نرخ برابری ارز یعنی چه؟

نوار زمانی نرخ واقعی دلار

دنیای اقتصاد: با نزدیک شدن به زمان در نظر گرفته شده برای لغو محدودیت‌ها، انتظار برای اجرای سیاست یکسان‌سازی ارزی نیز افزایش یافته و مساله یافتن نرخ تعادلی مناسب برای ارز، اهمیت بیشتری یافته است. یکی از روش‌های متداول برای یافتن قیمت مناسب ارز، روش «برابری قدرت خرید» است که نرخ ارز یک سال مبنا را با استفاده از تفاوت تورم داخلی و خارجی، به زمان حاضر تبدیل می‌کند. در این زمینه بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد استفاده از سال‌‌های مختلف به‌عنوان مبنا، به نتایج بسیار متفاوتی برای نرخ ارز مناسب در سال جاری منجر می‌شود.

دنیای اقتصاد: با نزدیک شدن به زمان در نظر گرفته شده برای لغو محدودیت‌ها، انتظار برای اجرای سیاست یکسان‌سازی ارزی نیز افزایش یافته و مساله یافتن نرخ تعادلی مناسب برای ارز، اهمیت بیشتری یافته است. یکی از روش‌های متداول برای یافتن قیمت مناسب ارز، روش «برابری قدرت خرید» است که نرخ ارز یک سال مبنا را با استفاده از تفاوت تورم داخلی و خارجی، به زمان حاضر تبدیل می‌کند. در این زمینه بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد استفاده از سال‌‌های مختلف به‌عنوان مبنا، به نتایج بسیار متفاوتی برای نرخ ارز مناسب در سال جاری منجر می‌شود. به همین دلیل، توصیه‌ای که می‌توان به سیاست‌گذار در شرایط فعلی کرد این است که با اصل گرفتن قیمت‌های رایج در بازار و تمرکز بر «جلوگیری از نوسان» به جای «ممانعت از شکل‌گیری سطوح تعادلی جدید»، تمرکز خود را بر خنثی کردن عوامل مختل‌کننده قیمت‌های نسبی یعنی «تورم» و «درآمدهای کنترل نشده نفتی» قرار دهد. در این صورت، می‌توان امیدوار بود که با خنثی شدن انحراف‌های ناشی از تورم و همچنین اختلالات ناشی از نوسان‌های نفت از یکسو و اثر درآمدهای ارزی نفت بر اختلال در نظام قیمت‌های داخلی و خارجی (بیماری هلندی) امکان دستیابی به تعادلی پایدار با قیمت‌های کارآ در اقتصاد کشور فراهم شود.

دنیای اقتصاد: بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد استفاده از سال‌های مختلف به‌عنوان مبنای محاسبات تعیین قیمت مناسب ارز در حال حاضر، با نتایج بسیار مختلفی همراه خواهد نرخ برابری ارز یعنی چه؟ نرخ برابری ارز یعنی چه؟ بود؛ به‌طوری‌که استفاده از آمارهای تورم و دلار دوره زمانی 1356 به بعد، به تعیین قیمت تعادلی 1365 تومانی برای دلار درحال حاضر منجر می‌شود و تعیین سال 1378 به‌عنوان سال پایه نیز قیمت 7532تومانی را پیشنهاد خواهد کرد.

بر همین اساس، اختلافاتی بین کارشناسان کشور در خصوص سال پایه مناسب برای استفاده در محاسبات قاعده برابری قدرت خرید (PPP) وجود داشته و سال‌های 1357 و 1381 از سوی برخی از کارشناسان، پیشنهاد شده است. به‌نظر می‌رسد این مباحث، بیش از هر چیز ناشی از دو عامل مختل‌کننده شکل‌گیری تعادل بین قیمت‌های نسبی داخلی و خارجی، صورت گرفته است؛ یعنی تورم و درآمد نفتی. عامل تورم با تغییر و نوسان قیمت‌های داخلی، افزایش بعدی در قیمت دلار را ناگزیر می‌کند و درآمدهای نفتی هم به دلیل خصلت نوسانی خود و همچنین اثر مخربی که بر تقویت ارزش پول داخلی دارند (بیماری هلندی)، به شوک‌های دوره‌ای در نرخ ارز دامن می‌زنند. به همین دلیل، توصیه می‌شود سیاست‌گذار با تداوم کاهش نرخ تورم و کنترل درآمدهای نفتی، به شکل‌گیری تعادل پایدار در بازار ارز کشور و پیدایش قیمت‌های کارآ و باثبات کمک کند.

تعیین قیمت با استفاده از PPP

نرخ مناسب دلار چقدر است؟ با توجه به در پیش بودن سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز، این پرسش در ماه‌های اخیر بیشتر از قبل در محافل کارشناسی و سیاست‌گذاری پرسیده شده است و احتمالا تا پایان سال نیز بحث‌های شدیدتری حول آن شکل خواهد گرفت. یکی از پاسخ‌هایی که به این پرسش تاکنون داده شده، تعیین قیمت دلار با استفاده از رابطه «برابری قدرت خرید» یا روش PPP است. این روش به‌طور خلاصه می‌گوید: «سطوح قیمت سبد کالاها در همه کشورها (حداقل دو کشور)، زمانی که بر حسب یک ارز اندازه‌گیری می‌شود، باید برابر باشد. براساس این تئوری، نرخ‌های مبادله در طولانی‌مدت به سمت نرخی همگرا می‌شوند که باعث برابری قدرت خرید در بین کشورها می‌شود.»

این قاعده، از قانون ساده‌ای تحت عنوان «قانون قیمت واحد» ریشه می‌گیرد و به‌عنوان مثال، می‌گوید دو فروشگاه در فاصله نزدیک به هم، نمی‌توانند یک جنس واحد را به دو قیمت مختلف به فروش برسانند. به همین دلیل، هنگامی که در مورد قیمت‌ها در مناطق جغرافیایی مختلف، تحت تعرفه‌های تجاری مختلف، با برندها و کیفیت‌های مختلف و همچنین، بازارهای با خصوصیات مختلف (مقدار و کشش عرضه و تقاضا، مطلوبیت کالاهای جانشین و مکمل و غیره) بحث می‌شود؛ باید توجه کرد که امکان انحراف از قانون برابری قدرت خرید وجود دارد.

البته این انحراف، متناظر با صورت «مطلق» این قانون است که بر لزوم برابری قیمت‌های تحت ارزهای مختلف در هر زمان (با فرض نبود موانع گفته شده) دلالت دارد. ولی صورت «نسبی» این قانون، معطوف به دوره‌های زمانی است و می‌گوید طی دوره‌های زمانی مختلف، لازم است که رشد قیمت‌ها در مناطق مختلف، با یکدیگر یکسان باشد. به عبارت دیگر در فرم «نسبی» این قانون، تصور می‌شود که موانع (مقابل واحد شدن قیمت‌ها) وجود دارد، ولی این موانع در گذر زمان ثابت می‌مانند و بنابراین، رشد قیمت‌ها باید یکسان باشد.

چنین بیانی از قانون برابری قدرت خرید، در ادبیات اقتصادی ایران برای یافتن قیمت مناسب ارز، مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ چراکه به دلیل وجود فاصله قابل توجه نرخ تورم در داخل و خارج کشور، قیمت‌های نسبی محصولات داخلی و خارجی به‌صورت مرتب با گذشت زمان دستخوش تغییر می‌شود. به خصوص، با توجه به حساسیت مردم روی قیمت دلار و همچنین تمایل دولت‌ها برای جلوگیری از رشد قیمت ارز (برای کسب محبوبیت مردمی) به‌طور معمول تلاش می‌شود حتی با وجود تورم، تا حد ممکن جلوی رشد قیمت ارز گرفته شود. در چنین شرایطی، افزایش قیمت کالاهای داخلی (به دلیل تورم) و ثبات نسبی قیمت کالاهای خارجی (به دلیل نبود تورم مشابه در خارج از کشور و ثبات قیمت) ارز، منجر به بر هم خوردن قیمت‌های نسبی (اختلال در قانون قیمت واحد) می‌شود. به همین دلیل، به‌طور معمول در ایران روند ارزی به این شکل بوده است که یک دوره تورم با ثبات نسبی قیمت ارز، به یک نقطه عطف جهش ارزی (که اختلال به‌وجود آمده بین قیمت‌های نسبی داخل و خارج را اصلاح می‌کند) ختم خواهد شد. مساله‌ای که به‌نظر می‌رسد تا زمانی که تدبیر اساسی برای کاهش تورم به سطح زیر 5 درصد اتخاذ نشود، به‌طور کامل برطرف نخواهد شد.

کدام سال پایه؟

همان‌طور که گفته شد، در ادبیات اقتصادی کشور با استناد به قانون قیمت واحد، این حکم قاعده برابری قدرت خرید تا حدودی پذیرفته شده است که «باید با اصلاح نرخ ارز همپای تورم در دوره‌های زمانی، از بر هم خوردن تعادل قیمت‌های نسبی داخل و خارج، جلوگیری شود». بیان ساده‌تر این موضوع آن است که اگر قرار است مثلا با یک نرخ تورم ۱۵ درصدی در سال جاری، قیمت محصولات و اقلام داخل کشور ۱۵ درصد افزایش پیدا کند؛ باید تدبیری اتخاذ شود که نرخ ارز هم ۱۵ درصد رشد کند تا قیمت محصولات خارجی در مقایسه با رقبای داخلی به‌صورت نسبی «ارزان» نشود و مشابه تجربه دهه ۸۰، تولید کشور از این ناحیه ضعیف نشود.

با این حال و با وجود اجماع نسبی روی ضرورت اعمال قاعده برابری قدرت خرید (و همچنین اجماع روی اهمیت بیشتر «کاهش تورم» به جای اصلاح نرخ ارز برای حفظ ثبات قیمت‌های نسبی، به‌نظر می‌رسد روی یک موضوع اختلاف نظر عمده‌ای وجود دارد و آن، نقطه شروع دوره زمانی مورد استفاده برای قاعده برابری قدرت خرید است. به‌عنوان مثال، اگر قرار باشد از سال 1390 به بعد مورد توجه قرار بگیرد، ملاحظه می‌شود که سطح «شاخص قیمت مصرف‌کننده» (به‌عنوان مناسب‌ترین شاخص برای انعکاس سطح عمومی قیمت‌ها در داخل کشور) در سال 1390 معادل 100 واحد بوده و این شاخص، در حال حاضر به حدود 4/ 224 واحد رسیده است (براساس آخرین آمار که مربوط به مردادماه سال جاری است). در نتیجه، می‌توان گفت براساس این شاخص، متوسط قیمت اقلام (کالاها و خدمات) مصرفی داخل کشور از سال 1390 به بعد، تقریبا 244/ 2 برابر شده است (یا 4/ 124 درصد رشد کرده است). حال آنکه در این دوره زمانی، شاخص قیمت مصرف‌کننده در ایالات متحده (با توجه به اینکه قیمت دلار به‌عنوان نماینده «ارزها» در نظر گرفته شده، از تورم ایالات متحده نیز به‌عنوان نماینده «نرخ تورم خارجی» استفاده شده است) از حدود 4/ 226 واحد به حدود 1/ 239واحد رسیده است که رشدی 6/ 5 درصدی را نشان می‌دهد. با توجه به ارقام گفته شده، در صورتی که مبدا شروع اصلاح نرخ ارز براساس قاعده برابری قدرت خرید سال 1390 در نظر گرفته شود، لازم است که نرخ ارز با نرخی معادل با تفاوت تورم داخلی و خارجی یعنی 8/ 118 درصد رشد کند. در این صورت، مشاهده می‌شود که نرخ 1357 تومانی دلار در سال 1390، در حال حاضر باید به نرخ 2976 تومان برسد تا برابری بین قیمت‌های داخل و خارج را رعایت کند. ممکن است با توجه به این موضوع، چنین تصور شود که قیمت دلار در حال حاضر بالاست و قیمت تعادلی باید زیر نرخ فعلی باشد. ولی نکته جالب این است نرخ برابری ارز یعنی چه؟ که اگر سال شروع دوره گفته شده، از سال 1390 به سال 1391 تغییر یابد، نتیجه‌ای کاملا متفاوت رقم می‌خورد. چرا که قیمت دلار در این یک سال رشد قابل توجهی پیدا کرد که فاصله قابل ملاحظه‌ای با تورم سال 1391 داشت. در نتیجه، در صورتی که از سال 1391 استفاده شده و همه محاسبات لازم تکرار شود، ملاحظه می‌شود که نرخ مورد نظر برای دلار در حال حاضر، معادل 4458 تومان محاسبه می‌شود.

سال 1381 یا سال 1357

همان‌طور که آمارها نشان می‌دهد، استفاده از سال‌های مختلف برای مبنا قرار دادن در دوره زمانی مورد استفاده در قاعده برابری قدرت خرید، به نتایج مختلفی برای محاسبه قیمت تعادلی (قیمتی که تعادل مربوط به شکل «نسبی» قاعده برابری قدرت خرید را بین قیمت‌های داخلی و خارجی برقرار کند) منجر می‌شود. به‌طوری‌که یک محدوده وسیع برای قیمت‌های تعادلی وجود خواهد داشت که کمترین آنها، با مبنا قرار دادن سال ۱۳۵۶ به دست می‌آید و قیمت ۱۳۶۵ تومانی را برای دلار در حال حاضر مشخص می‌کند؛ بیشترین قیمت هم در صورتی به دست می‌آید که سال ۱۳۷۸ به‌عنوان مبنا در نظر گرفته شود که موجب می‌شود قیمت دلار در حال حاضر، معادل ۷۵۳۲ تومان تعیین شود. این فاصله قابل توجه بین قیمت‌های محاسبه شده با استفاده از سال‌ پایه‌های مختلف، نشان می‌دهد پاسخ مناسب به مساله تعیین قیمت ارز با استفاده از روش برابری قدرت خرید، وابستگی زیادی به یافتن سال مناسب برای شروع دوره زمانی مورد نظر دارد.

بررسی اظهارات کارشناسان اقتصادی کشور نشان می‌دهد به‌طور معمول در مباحث صورت گرفته، به دو سال خاص بیشتر از سایر سال‌ها استناد شده و در قیمت‌های اعلامی برای نرخ تعادلی دلار بر حسب قاعده برابری قدرت خرید، استفاده از این دو سال رایج نرخ برابری ارز یعنی چه؟ تر بوده است.

براساس بررسی‌های صورت گرفته، چهره‌های نزدیک به جریان حامی آزادسازی اقتصادی در کشور، تمایل بیشتری به استفاده از سال پایه ۱۳۸۱ دارند و توجیه آنها نیز این است که سال ۱۳۸۱ آخرین سالی بود که در کشور یکسان‌سازی ارزی صورت گرفت؛ بنابراین با توجه به کشف قیمت تعادلی در این سال، می‌توان آن نرخ برابری ارز یعنی چه؟ را به‌عنوان مبنای برابری قدرت خرید مورد استفاده قرار داد. به‌عنوان مثال، «حسین عبده‌تبریزی» از فعالان و مدیران سابق بازارهای مالی کشور، در تحلیل‌هایی که در سال‌های گذشته منتشر می‌کرد، سال ۱۳۸۱ و بعضا سال ۱۳۸۲ را به‌عنوان سال مبنای محاسبات براساس قاعده برابری قدرت خرید، مورد استفاده قرار می‌داد. در نتیجه این محاسبات، قیمت دلار همواره بیشتر از سطوح رایج در بازار به دست می‌آمد و نویسنده، توصیه به ضرورت کاهش نرخ ارز را بی‌مبنا می‌دانست. به همین ترتیب، یکی از چهره‌های جدید فضای کارشناسی کشور یعنی «پویا جبل‌عاملی» نیز، در یکی از تحلیل‌های خود اظهار کرده بود: «تک‌نرخی کرد‌ن ارز و افزایش نرخ ارز آزاد‌ برای رسید‌ن به سطح واقعی سال ۱۳۸۱ که بار د‌یگر تک‌نرخی شد‌ن ارز صورت گرفت و شاخص‌های کلان د‌ر بهترین حالت خود‌ بود‌ند‌، نه‌تنها می‌تواند‌ بد‌ون ایجاد‌ تورم انجام شود‌، بلکه همان‌طور که این نرخ توانست به یاری شاخص‌های کلید‌ی بیاید‌، د‌ر حال حاضر نیز می‌تواند‌ چنین نقشی را ایفا کند‌». حال آنکه در صورتی که قرار باشد سال ۱۳۸۱ به‌عنوان مبنای محاسبه مورد استفاده قرار بگیرد، قیمت دلار تعادلی برای حال حاضر، حدود ۵۱۷۹تومان تعیین می‌شود.

در طیف مقابل یعنی چهره‌های نزدیک به جریان حامی نهادسازی در اقتصاد ایران که تحت‌عنوان «نهادگرا» نیز از آنها یاد می‌شود، استفاده از یک سال دیگر یعنی سال 1357 به‌عنوان مبنا و نقطه شروع محاسبات قاعده برابری قدرت خرید، بیشتر توصیه می‌شود. استدلال این گروه برای دفاع از مبنا بودن سال 1357، معمولا با این محوریت ارائه می‌شود که قاعده برابری قدرت خرید مربوط به بازه‌های زمانی «بلندمدت» است و به همین دلیل، سال شروع انقلاب بهتر می‌تواند کارکرد اصلاحی در این قاعده داشته باشد. در صورتی که قرار باشد به این توصیه عمل شود، ملاحظه نرخ برابری ارز یعنی چه؟ می‌شود که قیمت 1899 تومانی برای دلار در حال حاضر، محاسبه خواهد شد. به‌عنوان مثال، عباس شاکری، عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، پیش‌تر در تحلیلی راجع به مبنای مناسب برابری قدرت خرید، به استفاده از سال 1381 اعتراض کرده و گفته بود: «در این محاسبات «بدون منطق روشنی» سال پایه 1381 به‌عنوان سال مبنا لحاظ شده و نرخ‌های بالای سه هزار تومانی حاصل شده، در صورتی که اگر سال پایه قبل از سال 1357 قرار داده شود، نرخ محاسبه شده برای زمان حاضر نرخی کمتر از 2 هزار تومان خواهد بود».

چگونگی محاسبه با استفاده از PPP

برای محاسبه قیمت دلار با استفاده از روش «برابری قدرت خرید» (PPP) با مبنا گرفتن یک سال خاص، کافی است محاسبه کنیم که اگر قرار بود از آن سال مفروض به بعد، قیمت ارز با نرخی معادل با مابه‌التفاوت تورم داخلی و خارجی رشد می‌کرد، آن قیمت در حال حاضر چقدر می‌شد. برای این منظور مقدار فعلی CPI (شاخص قیمت مصرف‌کننده) را هم برای ایران و هم برای نرخ برابری ارز یعنی چه؟ طرف خارجی، بر CPI سال مورد نظر تقسیم می‌کنیم تا مشخص شود تورم (رشد قیمت‌ها) در داخل و خارج کشور طی مدت مفروض چقدر بوده است. آنگاه با محاسبه مابه‌التفاوت رشد قیمت‌های داخل و خارج و اعمال نرخ این تفاضل روی قیمت دلار سال مبدا، به قیمتی برای دلار در زمان فعلی می‌رسیم که نتیجه محاسبه با استفاده از روش PPP را نشان می‌‌دهد. به‌عنوان مثال، اگر قرار باشد سال ۱۳۸۵ به‌عنوان مبنا در نظر گرفته شود، خواهیم دید که در این سال مقدار CPI در داخل کشور معادل ۵/ ۴۴ و در خارج کشور معادل ۷/ ۲۰۲ بوده است. حال آن که طبق آخرین آمار، مقدار CPI در داخل به حدود ۶/ ۲۳۱ و در خارج کشور به حدود ۱/ ۲۳۹ رسیده است. به‌عبارت دیگر، سطح قیمت‌های داخلی معادل ۲۰/ ۵ برابر (تورم ۴۲۰ درصدی) و سطح قیمت‌های خارجی معادل ۱۸/ ۱ (تورم ۱۸ درصدی) برابر شده است. با محاسبه نرخ مابه‌التفاوت تورم داخل و خارج، ملاحظه می‌شود که اگر قرار بود قیمت دلار سال ۱۳۸۵ (دلار ۹۲۳ تومانی) طی این تقریبا ۹ سال متناسب با تورم داخل و خارج افزایش می‌یافت، باید در حال حاضر ۴۱/ ۴ برابر می‌شد و نرخ دلار در حال حاضر به ۴۰۶۹ تومان می‌رسید. به همین ترتیب، برای کلیه سال‌های دیگر این دوره می‌توان این موضوع را محاسبه کرد که اگر می‌خواستیم قیمت آن سال را مبنا قرار دهیم، با در نظر گرفتن تورم داخل و خارج، قیمت ارز در حال حاضر چقدر باید می‌شد. به این ترتیب، می‌توانیم به «نوار زمانی نرخ واقعی دلار» دست پیدا کنیم.

تسعیر نرخ ارز چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

اگر قصد شناخت یک کشور را داشته باشید قطعا ابتدا به سراغ اطلاعات اولیه‌ای مثل منطقه جغرافیایی آن کشور، زبان، جمعیت، مساحت، دین و پول ملی آن کشور می‌روید. با توجه به شرایط اقتصادی و منطقه جغرافیایی هر کشوری با واحد پولی مخصوصی به معاملات اقتصادی می‌پردازد. حال اگر معاملات بین دو کشور با واحد پولی مختلف انجام شود باید برای ثبت این مبلغ در دفاتر حسابداری کشور خود آن را به پول ملی خود تبدیل کنند. در اینجا ما به توضیح تسعیر نرخ ارز که مربوط به این مساله است می‌پردازیم.

تسعیر ارز چیست؟

در لغت نامه دهخدا تسعیر به معنی قیمت گذاری و نرخ نهادن می‌باشد. کلمه تسعیر در معاملات بین کشورها زمانی به کار می‌رود که دو واحد پولی بخواهد به یکدیگر تبدیل شود. هنگامی ‌که در شرکتی در داخل ایران همه دفاتر مالی به ریال باشد و بخواهد با شرکت دیگری با نرخ ارز خارجی مثل دلار و یورو و… به معامله بپردازد باید پول مبادله شده را به ریال تبدیل و سپس ثبت نماید، این تبدیل واحد پولی تسعیر ارز نامیده می‌شود. مثلا اگر شرکتی در ایران با شرکتی در انگلیس معامله کند در دفاتر حسابداری پول بدست آمده باید به ریال یا پول رایج مملکت ثبت شود.

معرفی نرم افزار: نرم افزار خزانه داری

پس بطور کلی نرخ تسعیر به معنی نرخ تبدیل دو واحد پولی که شامل نرخ برابری رسمی، قراردادی و… است می‌باشد و در فرایند تسعیر مورد استفاده قرار می‌گیرد بطوریکه نتایج حاصل این تبدیل با اثرات تغییرات نرخ ارز با باقی وجوهی که در این شرکت در جریان است هماهنگ باشد. تسعیر ارز را می‌توان به معنی تجدید ارزیابی در دارایی‌های ارزی بصورتی که ارزش دارایی‌های ارزی با نرخ‌های جدید مورد محاسبه قرار می‌گیرد نیز نامید.

تفاوت تبدیل ارز و تسعیر ارز

تفاوتی که بین تبدیل ارز و تسعیر ارز وجود دارد این است که تبدیل ارز یعنی دارایی بصورت واقعی واحد پولیش تغییر کند ولی در تسعیر ارز خود دارایی ثابت می‌ماند و تغییر نمی‌کند و فقط مبنای ارزیابی آن تغییر می‌کند. حسابداران شرکت‌ها با تسعیر ارز بررسی می‌کنند که این نرخ تغییرات ارز در عملیات مالی چه تاثیری داشته، آیا برای شرکت سود آور بوده یا زیانده. در واقع هدف اصلی تسعیر ارز نیز همین است تا شرکت‌ها بدانند چه اتفاقی برای میزان واقعی سود و زیان انها با تغییر نرخ ارز افتاده است.

کاربرد تسعیر ارز در معاملات

معاملاتی که در آنها تسعیر نرخ ارز به کار می‌رود:

• معاملاتی که در آنها دارایی‌هایی به فروش می‌رسد و یا بدست نرخ برابری ارز یعنی چه؟ می‌آید و تسویه مالی بدهی‌ها بصورت ارز می‌باشد.

• وام‌ها و تسهیلاتی که تسویه آن‌ها قرار است بصورت ارز باشد.

• کالاها و خدماتی که مورد معامله قرار می‌گیرد و با ارز پرداخت می‌شود.

چگونه تسعیر ارز باعث سود و زیان می‌شود؟

می‌دانیم که نرخ ارز ثابت نیست و دائما در نوسان است و به همین دلیل شرکت‌هایی که معاملات خود را با ارز انجام می‌دهند همواره ممکن است با سود و زیان درگیر باشند. برای مثال فرض کنید کالایی به یک کشور خارجی دوهزار دلار فروخته شده است و قیمت دلار در هنگام فروش ده هزار تومان باشد، اگر در هنگام دریافت پول قیمت دلار از ده هزار تومان بالاتر رفته باشد شرکت سود کرده است و اگر کمتر از 10 هزار تومان شود دچار ضرر شده است و به این افزایش یا کاهش درآمد سود و یا زیان ناشی از تسعیر می‌گویند.

نحوه محاسبه تسعیر نرخ ارز

تسعیر ارز بصورت روزانه، ماهانه و سالانه انجام می‌شود که 3 روش برای محاسبه آن‌ها وجود دارد:

• روش اول که ثبت ارز با یک نرخ ثابت می‌باشد

در این روش نرخ ارز در سال ثابت در نظر گرفته می‌شود و تمامی ‌معاملات شرکت با همان نرخ ثابت ثبت می‌شود و در پایان سال حسابداران با تسعیر مانده حساب‌ها سود و زیان را تعیین می‌نمایند. این روش نسبت به دو روش دیگر دقت کمتری دارد.

• روش دوم که ثبت دوره‌ای نرخ ارز متغیر می‌باشد

در این روش به جای نرخ ارز سالانه نرخ ارز بصورت ماهانه در گزارشات مالی ثبت می‌شود و در آخر هر ماه سود و زیان حاصل از تسعیر تعیین می‌گردد.

• روش سوم که ثبت نرخ ارز بصورت روزانه می‌باشد

در این روش نرخ نوسانات ارز بصورت روزانه ثبت می‌شود و در هر روز عملیات تسعیر نرخ ارز صورت می‌گیرد. این روش دقیق تر از دو روش قبلی است.

اقلامی‌که در آنها تسعیر نرخ ارز دیده می‌شود

• اقلام پولی مانند اوراق مشارکت، موجودی نقدی و سپرده کوتاه مدت که تغییر نرخ ارز می‌تواند باعث سود و زیان برای شرکت‌ها شود و تغییر نرخ تسعیر ارز موثر است.
• اقلام غیر پولی مثل کالاها، پیش پرداخت و بیعانه که تغییر نرخ تسعیر ارز در این‌ها موثر نیست.

تاثیر نرخ ارز در معاملات شرکت‌ها و نحوه عملکرد تسعیر ارز

اگر شرکتی وارد کننده و پرداختی‌هایش به ارز باشد با افزایش نرخ ارز دچار ضرر می‌شود، ولی اگر کشور صادراتی باشد با افزایش نرخ ارز سود می‌کند نرخ برابری ارز یعنی چه؟ و بر عکس. برخی بانک‌ها نیز با کشورهای خارجی مراوداتی دارند و بر همین اساس اغلب دارایی‌های ارزی نیز دارند و هنگام افزایش نرخ تسعیر منتفع می‌شوند، حال اگر بدهی ارزی آنها از دارایی‌های ارزیشان بیشتر باشد با افزاش نرخ تسعیر دچار ضرر می‌شوند و برعکس.

برخی بانک‌ها دارایی‌های ارزی در خارج از کشور دارند که بلوکه شده است که بانک‌ها سود و زیانی از آنجا برای خود تعیین می‌کنند. با تغییر نرخ تسعیر ارز مبلغ بلوکه شده سود و زیانی را به صورت دفتری برای آنها بوجود می‌آورد که این ما بالتفاوت قابل توزیع نیست اما وضعیت بانک‌ها را از لحاظ ترازنامه‌ای تحت تاثیر قرار می‌دهد، مخصوصا بانک‌هایی که ذخیره ارزی نرخ برابری ارز یعنی چه؟ بصورت مازاد دارند بیشتر تحت تاثیر این نرخ تسعیر قرار می‌گیرند.

چگونه سود مرکب کسب کنیم؟ روش محاسبه سود مرکب

رشد ناباورانه ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۱ یک بار دیگر جهان را وادار کرد حقیقت کریپتو و اهمیت سرمایه گذاری ارز دیجیتال را بپذیرد. در حال حاضر نگرانی درباره ریسک مالی در بازار ارز دیجیتال جای خود را به نگرانی درباره انتخاب بهترین روش سرمایه‌گذاری داده است. سود مرکب به افراد زیادی کمک کرده که به اهداف مالی خود برسند، با این وجود هنوز افراد کمی از این استراتژی استفاده می‌کنند. درک مفهوم compound interest نه تنها سرمایه‌گذاری در بازار رمز ارز را وارد مرحله هیجان‌انگیزتری می‌کند، بلکه آثار آن در دیگر ابعاد زندگی مالی شما دیده خواهد شد.

اگر کتاب اثر مرکب دارن هاردی را خوانده باشید، اهمیت قدم‌های آهسته و پیوسته در رسیدن به موفقیت‌های چشمگیر را درک کرده‌اید. با بهره‌گیری از بهره مرکب و مدیریت سرمایه، فکر یک‌شبه پولدار شدن را از سرخود بیرون کنید و ثروت خود را به‌صورت تصاعدی افزایش دهید! با راهنمای این مقاله برای یادگیری سود مرکب و محاسبه سود مرکب همراه باشید.

بهره یا سود مرکب چیست؟

درک این مفهوم پیچیده نیست. با یک مثال ساده آن را توضیح می‌دهیم و می گوییم که چرا سرمایه‌گذاران صبور این بازی را برنده خواهند شد! فرض کنید در بالای یک تپه برف ایستاده‌اید و یک گلوله برفی کوچک در دستان شما است. حالا یک فشار کوچک کافی است که این گلوله برف از بالای تپه تا امتداد دامنه قل بخورد. در طول راه گلوله برفی بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود. زمانی که به زمین برسد، اندازه آن چندین برابر شده است! در این مثال اگر شما عجله به خرج دهید یک گلوله برفی کوچک یا نهایتاً دو نرخ برابری ارز یعنی چه؟ برابر نصیبتان خواهد شد، اما گذشت زمان و صبر زیاد، پاداش سرمایه‌گذاران صبور را خواهد داد. بااین‌وجود نباید انتظار عملکرد مشابه از افراد مختلف داشت و تیپ های شخصیتی سرمایه گذاران بیانگر همین مسئله است.

compound interest با توجه به اصل سرمایه و سود‌های دوره‌های قبل محاسبه می‌شود. به‌عنوان مثال، شما با ۱۰۰ هزار تومان پول نرخ برابری ارز یعنی چه؟ وارد تجارت رمز ارز‌ها می‌شوید و سود ماهیانه خود را نیز به اصل پول اضافه می‌کنید. با این روش سود حاصل از دارایی شما تصاعدی بالا می‌رود. این روش سرمایه‌گذاری نرخ رشد سریع‌تری نسبت به سود ساده دارد. سود ساده مقدار ثابتی بوده که به اصل سرمایه شما تعلق می‌گیرد، اما بهره مرکب علاوه بر اصل سرمایه به سود‌های ماهیانه شما نیز تعلق می‌گیرد. با این استراتژی، در بازه زمانی چند ساله، سرمایه شما چندبرابر خواهد شد!

نحوه محاسبه سود مرکب

یکی از اشتباهات رایج تریدرها وارد شدن به بازار معاملات ارز‌های دیجیتال بدون دانش و اطلاعات کافی است. علاقه روزافزون به بازار کریپتو و معرفی رمز ارز‌های جدید، روزانه افراد زیادی را به سمت این بازار پر هیجان می‌کشاند. اما این افراد در شروع کار اهمیت استراتژی‌های سرمایه گذاری را فراموش می‌کنند. گروهی با تنها سرمایه زندگی خود پا به این میدان پر ریسک می‌گذارند و گروه دیگر بدون شناخت بازار اقدام به خرید رمز ارز جدید می‌کنند. فراموش نکنید که محاسبه نرخ بازگشت سرمایه یکی از مهمترین چیز‌هایی است که باید یک تریدر یا سرمایه‌گذار علاقه مند به کریپتو به آن توجه کند.

یادگیری استراتژی compound interest برای افرادی مناسب است که از پامپ و دامپ دائمی بازار کریپتو با خبرند و به‌راحتی گول بازی‌های نهنگ های بازار رمزارزها را نمی‌خورند. شما با استفاده از فرمول سود مرکب می‌توانید میزان بهره خود را محاسبه کنید. این فرمول به شرح زیر است:

A: ارزش نهایی سرمایه‌گذاری یا سود نهایی به‌دست‌آمده

P: مبلغ اولیه سرمایه‌گذاری

r: نرخ سود (میزان سودی که در هر معامله انتظار داریم)

n: تعداد دفعات سود مرکب (تعداد دفعاتی که با این سود در یک بازه زمانی کسب درآمد می‌کنیم)

t: مدت‌زمان مورد نظر برای سرمایه‌گذاری

نمونه جدول سود مرکب

به جدول زیر نگاه کنید و با یک مثال ساده compound interest را اساسی یاد بگیرید. بر فرض مثال شما ۱۰٫۰۰۰ دلار پول در حساب پس‌انداز خود دارید و این حساب سالانه ۵% سود دریافت می‌کند. میزان سرمایه شما بعد از ۱۰ سال به شکل زیر است.

طول دوره	سرمایه اولیه ($)	سود با نرخ ۵% ($)	سرمایه نهایی ($)
سال اول	۱۰,۰۰۰ x 5%	۵۰۰	۱۰,۵۰۰
سال دوم	۱۰,۵۰۰ x 5%	۵۲۵	۱۱,۰۲۵
سال سوم	۱۱,۰۲۵ x 5%	۵۵۱.۲۵	۱۱,۵۷۶.۲۵
سال چهارم	۱۱,۵۷۶.۲۵ x 5%	۵۷۸.۸۱	۱۲,۱۵۵.۰۶
سال پنجم	۱۲,۱۵۵.۰۶ x 5%	۶۰۷.۷۵	۱۲,۷۶۲.۸۲
سال ششم	۱۲,۷۶۲.۸۲ x 5%	۶۳۸.۱۴	۱۳,۴۰۰.۹۶
سال هفتم	۱۳,۴۰۰.۹۶ x 5%	۶۷۰.۰۵	۱۴,۰۷۱
سال هشتم	۱۴,۰۷۱ x 5%	۷۰۳.۵۵	۱۴,۷۷۴.۵۵
سال نهم	۱۴,۷۷۴.۵۵ x 5%	۷۳۸.۷۳	۱۵,۵۱۳.۲۸
سال دهم	۱۵,۵۱۳.۲۸ x 5%	۷۷۵.۶۶	۱۶,۲۸۸.۹۵

مقدار سرمایه شما در مدت‌زمان ۱۰ سال به‌صورت زیر محاسبه می‌شود:

P: ۱۰۰۰۰

r: ۰۵/۰

n: ۱

t: ۱۰

این اعداد را در فرمول قرار می‌دهیم تا سود نهایی محاسبه شود.

A=10000(1+0.05/1) (۱×۱۰) = ۱۶۲۸۸.۹۵

بهره مرکب با گذشت ۱۰ سال در این سرمایه‌گذاری ۶۲۸۸٫۹۵ دلار است. همین جدول و فرمول را می‌توان برای سرمایه‌گذاری در بازار رمز ارز‌ها محاسبه کرد.

کسب سود چند برابری ارزهای دیجیتال با سود مرکب

کسب سود از تجارت ارز‌های دیجیتال استراتژی‌های متفاوتی دارد و هر فرد به بخشی از این بازار تمایل نشان می‌دهد. درحالی‌که تریدر‌ها به معاملات Short و Long خود مشغول‌اند، بیشترین سود را در این بازار کسانی می‌برند که صبر پیشه کنند. کافی است به سیر صعودی ارزش ارز‌های دیجیتال در چند سال اخیر توجه کنید! کسی که از سود ۱۰۰۰ دلاری خود گذشته است، در حال حاضر میلیون‌ها دلار سرمایه به جیب زده است.

در این مقاله به طور خلاصه و مفید به اهمیت توجه به بهره مرکب در معاملات ارز دیجیتال و نحوه محاسبه آن پرداختیم. با شناخت اصطلاحات و استراتژی‌های موجود در بازار کریپتو، سهم بیشتری از این بازار را مال خودتان می‌کنید. لیکوئید شدن در صرافی ممکن است یکی از هزاران نگرانی شما در این بازار باشد. پشتیبانی شبانه‌روزی والکس به معامله‌گران کمک می‌کند با نگرانی کمتری در این بازار سرمایه گذاری کنند.

سود مرکب برخلاف سود ساده باتوجه‌به سرمایه اولیه و سود‌های هر مرحله از سرمایه‌گذاری محاسبه می‌شود. این روش سرمایه‌گذاری نرخ رشد سریع‌تری نسبت به سود ساده دارد.

محاسبه این سود با استفاده از فرمول سود مرکب انجام می‌شود. در این فرمول ارزش نهایی سرمایه‌گذاری یا سود نهایی به‌دست‌آمده با استفاده از مبلغ اولیه سرمایه‌گذاری، نرخ سود، تعداد دفعات بهره مرکب و مدت‌زمان موردنظر برای سرمایه‌گذاری محاسبه می‌شود.

ماشین حساب تبدیل ارزهای دیجیتال

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های ایرانیان فعال در حوزه کریپتوکارنسی، تبدیل قیمت دلاری رمزارزها به ریال و تومان است. برای انجام این کار راه‌های متعددی پیش روی افراد قرار دارد. برای مثال، شما می‌توانید قیمت بیت کوین (Bitcoin) را در قیمت تتر (Tether) ضرب کنید و معادل تومانی بیت کوین را به دست بیاورید. اما اگر بخواهید معادل تومانی کسری از بیت کوین را محاسبه کنید، این فرآیند برای شما سخت خواهد بود. اینجاست که استفاده از ماشین حساب ارز دیجیتال (Cryptocurreny Calculator) می‌تواند به شما کمک کند تا قیمت بیت کوین به تومان ، قیمت اتریوم به تومان و… را محاسبه کنید. اما ماشین حساب رمز ارز چیست و چطور می‌توانید از آن استفاده کنید؟ با ما همراه باشید تا با این سرویس بیشتر آشنا شوید.

پرسش و پاسخ (FAQ):

ماشین حساب ارز دیجیتال برای تبدیل چه رمزارزهایی قابل استفاده است؟

از ماشین حساب ارز دیجیتال می‌توانید برای تبدیل بیت کوین به تومان، تبدیل اتریوم به تومان و تبدیل تمام ارزهای دیجیتال دیگر به ریال استفاده کنید. درواقع، این ماشین حساب هیچ محدودیتی در تعداد رمزارزها ندارد.

آیا می توان با استفاده از ماشین حساب ارز دیجیتال قیمت دلار به تومان را هم محاسبه کرد؟

بله. از آنجایی که قیمت تتر معادل یک دلار است، شما می توانید برای محاسبه قیمت دلار به تومان که درواقع همان محاسبه تتر به تومان است، از سرویس ماشین حساب ارز دیجیتال استفاده کنید.

آیا می توان از ماشین حساب ارز دیجیتال برای محاسبه دلاری رمزارزها نیز استفاده کرد؟

بله. شما می‌توانید با استفاده از این سرویس، قیمت ارز دیجیتال مورد نظر خود به دلار را نیز محاسبه کنید.

تبدیل بیت کوین به تومان به چه صورت است؟

در این صفحه سایت میهن بلاکچین مقدار بیت کوین خود را وارد کرده و معادل قیمت بیت کوین به ریال و تومان را مشاهده کنید.

تبدیل اتریوم به تومان چطور انجام می‌شود؟

در این صفحه سایت میهن بلاکچین مقدار اتریوم خود را وارد کرده و معادل قیمت اتریوم به ریال و تومان را مشاهده کنید.

ماشین حساب ارز دیجیتال چیست؟

ماشین حساب ارز دیجیتال سرویسی است که به کمک آن می‌توانید معادل ریالی رمزارزها را محاسبه کنید. از آنجایی که پول رایج کشور ما ریال است، تریدرهای ایرانی حوزه رمزارزها نیاز دارند قیمت رمزارزهای خود به ریال و تومان را محاسبه کنند و در جریان سود و زیان خود بر حسب تومان باشند. ماشین حساب ارز دیجیتال فقط محدود به چند رمزارز نیست؛ یعنی شما می‌توانید علاوه بر تبدیل بیت کوین به تومان ، تبدیل اتریوم به تومان و تبدیل تتر به تومان ، معادل تومانی تمام رمزارزهای جدول را به دست بیاورید.

در این قسمت لازم است توضیحی درباره تبدیل تتر به تومان صحبت کنیم. همانطور که می دانید، تتر (USDT) یک استیبل کوین با پشتوانه دلار است. یعنی قیمت آن همواره برابر با یک دلار آمریکا است. برای آشنایی کامل با رمزارز تتر، می توانید مقاله تتر چیست میهن بلاکچین را مطالعه کنید. اما نکته مهمی که درباره تتر در ایران وجود دارد، تاثیر تغییر قیمت دلار روی این رمزارز است. از آنجایی که قیمت دلار در ایران مدام در نوسان است، قیمت تتر هم با وجود اینکه به لحاظ فنی باید ثابت باشد، تغییر می کند. بنابراین، شما می توانید برای تبدیل دلار به تومان نیز از ماشین حساب ارزهای دیجیتال استفاده کنید.

همانطور که می دانید، قیمت بیت کوین، قیمت اتریوم و قیمت ارزهای دیجیتال دیگر به طور مداوم در حال نوسان هستند. از طرف دیگر، قیمت دلار نیز دستخوش نوسانات زیادی می‌شود. به همین دلیل، ما برای تبدیل بیت کوین به ریال نیاز به ماشین حساب بیت کوین داریم تا بتوانیم معادل ریالی مقادیر مختلف بیت کوین را محاسبه کنیم.

از طرف دیگر، استفاده از ماشین حساب ارز دیجیتال در انتخاب بهترین قیمت خرید بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال هم به شما کمک می کند. برای مثال، شما می توانید پس از محاسبه قیمت بیت کوین به تومان، به سرویس مقایسه قیمت صرافی ها مراجعه کنید و با استفاده از آن، خرید بیت کوین را با بهترین قیمت انجام دهید.

چطور از ماشین حساب ارز دیجیتال استفاده کنیم؟

ماشین حساب ارز دیجیتال میهن بلاکچین دو قابلیت کاربردی در اختیار شما قرار می‌دهد. شما می‌توانید با استفاده از این سرویس، معادل ارزهای دیجیتال مختلف را نسبت به یکدیگر محاسبه کنید. برای مثال، می‌توانید حساب کنید هر بیت کوین معادل چند اتر است. برای استفاده از این سرویس، روی گزینه ارز دیجیتال به ارز دیجیتال کلیک کنید.

قابلیت بعدی، قابلیت تبدیل ارز دیجیتال به تومان است. با کلیک روی گزینه ارز دیجیتال به فیات، رمزارز مورد نظر خود را انتخاب کنید، مقدار مد نظر خود را وارد کنید و سپس از میان لیست ارزهای فیات، تومان را انتخاب کنید. به همین سادگی می توانید معادل تومانی ارزهای دیجیتال مختلف را محاسبه کنید.

جدیدترین نرخ برابری ارز‌ها در ۱۸ مهر ۱۴۰۱/نزخ برابری ارز چیست؟

در گزارش زیر می‌توانید جدیدترین نرخ برابری ارز‌های رایج دنیا را در بازار جهانی مبادلات ارزی مشاهده نمایید.

به گزارش نبض بازار، نرخ برابری ارز، قیمت ارز یک کشور بر حسب ارز کشور دیگر است. مبادلات بین المللی به شکل پول رایج و معتبر کشوری که معامله با آن انجام شده است صورت می‌گیرد و نرخ ارز رابطه تعریف شده برای پرداخت‌ها در این مبادله و عددی است که ارزش پول کشوری را برحسب پول کشوردیگر درزمان معین نشان می‌دهد؛ بنابراین نرخ برابری هر ارزی نسبت به ارز کشور دیگر تعیین می‌شود و برای محاسبه آن همواره به جای یک ارز، یک جفت ارز خواهیم داشت. نرخ درهم درمقابل دلار یا نرخ دلار در مقابل ین و …

نرخ برابری ارزبه عنوان مثال عبارت EUR/USD = ۱.۵۷۵۰

نشان دهنده نرخ یورو (ارزش برابری) نسبت به نرخ دلار آمریکا است و بدین معنی که در حال حاضر ارزش ۱ واحد از پول طرف اول (یورو) معادل ۱٫۵۷۵۰ از پول طرف دوم (دلار آمریکا) می‌باشد.

در اغلب بازار‌های ارزی دنیا به علت تسلط دلار به عنوان ارز قوی، نرخ دلار به عنوان پایه و پول ملی به عنوان متغیر نسبت به آن محاسبه می‌شود.

بازار ارز

به گفته «ریمون بار» بازار به معنی تجمع گروهی از مصرف کنندگان است که دارای نیاز‌های مشترکی بوده و وسیله پرداخت معینی را نیز در اختیار داشته باشند این تعریف در مورد بازار ارز هم صادق است. نقش بازار ارز تعیین نرخ ارز و تبدیل ارز‌ها به یکدیگر بوده و خریداران ارز (وارد کنندگان و بازرگانان، جهانگردان، دانشجویان مقیم خارج و …) را به فروشندگان ارز (شرکت‌های خارجی، صادر کنندگان، سفارت خانه‌ها و …) و دولت بعنوان عمده‌ترین خریدار و فروشنده ارز نزدیک می‌نماید. در بازار ارز هریک از فعالان بازار از جمله شرکت‌ها و بانک‌ها نیز خود روزانه به ارائه نرخ ارز براساس دارایی‌های خود می‌پردازند.

قیمت برابری ارز‌ها

امروز برابر با دوشنبه ۱۸ مهر ۱۴۰۱ در بازار جهانی مبادلات ارز، تا این لحظه ارزش برابری هر دلار برابر ین ۱۴۵.۳۲ و هر یورو در برابر پوند ۰.۸۷۸۶ اعلام گردیده است.

در ادامه این گزارش می‌توانید جدیدترین نرخ برابری ارز‌های رایج دنیا را در بازار جهانی مبادلات ارزی مشاهده نمایید.