک می کند تا بتواند میزان پولی که کسب و کار خود برای تامین هزینه ها (مانند هزینه پرداختی به کارکنان و تامین کنندگان) نیاز دارد را تعیین کند و بتواند مقدار پول در دسترس در آینده را پیش بینی نماید.

مراحل تنظیم منابع مالی:

در این قسمت به شرح مراحلی پرداخته می شود که در تنظیم منابع مالی و مدیریت صحیح جریان نقدینگی حال و آینده موثر می باشند.

ایجاد یک سند جریان نقدینگی:

صرف نظر از عملکرد عالی یا سودآوری کسب و کار مورد نظر، اگر کارآفرین قادر به مدیریت جریان وجوه نقد کسب و کار خود نباشد، مرگ تجارت وی زنده حتمی خواهد بود. در این راستا اولین قدم برای اجتناب از شکست مالی در کسب و کار، درک دقیق جریان وجوه نقد و تاثیر آن بر کسب وکار می باشد.

درآمد و هزینه ها به عنوان مهم ترین عوامل صورت جریان وجوه نقد محسوب می شوند. هزینه ها شامل تمامی پرداختی ها از حقوق و دستمزد تا تبلیغات گرفته تا هزینه های کالای فروخته شده، هزینه های کارت اعتباری و هزینه های مدیریتی و فنی می باشد.

با در اختیار داشتن این اطلاعات در یک سند، می توان فهمید که کسب و کار در کدام بخش هزینه بیشتری دارد و یا با هزینه در کدام بخش می توان به رشد کسب وکار کمک کرد. همچنین این سند به کارآفرین امکان بررسی و مطالعه درآمدها و هزینه ها را می دهد که به وسیله آن می توان به درک درستی از ورود و خروج جریان نقدی ماهانه کسب و کار دست یافت.

تعیین کردن حدود و آستانه کسب و کار:

به عنوان یک صاحب کسب و کار، تعریف آستانه جریان نقدی به کارآفرین کمک می کند تا واقع بینانه عمل کند. زمانی که کارآفرین بتواند احساسات خود را مدیریت کند، می تواند در راستای رشد کسب و کار خود قدم بردارد، مخصوصا زمانی که آمار و اطلاعاتی برای پشتیبانی از تصمیمات خود ندارد.

آستانه جریان نقدی مورد نیاز = هزینه های یک ماه * تعداد ماه ها

بنابراین زمانی که آستانه جریان نقدی تعریف می شود، می توان پیش نویس گردش وجوه نقد آن را تهیه نمود و در نهایت اقدام به اجرایی کردن تصمیمات کرد.

تعیین کردن اهرم های جریان نقدی:

شناسایی اهرم های کسب و کار یکی از مهم ترین کار هایی است که بایستی به طور درستی انجام شود. زمانی که کسب و کار مورد نظر از آستانه جریان نقدی خود بالا تر رفت و یا با آستانه جریان نقدی فاصله داشت، بایستی بتوان شکاف به وجود آمده را در جریان وجوه نقد تنظیم نموده و منابع مالی را تحکیم کرد.

در این راستا دو اهرم مالی مهم شرح داده شده است که می توان با دستکاری و ایجاد تغییر در آنها، تاثیر مثبتی در وضعیت نقدینگی به وجود آورد.

اهرم قیمت گذاری:

افزایش قیمت باعث تاثیر فوری بر درآمد ها و میزان سودآوری می شود در این راستا اگر حاشیه سود و طبقه بندی پیشنهادات در نظر گرفته نشود، می توان گفت که افزایش قیمت ها به بهبود کسب وکار کمک می کند. روند افزایش قیمت ها دلهره ایجاد می کند اما با برنامه ریزی دقیق و رویکردی مدبرانه می توان نتیجه گرفت که اجرایی کردن افزایش قیمت ها نه تنها میزان فروش را افزایش خواهد داد بلکه یکی از ساده ترین اهرم ها برای تغییر در میزان سودآوری به شمار می رود.

روش های اجرایی کردن برنامه افزایش قیمت ها:

• به جای صرف افزایش ظاهری قیمت محصولات و خدمات به افزایش قیمت ها از طریق افزایش هزینه ها پرداخته شود.
• قیمت های جدید به صورت مرحله ای معرفی و اجرا گردند.
• سطح فعلی قیمت برای مشتریان فعلی حفظ شود ولی برای مشتریان جدید، سطح قیمت بالاتری ارائه گردد.
• پیشنهادات یا بسته های پیشنهادی جدیدی ایجاد شوند.

اهرم تبدیل:

اهرم تبدیل (تبدیل یک فرد عادی به یک مشتری واقعی)، باعث می شود که با افزایش نرخ تبدیل نیز مانند افزایش نرخ قیمت ها بر درآمد تاثیر مستقیم به وجود بیاید. استراتژی های بسیاری وجود دارد که می توان در فرآیند فروش به کار برد تا نرخ تبدیل را افزایش داد. چند استراتژی در زمینه اهرم تبدیل در ادامه ذکر شده است:

• اصلاح قیف فروش
• مدیریت اعتراضات
• ایجاد احساس فوریت برای خرید

تعریف سناریو نقدینگی:

در این مرحله، پیش نویس چگونگی ایجاد جریان نقدی و نحوه بازی با اهرم های کسب وکاری در راستای کاهش شکاف آستانه نقدی تعریف و تهیه می شود. با در نظر گرفتن پیش بینی های موجود و میزان عدم اطمینان آنها، می توان به تعریف سناریو ها پرداخت.

نمونه جدول جریانات نقدینگی یک طرح

2016	2015	2014	2013	2012	سال
5,000,000	5,000,000	4,000,000	ورودی
1,500,000	1,500,000	1,000,000	3,000,000	2,000,000	خروجی
3,500,000	3,500,000	3,000,000	-3,000,000	-2,000,000	جریانات نقدی

در این جدول مشاهده می شود که در سال های اولیه هیچ ورودی برای طرح در نظر گرفته نشده است و این مسئله نشان دهنده آن است که در این سال ها که به عنوان دوران احداث طرح می باشد، از آنجایی که محصولی تولید نشده است یا خدماتی ارائه نگردیده، لذا درآمدی نیز برای طرح نمی توان در نظر گرفت و صرفا هزینه های سرمایه گذاری تحت عنوان خروجی در ردیف مربوط قرار می گیرد و جریانات نقدینگی را در سال های اولیه منفی می کند.

این در حالی است که در سال های بعد و با تولید محصول و یا ارائه خدمات کسب و کار مورد نظر، درآمد کسب شده است و ارقام ردیف ورودی در واقع پیش بینی ارقام فروش محصول و عرضه خدمات طرح خواهد بود. همین طور مشاهده می شود که رقم مربوط به خروجی، کاهش قابل توجهی دارد و به این معنی است که هزینه های سرمایه گذاری برای دوران بهره برداری وجود ندارد و صرفا هزینه های عملیاتی است که بخشی از جریانات ورودی را کاهش و در نهایت جریانات نقدینگی به صورت مثبت در سال های آتی پیش بینی می گردد.

در پایان مطالعه مقاله روش های تامین مالی پروژه ها به مخاطبین عزیز پیشنهاد می گردد.

تحلیل جریان نقدی (Cash flow) به آسانترین روش

وضعیت جریان نقدی نشان می‌دهد که یک شرکت چگونه سرمایه خود را خرج می‌کند و این سرمایه از کجا به شرکت وارد می‌شود. وضعیت جریان نقدی نشان‌دهنده‌ی تمامی نقدینگی است که یک شرکت از طریق فعالیت‌های در گردش و منابع سرمایه‌گذاری خارجی خود به دست می‌آورد. همان‌طور که نقدینگی خروجی، سرمایه‌ای است که برای فعالیت‌های کسب‌وکار سرمایه‌گذاری در یک بازه‌ی مشخص پرداخت‌شده است. در این مقاله ما به گزارش صورت جریان نقدی و کمک آن در تحلیل شرکتِ مناسب برای سرمایه‌گذاری می پردازیم.

چرا جریان وضعیت نقدی مهم است؟

دو نوع حسابداری وجود دارد: حسابداری تعهدی (Accrual Accounting ) و حسابداری نقدی (Cash Accounting )

حسابداری‌ تعهدی توسط شرکت‌های دولتی استفاده می‌شود و روشی که در آن عایدی یک شرکت به‌منزله‌ی درآمد آن است و نه اینکه شرکت وجوهی را دریافت کرده باشد. هزینه‌ها گزارش می‌شوند حتی اگر هیچ پرداخت نقدی صورت نگرفته باشد. برای مثال اگر یک شرکت یک فروش را گزارش کند، سود آن در صورت سود و زیان شناسایی می‌شود، اما شرکت وجهی را تا بعدازآن تاریخ دریافت نمی‌کند. ازنقطه‌نظر حسابداری، شرکت سودی را که از طریق فعالیت های صورت سود و زیان کسب کرده است را باید مالیات درآمد( income taxes) پرداخت کند، اگرچه هیچ تبادل پولی صورت نگرفته است. همچنین در این معادله احتمالاً پول نقد در ابتدا از شرکت برای خرید تجهیزات و تولید محصولات برای فروش(خرید مواد اولیه) خارج‌شده است. در چنین کسب‌وکارهایی، معمول است که مشتری پرداخت صورتحساب را به ۳۰،۶۰ و یا حتی ۹۰ روز بعد به تعویق بیاندازد. فروش انجام‌شده یک مطالبه قابل دریافت است که مادامی‌که پول دریافت نشود، تأثیری بر نقدینگی شرکت نخواهد داشت.

حسابداری نقدی یک روش حسابداری است که درآمدها در مدت‌زمانی که دریافت شده‌اند، گزارش می‌شود و هزینه‌ها در زمان دقیقی که آن‌ها پرداخت ‌شده‌اند، گزارش می‌شوند. به‌عبارت‌دیگر، درآمد و مخارج زمانی گزارش می‌شوند که پول نقد دریافت و پرداخت‌ شده باشد. سود شرکت به‌عنوان درآمد خالص(net income) در وضعیت درآمدی(صورت سود و زیان) خود را نشان می‌دهد. درآمد خالص آخرین سطر گزارش یک شرکت است. اگرچه از طریق حسابداری تعهدی، درآمد خالص لزوماً به معنی دریافت تمامی وجوه پرداختی توسط مشتریان نیست. از طریق دیدگاه حسابداری، یک شرکت می‌تواند سود رسان باشد. اما اگر دریافتی‌ها به تعویق بیافتند و یا پرداخت نشوند، شرکت می‌تواند دچار مشکلات مالی شود. حتی شرکت‌های پرسود نیز در مقاطعی جریان نقدی ورودی با مدیریت کنترل جریان نقدی مشکل داشته‌اند. به همین علت وضعیت جریان نقدی یک ابزار مهم برای تحلیلگران و سرمایه‌گذاران است.

صورت جریان نقدی

وضعیت جریان نقدی سه بخش مجزا دارد(در ایران پنج بخش دارد) که هرکدام از آن‌ها به یکی از اجزا شامل عملکرد(فعالیت عملیاتی)، سرمایه‌گذاری و تأمین مالی یک شرکت در فعالیت‌های تجاری اشاره می‌کند. در ادامه یک وضعیت معمول جریان نقدی را بررسی می‌کنیم:

جریان نقدی از طریق عملکرد یا عملیات شرکت

این بخش میزان نقدینگی ایجاد شده از وضعیت درآمدی که از طریق دیدگاه تعهدی گزارش‌شده است را اعلام می‌کند. مواردی که در آن بخش قرار می‌گیرند شامل حساب‌های دریافتنی( accounts receivables) و حساب‌های پرداختنی ( accounts payable)و مالیات پرداختنی درآمد (income taxes payable) می‌باشد. به‌طور خلاصه، سرمایه‌گذاران می‌توانند ببینند که چگونه یک شرکت برای خود و عملیاتش سرمایه‌گذاری می‌کند.جریان نقدی ورودی

جریان نقدی از طریق فعالیت های تأمین مالی

بدهی‌ها و معاملات انجام‌شده در این بخش گزارش می‌شود. هرگونه جریان نقدی شامل پرداخت سود سهم، بازخرید و یا فروش سهم و اوراق قرضه می‌توانند به‌عنوان یک جریان نقدی برای فعالیت‌های تأمین مالی شرکت در نظر گرفته شود. نقدینگی از طریق وام گرفتن و یا نقدینگی پرداخت بدهی در این بخش ثبت می‌شود. برای سرمایه‌گذارانی که شرکت‌های پرداخت‌کننده سود(DPS) بالا جریان نقدی ورودی را ترجیح می‌دهند، این بخش مهم است. زیرا نشان می‌دهد که سود نقدی از نقدینگی پرداخت می‌شود و از درآمد خالص برای پرداخت سود به سهامداران استفاده نمی‌شود.

تجزیه‌وتحلیل جریان نقدی

جریان نقدی یک شرکت می‌تواند از طریق اعدادی که در وضعیت جریان نقد به‌عنوان نقدینگی توسط فعالیت‌های عملیاتی یا جریان نقدی خالص عملیاتی گزارش می شود، ایجاد گردد. اگرچه، هیچ تعریف جهانی پذیرفته‌شده وجود ندارد. برای مثال، بسیاری از مدیران مالی حرفه‌ای، جریان نقدی یک شرکت را مجموع درآمدهای خالص آن بعلاوه استهلاک آن (هزینه‌های غیر نقدی در صورت سود و زیان) در نظر می‌گیرند. درحالی‌که تحلیل جریان نقدی می‌تواند نسبت‌هایی را برآورد کند، نشانگرهایی که در ادامه بیان می‌شوند می‌توانند نقطه‌ی شروع خوبی برای یک سرمایه‌گذار فراهم ‌کنند تا کیفیت سرمایه‌گذاری جریان نقدی یک شرکت اندازه‌گیری شود.

جریان نقدی عملیاتی/ فروش خالص

این نسبت که جریان نقدی ورودی تحت عنوان میزان جریان نقدی عملیاتی خالص یک کمپانی به نسبت فروش خالص، یا درآمد (از طریق صورت سود و زیان) بیان می‌شود، به ما می‌گوید که چه مقدار نقدینگی از طریق هر دلار حاصل از فروش به‌دست‌آمده است. نمی‌توان درصد دقیق و قابل قبولی برای این نسبت مطرح کرد، اما سرمایه‌گذاری با توجه به میزان این نسبت، اگر نسبت درصد بالاتری داشته باشد بهتر است. همین‌طور باید اشاره داشت که صنایع و شرکت‌ها دارای نسبت متفاوتی هستند. سرمایه‌گذاران باید عملکرد این نشانگر را در طول دوره‌های زمانی بلندمدت بررسی کنند تا تغییرات مهم میانگین نسبت جریان نقدی/فروش و ارتباط آن در مقایسه با دیگر شرکت‌های هم‌تراز را متوجه شوند. هم‌چنین باید سرمایه‌گذاران به مقدار افزایش جریان نقدی و افزایش فروش توجه داشته باشند، زیرا باید هر دو مقدار به یک نسبت در طول زمان تغییر کنند.

جریان نقدی آزاد( free cash flow)

این جریان اغلب به‌عنوان جریان خالص نقدعملیاتی منهای مخارج سرمایه تعریف می‌شود. جریان نقدی آزاد یک معیار مهم است. زیرا نشان می‌دهد که چگونه عملکرد شرکت در تولید پول نقد مؤثر است. سرمایه‌گذاران با بررسی جریان نقدی آزاد یک شرکت می‌تواند به سؤالاتی از قبیل آیا این شرکت نقدینگی کافی دارد تا پس از سرمایه‌گذاری بتواند سود سهام را به سرمایه‌گذاران پرداخت کند و یا سهام را بازخرید کند. برای محاسبه جریان نقدی آزاد: از صورتحساب جریان نقدی، مورد جریان نقدی عملیاتی را بیابد (که به آن نقدینگی عملیاتی و یا نقدینگی حاصل از فعالیت‌های عملیاتی نیز گفته می‌شود) و هزینه‌های سرمایه که برای عملیات فعلی لازم است را از آن کم کنید. شما می‌توانید با گسترش آنچه در اعداد جریان نقدی آزاد وجود دارد، قدمی فراتر بردارید. برای مثال، علاوه بر هزینه‌های سرمایه شما می‌توانید مقدار سود سهام را از جریان نقدی عملیاتی خالص کم کنید تا به مقدار دقیق تری از جریان نقدی آزاد برسید. این نمودار می‌تواند همان‌طور که اشاره شد با میزان فروش مقایسه شود.

درواقع، اگر یک شرکت سابقه‌ای در پرداخت سود سهام دارد، نمی‌توان بدون دلخوری سهامداران آن را حذف کرد و نادیده گرفت. حتی کاهش سود تقسیم‌شده درحالی‌که ضرر کمتری دارد برای بسیاری از سهامداران مشکل‌ساز است. برای برخی از صنایع سرمایه‌داران سود سهام پرداخت‌شده را هم تراز با هزینه‌های سرمایه می‌دانند. بسیار مهم است که جریان نقدی آزاد یک شرکت در دوره‌های مختلف بررسی شود و نمودارهای آن با نمودارهای کمپانی دیگر که در یک صنعت‌کار می‌کند مقایسه شود. اگر جریان نقدی آزاد مثبت بود، باید نشان داده شود که شرکت قادر به انجام تعهدات خود ازجمله تأمین فعالیت‌های عملیاتی و پرداخت سود سهام می‌باشد یا خیر.

پوشش جریان نقدی آزاد جامع

شما می‌توانید نسبت جریان نقدی آزاد جامع را با تقسیم جریان نقدی آزاد جامع بر جریان نقدی عملیاتی خالص به‌منظور به دست آوردن درصد نسبت انجام دهید. هم چنان هرچه درصد بالاتر باشد، بهتر است.

سخن آخر

جریان نقدی آزاد یک شاخص و معیار بسیار مهم برای سرمایه‌گذاران است. این نشانگر تمام ویژگی‌های مثبت نقدینگی ایجادشده داخلی از طریق فعالیت‌های یک شرکت را بررسی می‌کند و استفاده از نقدینگی برای هزینه‌های سرمایه را تحلیل می‌کند. اگر نقدینگی یک شرکت مثبت باشد، یک نشانه مثبت است که این شرکت در موقعیت خوبی قرار دارد که از وام گرفتن جلوگیری کند، کسب‌وکارش را گسترش دهد، سود سهام را پرداخت نماید و از شرایط دشوار عبور کند. عبارت (cash cow) که برای شرکت‌ها با جریان نقدی مثبت بالا استفاده می‌شود، عبارت مناسبی نیست. اما مطمئنا یکی از ویژگی‌های بسیار جذاب برای سرمایه‌گذاری است که منجر می‌شود در چنین شرکت‌های سرمایه‌گذاری کنید.

سود و جریان نقدی چیست؟ آشنایی با انواع مدل های جریان نقدی

قطعأ تا به حال با مفهوم سود و جریان نقدی روبه‌رو شده‌اید. آیا با مفهوم دقیق این دو واژه آشنایی دارید؟ آیا می‌دانید که این دو واژه در چه زمانی و در چه موقعیتی کابرد دارند؟ آیا می‌دانید که این دو واژه دارای ماهیت متفاوتی هستند که صاحبان مشاغل با آن‌ها سروکار دارند؟ اگر جواب سؤالات بالا را نمی‌دانید، بنابراین با ما همراه باشید تا با جزییات این دو مفهوم آشنا شوید و تفاوتی که بین سود و جریان نقدی وجود دارد را بهتر درک کنید.

سود (Profit) چیست؟

سود Profit یکی از معیارهای مورد توجه مالی است که محاسبه و بررسی آن برای در نظر گرفتن روند مالی شرکت‌ها و کسب و کارها بسیار حایز اهمیت است. این معیار مالی بسیار مهم، بیانگر پولی است که پس از کسر هزینه‌ها از درآمد حاصله شرکت‌ها به دست می‌آید.

به این نکته توجه نمایید که Profit انواع مختلفی دارد و در صورت‌های مالی با عناوین متفاوتی معرفی و شناسایی می‌شوند. در ادامه شما را با انواع این مفهوم بیش‌تر آشنا می‌کنیم.

1. سود ناخالص (Gross Profit)
2. سود عملیاتی (Operating Profit)
3. سود خالص (Net Income)
4. حاشیه سود (Margin)
5. EPS (Earnings Per Share)
6. DPS (Dividend Per Share)
7. (P/E (Price / Earning per share

1) سود ناخالص (GROSS PROFIT)

Gross Profit، در صورتی به دست می‌آید که بهای تمام شده کالاهای فروش رفته در یک شرکت را از درآمد حاصله آن شرکت طی یک بازه زمانی مشخص کسر کنیم و به ما کمک می‌کند تا کارآمدی یک شرکت در استفاده از نیروی کار و تجهیزاتش را بررسی نماییم.

این مفهوم، در صورت سودوزیان شرکت وجود دارد و می‌توان آن را از طریق فرمول زیر محاسبه کرد:

به این نکته توجه نمایید که سود ناخالص، فقط شامل هزینه‌های متغیر می‌شود. اما وقتی از هزینه‌های متغیر صحبت می‌کنیم، منظورمان چیست؟

هزینه‌هایی که با سطح خروجی و تولید نوسان می‌کنند را هزینه متغیر می‌گویند. مانند: مواد خام و اولیه، نیروی کار مستقیم (با این فرض که ساعتی بوده یا به تعداد کالاهای خروجی وابسته باشند)، کارمزد کارکنان بخش فروش، تجهیزات استهلاک‌پذیر، لوازم مورد نیاز برای کارخانه، هزینه‌های مربوط به حمل‌ و نقل و …

2) سود عملیاتی (Operating Profit)

سود عملیاتی، معیاری است که برای محاسبه Profit یک شرکت، با در نظر نگرفتن بهره و مالیات، به دست می‌آید. به همین دلیل به آن، درآمد پیش از پرداخت بهره و مالیات (EBIT) نیز گفته می‌شود. این مفهوم، به‌عنوان یک شاخص بسیار دقیق در مورد سودآفرینی بالقوه یک کسب‌وکار عمل می‌کند زیرا تمام فاکتورهای اضافه را از محاسبات حذف می‌نماید.

سود عملیاتی به صورت زیر محاسبه می‌شود:

1. اگر سود عملیاتی یک شرکت مثبت باشد لزومأ به معنی سودآوری آن شرکت نیست، چرا که ممکن است سود بالقوه کلی شرکت را نشان دهد، بنابراین در واقع سودآوری را تضمین نمی‌‌کند.
2. ممکن است شرکتی که بدهی زیادی دارد، شاهد سود عملیاتی مثبتی در صورت وضعیت مالی آن شرکت باشیم، درحالی که به‌طور همزمان دچار زیان خالص نیز است. در چنین وضعیتی ممکن است که سود عملیاتی وضعیت مالی شرکت را مثبت‌تر از سود خالص آن نشان ‌دهد.

3) سود خالص (Net Income)

سود خالص (NI) به باقیمانده مجموع درآمدها پس از کسر هزینه‌های عملیاتی، مالی و مالیات گفته می‌شود. در واقع برای محاسبه سود خالص، همه هزینه‌ها از درآمدهای شرکت کسر می‌گردد.

به این نکته توجه نمایید که سـود خالـــص می‌تواند مثبت یا منفی باشد که در صورت منفی بودن به آن “زیان خالص” گفته می‌شود.

برای محاسبه سود خالص، از فرمول زیر استفاده می‌شود:

4) حاشیه سود (MARGIN)

حاشیه سود، یکی از نسبت‌های سودآوری است که از تقسیم سود (ناخالص، عملیاتی و خالص) بر درآمد یا فروش به دست می‌آید. این نسبت، به شکل درصدی بیان می‌شود و به عبارتی مشخص می‌کند که یک شرکت در ازای هر 100 میلیون تومان فروش (درآمد)، چند میلیون سود به دست می‌آورد.

حاشیه سود انواع مختلفی دارد که صورت زیر محاسبه می‌شوند:

5) EPS (Earnings per Share)

EPS، به معنای سودی است که به هر سهم تعلق می‌گیرد و یک معیار بنیادین در مورد میزان سودآوری شرکت به حساب می‌آید که مشخص می‌کند؛ سود هر سهم از شرکت، چه‌قدر است؟

برای محاسبه EPS، از فرمول زیر استفاده می‌شود:

DPS (Dividend Per Share) (6

DPS، سود تقسیمی هر سهم است که بیانگر مقداری از Profit شرکت است که به ازای هر سهم بین سهامداران تقسیم می‌شود. افزایش هر ساله در میزان DPS، حکایت از آن دارد که رشد درآمدهای شرکت پایدار است.

P/E ((Price / Earning per share (7

به نسبت P/E، نسبت “قیمت به درآمد” گفته می‌شود. در واقع این نسبت، بیانگر انتظارات سرمایه‌گذاران از بازدهی آینده یک دارایی است. و به معنی این است که یک سرمایه‌گذار به ازای هر ۱ ریال بازدهی که جریان نقدی ورودی به دست می آورد، حاضر است چند ریال پرداخت کند.

جریان نقدی (Cash Flow)چیست؟

جریان نقدی، یک گردش نقدینگی است که بیانگر مقدار خالص پول نقد یا مشابه‌ پول نقد است که به یک کسب‌وکار وارد و از آن خارج می‌شوند. Cash Flow، به ورود و خروج پول نقد و یا سایر دارایی‌های هم‌ارزش با پول نقد در انواع کسب و کارهای گوناگون و یا پروژه‌های مختلف اقتصادی اشاره دارد و غالبأ، دوره‌ی محاسبه کردن این جریان نقدینگی به یک طول مدت زمانی محدود اختصاص داده می‌شود.

انواع مختلف جریان نقدی

1. جریان نقدی مثبت
2. جریان نقدی منفی

1) جریان نقدی مثبت

به جریان نقدی مثبت، معمولأ “دارایی های قابل سرمایه‌گذاری” یا “منابع مالی” می‌گویند. زمانی که Cash Flow مثبت شود، حکایت از آن دارد که دارایی‌های نقدی یک شرکت در حال افزایش است و به این ترتیب، اجازه پرداخت بدهی‌ها، سرمایه‌گذاری مجدد در شرکت، بازگرداندن پول به سهامداران، پرداخت هزینه‌ها را می‌دهد. همین‌طور به وجود آوردن سوپاپ اطمینانی را در برابر چالش‌های مالی آینده فراهم می‌کند.

جریان نقدی مثبت برای یک کسب و کار موجب رونق بخشیدن به تمامی فعالیت‌ها می‌شود و با تأثیرات مثبتی که بر روند کلیه‌ی کارهای مالی شرکت می‌گذارد، این امکان را فراهم می‌نماید تا به میزان چشمگیری شاهد توسعه آن کسب و کار باشیم و به موازات آن، امکان حرکت کسب و کار به سمت یک روند پر بازده را فراهم می‌نماید.

2) جریان نقدی منفی

زمانی که Cash Flow منفی شود، حکایت از آن دارد که دارایی‌های نقدی شرکت در حال کاهش است. به این ترتیب، بسیاری از فرآیندهای اقتصادی دچار اختلال خواهد شد و در صورت ادامه‌دار شدن این روند، مجموعه شکست خواهد خورد.

به این نکته توجه نمایید، زمانی که از جریان نقدی خالص صحبت می‌شود، منظور درآمد خالص نیست. بلکه درآمد خالص شامل حساب‌های دریافتنی و سایر مواردی است که پولی برای آن دریافت نمی‌شود. اما از Cash Flow برای تعیین کیفیت درآمد شرکت استفاده می‌شود که حکایت ازآن دارد که میزان نقدشوندگی شرکت چه‌قدر است.

برای محاسبه Cash Flow از فرمول زیر استفاده می‌شود:

زمانی که از پول وارد شده یا درآمد صحبت می‌ کنیم، منظورمان چیست؟

1. حقوق و دستمزد (خالص و بعد از کسر مالیات)
2. بازپرداخت مالیات
3. درآمد حاصل از سود سپرده‌های بانکی یا سرمایه‌گذاری‌ها
4. پاداش‌ها
5. هدایا و کمک هزینه خرید

زمانی که از پول خارج شده یا هزینه‌ ها و مخارج صحبت می‌ کنیم، منظورمان چیست؟

هزینه‌ها را به دو دسته هزینه ثابت و هزینه متغیر تقسیم می‌شود.

هزینه‌های ثابت عبارتند از:

1. اجاره بها و یا وام
2. حق بیمه‌های پرداختی
3. حمل و نقل
4. خدمات رفاهی
5. بدهی‌ها
6. تلویزیون، تلفن، اینترنت، موبایل
7. هزینه‌های پزشکی و درمانی
8. غذا

هزینه‌های متغیر عبارتند از:

1. هزینه‌های مربوط به سرگرمی و تفریح
2. هزینه‌های مربوط به تعطیلات
3. هزینه‌های مرتبط با لباس و مراقبت شخصی

جریان نقدی را چگونه محاسبه می‌ کنند؟

Cash Flow صاحبان سهام و یک شرکت به صورت زیر محاسبه می‌شود:

استهلاک+ سودخالص= جریان نقد حسابداری

جریان نقد خروجی طی دوره- جریان نقد ورودی طی دوره= خالص جریان نقد صاحبان سهام

خالص جریان نقد بدهی‌ها+خالص جریان نقد صاحبان سهام= جریان نقد شرکت

آیا از اهمیت بررسی جریان نقدینگی آگاهی دارید؟

اهمیت Cash Flow آن جایی مشخص می‌شود که هر چه نوع کسب و کاری که انتخاب کرده‌ایم ایده‌آل باشد و جایگاه بسیار مناسب اقتصادی در کشور را به خود اختصاص دهد و سودآوری بالایی داشته باشد، اما اگر جریان نقدینگی هوشمندانه‌ای برای آن کسب و کار تعریف نشود، شاهد روند شتابان رشد آن کسب و کار نخواهیم بود. و با نادیده گرفتن اهمیت Cash Flow در فعالیت‌های اقتصادی پیش‌رو، بسیاری از زمینه‌های رشد و پیشرفت را از دست خواهیم داد.

تفاوت سود و جریان نقدینگی

با توجه به تعاریف و جزییاتی که به طور مفصل از دو مفهوم “سود” و “جریان نقدی” ارایه دادیم، می‌توان به این نکته رسید که بین این دو اصطلاح مهم و کاربردی تفاوت وجود دارد. اگر چه هر دو اصطلاحی هستند که در تحلیل کسب و کار و بررسی گزینه‌های سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار می‌گیرند و در بررسی وضعیت مالی یک شرکت بسیارحائز اهمیت هستند. زیرا اگر سود و جریان نقدی، یک کسب و کار هوشمندانه مدیریت شود و به جایگاه درستی دست یابد، نشانه‌ای از سلامت مالی آن مجموعه است و می‌تواند به عنوان راهگشایی برای سرمایه‌گذاران و صاحبان اصلی کسب‌وکارها لحاظ گردد تا موفقیت‌های چشمگیری را تجربه کنند.

صورت جریان وجوه نقد

بر اساس حسابداری تعهدی، سود خالص معمولاً با خالص جریانهای نقدی برابر نیست. با توجه به اهمیت جریانهای نقدی، گزارشگری دوره‌ ای جریان های ورودی و خروجی وجه نقد ضروری است. صورت جریان وجوه نقد صورتی است که افزایش یا کاهش در مبلغ وجه نقد ناشی از معاملات با اشخاص حقیقی یا حقوقی مستقل از شخصیت حقوقی واحد تجاری و ناشی از سایر رویدادها را نمایش می دهد.

صورت جریان وجوه نقد باید منعکس کننده جریان های نقدی طی دوره تحت سرفصل های اصلی زیر باشد:

الف. فعالیتهای عملیاتی: این فعالیت ها، فعالیت های اصلی و مستمر مولد درآمد عملیاتی واحد تجاری هستند.

جریانهای نقد ناشی از فعالیتهای عملیاتی را با بکارگیری دو روش مستقیم و غیر مستقیم به دست می آورند.

ب. بازده سرمایه گذاری ها و سود پرداختی بابت تامین مالی : این سرفصل در برگیرنده دریافت های حاصل از مالکیت سرمایه گذاری ها و سود دریافتی از بابت سپرده های سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و کوتاه مدت بانکی و نیز پرداخت های انجام شده به تامین کنندگان منابع مالی است.

پ. مالیات بر درآمد : جریانهای نقدی مرتبط با این سر فصل تنها منحصر به پرداخت ها یا علی الحساب های پرداختی از بابت مالیات بر درآمد و یا استرداد مبالغ پرداختی از همین بابت است و دربرگیرنده جریان های نقدی مربوط به سایر انواع مالیات ها که درآمد مربوط جزء درآمد مشمول مالیات تلقی نمی شود (از قبیل مالیات های تکلیفی و مالیات های مستقیم وضع شده بر تولید یا فروش) نیست.

ت. فعالیت های سرمایه گذاری: جریانهای نقدی منظور شده تحت سرفصل《 فعالیت های سرمایه گذاری》 مشتمل بر جریان های مرتبط با تحصیل و فروش سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت، سرمایه گذاریهای بلندمدت و داراییهای ثابت مشهود و دارایی های نامشهود و نیز پرداخت و وصول تسهیلات اعطایی به اشخاص مستقل از واحد تجاری بجز کارکنان می باشد.

ث. فعالیت های تامین مالی: جریانهای نقدی ناشی از فعالیت های تامین مالی شامل دریافت های نقدی از تامین کنندگان منابع مالی خارج از واحد تجاری (شامل صاحبان سرمایه) و بازپرداخت اصل آن است.

صورت جریان وجوه نقد چیست و از چه ساختاری برخوردار است؟

صورت جریان وجوه نقد (Cash Flow Statement)، یک صورت مالی است که انعکاس‌دهنده فعالیت‌های کسب‌وکار یک شرکت است، چرا که تغییرات در وجوه نقد یا همان پول را نشان می‌دهد. در واقع، به کمک این صورت مالی، می‌توان دادههای کلی مرتبط با تمامی ورودی‌های نقدی یک شرکت که از فعالیت‌های در حین انجام و منابع سرمایه‌گذاری‌های خارجی حاصل می‌شود را دریافت نمود. همچنین این صورت‌های مالی، شامل کلیه وجوه خروجی نقدی است که برای فعالیت‌های تجاری و سرمایه گذاری طی یک دوره معین پرداخت میشود نیز، است.

با توجه به ماهیت تعریف شده از صورت جریان وجوه نقد، می‌توان بیان کرد که این صورت مالی یکی از منابع مهم تأمین مالی کسب‌وکارها و سازمان‌ها به حساب می‌آید. بنابراین تهیه آن بسیار حایز اهمیت است زیرا هدف تهیه این گزارش‌ها، موجب شفافیت و آگاهی‌رسانی به سرمایه‌گذاران و سهام‌داران نسبت به جریان وجوه نقد در شرکت است.

چه زمانی نیاز به استفاده از این صورت مالی است؟

بررسی و ارزیابی فرصت‎ها و تهدیدهای حاکم بر یک کسب و کار، یک شرط لازم به جهت بهبود موقعیت و جایگاه آن کسب و کار و صنعت به شمار می‌آید. به جهت دستیابی به درک درست از موقعیت‌های کسب‌وکاری، درک راه‌های ورود و خروج وجوه نقد و البته مدیریت و استفاده از سود این وجوه، در کسب و کار است.
در گزارش‌های حسابداری، تدوین و بررسی صورت‌های مالی مانند ترازنامه، صورت سود و زیان و جریان وجوه نقد، به شرکت‌ها برای اتخاذ تصمیمات مالی صحیح و مدیریت مؤثرتر و جلوگیری از ورشکستگی کمک می‌کند.

از بین صورت‌های مالی بیان شده در بالا، صورت جریان وجوه نقد به این جهت که جریان وجه نقد در شرکت‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد، بسیار کارآمد است. با توجه به ماهیت تعریف شده از این صورت مالی و اهمیت و نقشی که در بررسی جریان وجوه نقد در سازمان دارد، هر سه ماه توسط شرکت‌های سهامی در بورس گزارش‌های مرتبط با آن منتشر می‌شود.

هدف اصلی صورت جریان وجوه نقد در چیست؟

هدف اصلی صورت گردش وجوه نقد، بررسی علل تغییرات این وجوه طی بازه زمانی تعیین شده است. بر همین اساس، تمامی اطلاعات مرتبط با جریان‌های نقدی یک شرکت که در جریان عملیات جاری و سرمایه‌گذاری وارد مجموعه می‌شود و همین‌طور تمامی جریان‌های مرتبط با خروجی پول که با هدف فعالیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری در بازه زمانی مشخص و تعیین شده از مجموعه خارج می‌شود، در صورت جریان وجوه نقد قابل رؤیت است.

به واسطه جریان وجوه نقد، اطلاعات ارزشمندی مانند علت تغییرات مربوط به وجوه نقد و شبه نقد، دریافت خلاصه‌ای از فعالیت‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری، عملیاتی و تأمین مالی طی بازه زمانی تعیین‌شده‌ای، قابل دسترسی است.

به بیان دیگر، صورت جریان وجوه نقد، مقدار وجه نقد تولید و مصرف شده طی یک دوره حسابداری در شرکت را نشان می‌دهد. همچنین این امکان را در اختیار تصمیم‌گیران قرار می‌دهد تا وجوه نقد در سازمان را بر اساس نوع فعالیت و کسب و کار طبقه‌بندی کنند و به این واسطه، اطلاعات مفیدی در مورد سرمایه‌گذاری مجدد در سازمان با هدف افزایش ظرفیت عملیاتی و نگهداری، پرداخت سود سهام و بدهی را در اختیار مدیران قرار می‌دهد.

تدوین و تهیه صورت‌های جریان وجوه نقد، چه فایده‌ای برای سازمان‌ها و کسب و کارها دارد؟

1. به جهت اندازه‌گیری انعطاف‌پذیری مالی در مؤسسات و سازمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2. ابزاری است که برای مشخص کردن عملکرد مالی در سازمان‌ها استفاده می‌شود.
3. ابزاری است که امکان ارزیابی توان ایجاد گردش وجوه نقد در آینده سازمان و مؤسسات را فراهم می‌آورد.
4. با استفاده از آن می‌توان جریان‌های نقدی آتی را ارزیابی کرد.
5. امکان بررسی توان تأمین تعهدات پرداخت سود سهام و یا تأمین مالی خارجی در صورت نیاز را فراهم می‌کند.
6. امکان بررسی و ارزیابی آثار رویدادهای غیرنقدی مانند سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های مرتبط با تأمین مالی را فراهم می‌کند.
7. به تشخیص و تأیید وضعیت سودآوری و نقدینگی کسب و کارها و مشاغل کمک می‌کند.
8. امکان مدیریت آسان‌ و صحیح‌تر در وجوه نقد را فراهم می‌نماید. به این ترتیب، می‌توان در مورد ورود و خروج وجوه نقد به سازمان، برآورد صحیحی را اعمال نمود.
9. امکان تأیید تراز نقدی سرمایه را فراهم می‌کند به این ترتیب که، این امکان را برای مشاغل ایجاد می‌کند تا وضعیت بیکاری و یا مازاد و کمبود نقدینگی را مورد بررسی قرار دهند و پس از آن، بتوانند به نحو صحیح‌تری، وجه اضافی را سرمایه‌گذاری کنند.
10. با توجه به این امر که صورت جریان وجوه نقد براساس برآورد یک سال مالی سازمان برنامه‌ریزی می‌شود، این امکان را در اختیار مدیران و تصمیم‌گیران قرار می‌دهد تا تصمیم بگیرند براساس اهداف تعیین شده، چه میزان بودجه لازم است. بنابراین امکان هماهنگی فعالیت‌های مختلف و برنامه‌ریزی در مورد آن‌ها را به مدیران سازمان‌ها می‌دهد.

آیا می‌ دانید که صورت جریان وجوه نقد از چه ساختاری برخوردار است؟

در ایران، پس از سال 1377، صورت‌ گردش وجوه نقد، براساس 5 طبقه تعریف شده در زیر ارائه می‌شود:

• جریانات نقدی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی
• جریانات نقدی ناشی از بازده سرمایه‌گذاری‌ها و سود پرداختی بابت تأمین مالی
• جریانات نقدی ناشی از مالیات بر درآمد
• جریانات نقدی ناشی از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری
• جریانات نقدی ناشی از فعالیت‌های تأمین مالی
• جریانات نقدی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی

زمانی که از فعالیت‌های عملیاتی در یک سازمان صحبت می‌شود، اشاره به فعالیت‌های مولد یک شرکت دارد که در نهایت منجر به ایجاد درآمد عملیاتی از ناحیه فروش کالا و یا ارایه خدمات می‌شود.

جریان‌های نقدی که به واسطه فعالیت‌های عملیاتی در صورت گردش وجوه نقد ثبت می‌شوند، به 2 دسته تقسیم می‌شوند:

• جریان‌های نقدی ورودی و خروجی که در صورت جریان وجوه نقد، ثبت می‌شوند.
• هزینه‌ها و درآمدهای مرتبط با وجوه نقد که با هدف تعیین سود و زیان ناشی از فعالیت‌های عملیاتی در صورت سود و زیان ثبت می‌شود.
  با توجه به تقسیم‌بندی که در بالا به آن اشاره شده است، برای تهیه گزارش از فعالیت‌های عملیاتی، آن‌ها را به دو بخش مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌کنند.
• صورت جریان وجوه نقد به روش مستقیم

تمامی جریان‌های نقدی مرتبط با ورودی و خروجی وجه نقد که در جریان فعالیت‌های عملیاتی به دست آمده است، به صورت جداگانه ثبت خواهد شد و در نهایت خالص وجه نقد حاصل از فعالیت‌های عملیاتی محاسبه می‌شود.

جریان نقدی ورودی که از فعالیت‌های عملیاتی به دست می‌آید، عبارتند از:

• وجه نقد دریافتی بابت حق‌الزحمه، اجاره محل و کارمزد
• وجه نقد دریافتی حاصل از فروش کالا و ارایه خدمات

جریان‌های نقدی خروجی که از فعالیت‌های عملیاتی به دست می‌آید، عبارتند از:

• پرداخت‌های نقدی که به کارکنان واحدهای تجاری هزینه می‌شود.
• پرداخت‌های نقدی که تحت عنوان بیمه و تبلیغات صرف می‌شود.
• پرداختی‌های مرتبط با عرضه‌کنندگان کالا و خدمات
• صورت جریان وجوه نقد به روش غیرمستقیم

برای محاسبه سود عملیاتی که از صورت سود و زیان به دست می‌آید، از روش غیرمستقیم استفاده می‌شود.

نکته مهم در مورد این روش این است که 6 عامل وجود دارند که بر روی سود عملیاتی تأثیرگذار هستند که عبارتند از:

• تعیین سود عملیاتی که در صورت سود و زیان قرار دارد.
• تعدیل هزینه‌های غیرنقدی، مانند هزینه استهلاک
• ایجاد تعادل در اقلام عملیاتی ترازنامه
• ایجاد تعادل در درآمدها و هزینه‌های غیرعملیاتی
• تعدیلات سنواتی تأثیر‌گذار بر اقلام جاری
• سایر تعدیلات نیز در مواقعی اتفاق می‌افتد که حساب‌های عملیاتی با سایر سرفصل‌های حسابداری درگیر شود.

جریانات نقدی ناشی از بازده سرمایه‌گذاری‌ها و سود پرداختی بابت تأمین مالی

زمانی که از جریانات نقدی ناشی از بازده سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در شرکت صحبت می‌کنیم، منظورمان سود سهام و سود دریافتی مربوط به سپرده‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و بلندمدت است و زمانی که از جریانات نقدی ناشی از سود پرداختی بابت تأمین مالی صحبت می‌کنیم، به پرداختی‌های مربوط به هزینه‌های تأمین مالی اشاره داریم.

برای مثال، پرداخت‌های نقدی به سرمایه‌گذاران بابت خرید اوراق بهادار، جز این دسته به حساب می‌آید.

به این نکته توجه داشته باشید که در برخی شرکت‌های تجاری سود سهام در کنار سود تسهیلات و سود پرداختنی به صاحبان سپرده‌ها در زمره فعالیت‌های مستمر قرار می‌گیرد. در چنین شرایطی، تمامی دریافتی‌ها و پرداختی‌های نقدی طی فرآیند صورت جریان وجوه نقد، جزو فعالیت‌های عملیاتی محسوب می‌شود.

جریانات نقدی ناشی از مالیات بر درآمد

جریانات نقدی مبتنی بر مالیات بر درآمد ازجمله موارد بسیار مهم مخاطبان صورت‌های مالی به حساب می‌آید چرا که برای تعیین و بررسی وضعیت فعلی سازمان و مؤسسه مورد هدف بسیار کاربرد دارد. این مالیات، توسط دولت و براساس درآمد شرکت، دریافت می‌شود و معمولأ رقم آن برابر درصدی از درآمد کل واحد تجاری در نظر گرفته می‌شود.

جریانات نقدی ناشی از فعالیت‌ های سرمایه‌ گذاری

زمانی که از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری صحبت می‌کنیم، در واقع به مجموعه فعالیت‌هایی اشاره داریم که اقدام به خرید و فروش و سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت می‌کنیم.

بنابراین تمامی جریانات نقدی که به واسطه خرید و یا فروش دارایی‌هایی که به واسطه سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و یا کوتاه‌مدت به دست آمده است، بخشی از ساختار صورت جریان وجوه نقد به حساب می‌آید. همچنین، وجوه نقدی که در ارتباط با دارایی‌های ثابت مشهود و نامشهود به دست می‌آید و همین‌طور پرداخت و وصول تسهیلات اعطایی به اشخاص مستقل از واحد تجاری، جز جریانات نقدی ناشی از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند.

جریانات نقدی ناشی از فعالیت‌ های تأمین مالی

فعالیت‌های مرتبط با تأمین مالی، شامل جریان‌های ورود و خروج وجوه نقد است که اقلام مرتبط با حقوق صاحبان سهام را تحت تأثیر قرار می‌دهد به همین دلیل، این نوع از فعالیت‌ها در ترازنامه در سمت بستانکار ثبت می‌شوند.

برای مثال، فروش اوراق مشارکت، افزایش سرمایه نقدی و دریافت وام، نمونه‌هایی از جریان وجوه نقد ورودی ناشی از فعالیت‌های تأمین مالی به حساب می‌آیند. و اما، بازپرداخت اصل اوراق مشارکت و اصل وام‌های دریافتی، نمونه‌های از جریان وجوه نقد خروجی ناشی از تأمین مالی به حساب می‌آیند.

سخن آخر

وجود وجوه نقد در هر سازمانی به جهت انجام فعالیت‌های تجاری و تولیدی لازم و ضروری است. اما مدیریت این وجوه و بررسی آن‌ها به جهت شناخت و بررسی منبع پول و این که این وجوه در چه زمینه‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرند و سرمایه‌گذاری می‌شوند بسیار حایز اهمیت است و به عنوان یک شاخص کلیدی برای سرمایه گذاران، تحلیل‌گران مالی و مدیران شرکت ها به حساب می‌آید که کسب آگاهی از موقعیت این داده‌ها، به آن‌ها در اتخاذ تصمیمات مدیریتی صحیح و سرمایه‌گذاری به موقع یاری می‌رساند.