صندوق سرمایه‌گذاری
صندوق سرمایه‌گذاری یا Mutual Fund مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است که فرصت سرمایه‌گذاری واسطه‌ای را برای شما بوجود می‌آورد. اینجا جدول مقایسه بهترین صندوق سرمایه گذاری را مشاهده می‌کنید.
[توضیح پس از جدول رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری را حتما بخوانید]
مقایسه
صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟
قبل از اینکه بدانید بهترین صندوق سرمایه گذاری (بهترین صندوق درآمد ثابت یا سهامی) کدام است و صندوق‌های سرمایه گذاری پرسود را با هم مقایسه کنید، باید ابتدا از تعریف آن بدانید؛ صندوق سرمایه‌گذاری یا Mutual Fund مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است که فرصت سرمایه گذاری واسطه‌ای را برای شما بوجود می‌آورد.
اغلب افرادی که قصد سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و با حداقل ریسک در بورس را دارند، جامعه هدف صندوق‌ها محسوب می‌شوند و درواقع صندوق‌های سرمایه‌گذاری که زیر نظر سازمان بورس و برخی بانک‌ها و موسسه‌های اعتباری فعالیت می‌کنند، نقش واسطه مالی را برای این افراد ایفا می‌کنند تا سرمایه‌گذاری کم ریسک‌تر و حرفه‌ای‌تری داشته باشند. در حال حاضر سرمایه گذاری در لیست صندوق های سرمایه گذاری در بازار بورس ایران آنقدر مفصل است که مجموع سرمایه‌های آن به بیش از ۱۱۵۰۰۰ میلیارد تومان رسیده.
شما برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها و بررسی سود صندوق های سرمایه گذاری نیاز به دانش حرفه‌ای بورس نخواهید داشت. علاوه بر این زمان زیادی هم از شما نخواهد گرفت و درگیر کارهای اداری و مالی چندانی نیستید، چرا که بیشتر موارد توسط مدیر و متولی صندوق سرمایه گذاری انجام می‌شود.
با حداقل مبلغ نیز می‌توانید در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنید و در کمترین مدت می‌توانید واحد سرمایه‌گذاری خود را نقد کنید.
مقایسه و انواع صندوق های سرمایه گذاری
صندوق‌های سرمایه‌گذاری را به‌واسطه نوع سرمایه‌گذاری و ترکیب دارایی‌ها که دارند و اهدافی که دنبال می‌کنند میتوان دسته‌بندی کرد. صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، صندوق سرمایه‌گذاری سهامی، صندوق سرمایه‌گذاری مختلط، صندوق قابل معامله، صندوق‌های نیکوکاری، صندوق مبتنی بر طلا، صندوق‌های بازارگردان ازجمله آنها هستند که در بین آنها صندوق‌های درآمد ثابت، سهامی و مختلط در اولویت سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران هستند.
- صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت
- صندوق سرمایه‌گذاری در سهام
- صندوق سرمایه‌گذاری مختلط
- صندوق قابل معامله (ETF)
- صندوق‌های نیکوکاری
- صندوق‌های تأمین مالی
- صندوق‌های اختصاصی بازارگردان
صندوق درآمد ثابت
اگر به دنبال سرمایه‌گذاری با کمترین ریسک ممکن هستید، صندوق‌های با درآمد ثابت بهترین انتخاب برای شماست. بیشترین حجم دارایی این صندوق‌ها (بعضاً تا 90 درصد) در قالب سپرده‌های بانکی، گواهی سپرده بانکی اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌شود. ضمن اینکه بخش اندکی از دارایی صندوق نیز در بورس سرمایه می‌شود. سود غالبا تضمین‌شده این صندوق‌ها در مقاطع عمدتاً در مقاطع یک‌ماهه و بعضاً در مقاطع سه‌ماهه پرداخت می‌شود.
مشتریانی که به هر دلیل در کوتاه‌ترین زمان ممکن (حداقل یک ماه) نیاز به دریافت سرمایه خود باشند، به‌راحتی می‌توانند با ابطال واحدهای خود، سرمایه‌شان را به‌صورت نقدی دریافت کنند.
صندوق سهامی
با توجه به اینکه حداکثر دارایی‌های این صندوق (حداقل 70 درصد) به‌صورت سهام در بورس سرمایه‌گذاری می‌شود، امکان تضمین حداقل سود برای مشتریان وجود ندارد و به همین دلیل ریسک سرمایه‌گذاری در آن بالاست. این صندوق بیشتر مدنظر آن دسته از سرمایه‌گذارانی است که اهل ریسک هستند و تمایل دارند باواسطه قرار دادن صندوق سرمایه‌گذاری و استفاده از تجربیات کارشناسان و مدیران صندوق در بورس فعالیت داشته باشند.
اگرچه ریسک صندوق های سرمایه گذاری بورسی نسبت به صندوق درآمد ثابت بیشتر است و تضمین حداقل سود وجود ندارد اما این شانس برای سرمایه‌گذاران وجود دارد که بازدهی و سود بیشتری را نصیب خودشان کنند.
صندوق سرمایه‌گذاری مختلط
اگر برای سرمایه‌گذاری حد وسطی از ریسک‌پذیری را دارید، صندوق مختلط بهترین انتخاب برای شما خواهد بود. در این صندوق، حداقل 40 درصد از میزان دارایی‌ها به‌صورت سپرده بانکی و اوراق مشارکت و مابقی دارایی‌ها در بورس سرمایه‌گذاری می‌شود. با توجه به سرمایه‌گذاری بخشی از دارایی‌ها در بورس، سود تضمین‌شده در این صندوق وجود ندارد اما احتمال سوددهی بیشتر نسبت به صندوق درآمد ثابت وجود دارد.
چطور در صندوق‌های سرمایه‌گذاری واحد بخریم؟
برای سرمایه‌گذاری در بهترین صندوق های سرمایه‌گذاری باید به تعداد حداقل سرمایه‌گذاری که در هرکدام از صندوق‌ها متفاوت است، واحد (Unit) سرمایه‌گذاری توسط متقاضی خریداری شود که قیمت آن در زمان پذیره‌نویسی حدود 100 هزار تومان و پس از آن برابر با ارزش روز واحدهای سرمایه‌گذاری است.
برای انجام امور احراز هویت شما باید همراه با مدارک شناسایی خود به دفاتر کارگزاری یا شعب منتخب صندوق مراجعه و بعد از انجام پر کردن فرم‌های لازم، به‌صورت اینترنتی تعداد واحد لازم را با توجه به میزان مبلغی که برای سرمایه‌گذاری در نظر گرفته‌اید، خریداری کنید. نکته مهم اینکه قیمت صدور (خرید) واحدهای سرمایه‌گذاری شما بر اساس NAV اولین روز کاری پس از ارائه درخواستتان محاسبه می‌شود و مبلغ واریزی شما علی‌الحساب است.
چطور صدور (خرید) بهتری انجام دهیم؟
قطعاً برای افرادی که تمایل به سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارند این سؤال پیش‌آمده که چطور می‌توانند، بهترین انتخاب را در بین صندوق‌های سرمایه‌گذاری (بهترین صندوق درآمد ثابت یا بهترین صندوق سهامی یا بهترین صندوق مختلط) داشته باشند؟
بدون شک بررسی عملکرد هفتگی، ماهانه، سه‌ماهه و سالانه صندوق‌ها میتواند کمک بزرگی برای مقایسه صندوق‌ها باشد. بررسی روند نوسانات صندوق‌ها از طریق نمودارهای NAV که در سایت اکثر صندوق‌ها قابل‌دسترسی است و همچنین مقایسه میزان ترکیب دارایی صندوق‌ها میتواند نقشه راه خوبی برای یک انتخاب خوب و کم‌ریسک‌تر باشد.
همین جدول مقایسه صندوق سرمایه گذاری که در بالا می‌بینید یکی از روش‌های مناسب بررسی و انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری است.
منظور از ضامن نقد شوندگی چیست؟
اینکه هر زمان شما برای نقد شدن واحدهای خریداری‌شده اراده کنید و در کمترین زمان ممکن پول خود را از صندوق خارج کنید، یکی از مزیت‌های مهم صندوق‌های سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. درواقع هنگام فروش واحدهای سرمایه‌گذاری خود، شما در جایگاه فروشنده و ضامن نقد شوندگی صندوق در جایگاه خریدار قرار می‌گیرد و در زمان تعیین‌شده در قرارداد (24 تا 72 ساعت کاری) سرمایه شما تبدیل به پول نقد می‌شود.
ضمن اینکه در برخی صندوق‌ها پرداخت حداقل سود تضمین‌شده نیز، دارای ضمانت است. در حال حاضر در خصوص اینکه بانک‌ها می‌توانند ضامن نقد شوندگی صندوق‌های سرمایه‌گذاری باشند یا خیر، قوانین و مقررات اجرایی یکسانی وجود ندارد و بازدهی بیشتر با نقدینگی درحالی‌که بسیاری از صندوق‌ها اعلام می‌کنند که امکان ضمانت از سوی بانک‌ها وجود ندارد، برخی صندوق‌ها همچنان ضامن نقد شوندگی خودشان را بانک‌های عامل مربوطه اعلام می‌کنند.
ارزش خالص دارایی‌ها (NAV) چیست؟
مبلغی که برای خریدوفروش (صدور و ابطال) هر واحد صندوق لازم است اصطلاحاً NAV صندوق گفته می‌شود که همان ارزش خالص دارایی‌های صندوق است.
NAV یا همان ارزش کل دارایی‌های یک صندوق پس از کسر بدهی‌های آن بر تعداد واحدهای صندوق تقسیم می‌شود. یعنی اگر بدهی‌های صندوق را از کل دارایی‌های آن کم کنیم و عدد حاصل را بر تعداد واحدهای منتشرشده آن صندوق تقسیم کنیم، عددی که به دست می‌آید تعیین‌کننده قیمت هر واحد (unit) صندوق است.
ارزش خالص دارایی‌های صندوق سرمایه‌گذاری در پایان هرروز محاسبه و از تقسیم مابه‌التفاوت دارایی‌ها و بدهی‌ها بر تعداد واحدهای منتشره، ارزش هر واحد سرمایه‌گذاری مشخص می‌شود که بر اساس این قیمت شخص میتواند اوراق جدید خریداری و یا اوراق قبلی خود را ابطال کند.
هزینه ابطال چیست؟
دارنده واحد (unit) هر زمان که بخواهد میتواند برای ابطال واحدها و نقد کردن سرمایه خود اقدام کند. هزینه ابطال، نحوه پرداخت و بازه زمانی تعیین‌شده برای پرداخت سرمایه شما بر مبنای اساسنامه و امیدنامه صندوق خواهد بود. در برخی صندوق‌ها ابطال واحدها هیچ هزینه‌ای برای مشتری ندارد اما برخی صندوق‌ها هزینه‌ای بابت ابطال واحدها از مشتریان دریافت می‌کنند که مبلغ ثابت آن 2000 تومان بابت هر گواهی سرمایه‌گذاری است.
ضمن اینکه هزینه متغیر ابطال نیز بر اساس زمان‌بندی ابطال (فاصله صدور و ابطال و مدت‌زمان سرمایه‌گذاری) تحت عنوان تعجیل در خروج در امید نامه صندوق‌ها تعیین و دریافت می‌شود. هزینه ابطال متغیر سرمایه‌گذارانی که مدت سرمایه‌گذاری آنها کمتر از 90 روز است بین 1 تا 5 درصد نسبت به قیمت ابطال دریافت خواهد شد.
| زمان ابطال واحد | هزینه ابطال متغیر |
| کمتر از 7 روز از صدور | 5 درصد قیمت ابطال |
| بین 7 تا 15 روز بعد از صدور | 4 درصد قیمت ابطال |
| بین 15 تا 30 روز بعد از صدور | 3 درصد قیمت ابطال |
| بین 30 تا 60 روز بعد از صدور | 2 درصد قیمت ابطال |
| بین 60 تا 90 روز بعد از صدور | 1 درصد قیمت ابطال |
قیمت ابطال واحد سرمایه‌گذاری چطور تعیین می‌شود؟
اگر شما تصمیم به ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری خودی در صندوق سرمایه‌گذاری را گرفته باشید، قیمت واحدهای شما بر مبنای قیمت ابطال روز بعد از ارائه درخواست ابطال، محاسبه می‌شود. به‌طور مثال اگر شما روز شنبه درخواست ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری خود را به صندوق اعلام کنید، قیمت واحدهای شما برای ابطال به قیمت روز یکشنبه واحد محاسبه خواهد شد.
منشاء سود صندوق سرمایه‌گذاری کجاست؟
با خرید واحدهای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلف سودها مختلفی به سرمایه شما تعلق می‌گیرد. سود حاصل از محل افزایش ارزش خالص دارایی‌ها ((NAV، دریافت سود تقسیمی سالانه صندوق و دریافت سود سرمایه‌ای حاصل از خریدوفروش اوراق بهادار توسط صندوق با توجه به مندرجات امیدنامه و اساسنامه آنها در مقاطع تعیین‌شده پرداخت خواهد شد. بسیاری از صندوق‌ها نیز این شرایط را برای مشتریان خود به وجود آورده‌اند تا به‌جای دریافت سود نقدی و با تبدیل سود به واحدهای جدید، میزان سرمایه خود را افزایش دهند.
امیدنامه صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟
بامطالعه امیدنامه صندوق، می‌توانید در جریان سیاست کاری و برنامه‌ریزی صورت گرفته برای آینده پول سرمایه‌گذاری شده شما در صندوق‌های سرمایه قرار بگیرید. در امید نامه صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توانید اطلاعاتی چون: انواع کارمزدها (مدیریت، فروش، ابطال) واحدها و سهام، مهم‌ترین ریسک‌هایی که سرمایه‌گذاران در طی سرمایه‌گذاری در این صندوق با آن روبه‌رو خواهند شد، اسامی مدیران و میزان سرمایه‌گذاری حقوق و دستمزد آنها، ضامنین، نحوه پرداخت سود و… پیدا کنید.
بهترین صندوق سرمایه گذاری کدام است؟
دقت کنید که صندوق‌ها انواع مختلفی دارند و صندوقی مناسب است که بانک اصل پول را تضمین کرده باشد. صندوق‌ها ممکن است حداقلی از سود را تضمین کرده باشند. اگر تضمین حداقل سود برای صندوق وجود نداشته باشد در شرایط خاص که بازدهی صندوق کاهش پیدا کند سود شما هم میتواند کم شود و بانک و صندوق سرمایه‌گذاری تعهدی در این مورد ندارند.
صندوق‌ها معمولاً پیش‌بینی سودی دارند که همان عددی است که معمولاً در بانک به شما اعلام می‌شود. اما سود قطعی صندوق میتواند با این عدد تفاوت داشته باشد.
میانگین بازدهی صندوق
اطلاع خیلی مفیدی که پیش از سرمایه‌گذاری در هر صندوق، میانگین بازدهی صندوق در طول چند ماه گذشته است. دو صندوق دو بانک مختلف ممکن است پیش‌بینی سود یکسانی داشته باشند اما با تحقیق در مورد عملکرد چند ماه گذشتهٔ آنها می‌توانید ببینید که در کدام‌یک سود بیشتری می‌توانید کسب کنید. اطلاعات به‌روز مربوط به میانگین سود صندوق‌های سرمایه‌گذاری بانک‌ها و دیگر آمار مربوط به آنها را می‌توانید در بخش صندوق سرمایه‌گذاری رده مشاهده کنید.
هزینه و مدت ابطال
اگر می‌خواهید در صندوق سرمایه‌گذاری بانکی پول بگذارید حتماً در مورد مدت‌زمان و هزینه ابطال اطلاعات کافی کسب کنید. برخی صندوق‌ها برای ابطال سرمایه‌گذاری ممکن است هزینه‌ای در نظر بگیرند. این هزینه ممکن است رقمی ثابت به ازای هر واحد سرمایه‌گذاری 100 هزارتومانی باشد و یا ممکن است که پول شما برای مدتی مثلاً یک ماه در حسابی مسدود شود. مطمئن شوید که حالت برداشت بدون جریمه و هزینه ابطال به چه صورت است. در مورد مدت ابطال و اینکه دقیقاً چند روز بعد پول در حسابتان است هم اطمینان حاصل کنید. دقت کنید که تعداد روزی که به شما اعلام می‌شود روز کاری است و روزهای تعطیل و آخر هفته‌ها را در نظر نگیرید.
دوره بازپرداخت سود
دوره بازپرداخت سود هم از دیگر مواردی است که باید به آن توجه کنید. درحالی‌که بیشتر صندوق‌ها به‌صورت ماهانه سود پرداخت می‌کنند ممکن است صندوقی سودش را هر سه ماه پرداخت کند. به‌علاوه ممکن است بتوانید بین دوره‌های مختلف پرداخت سود هم انتخابی داشته باشید. طبیعی است که صورت وجود چنین شرایطی با انتخاب دوره‌های طولانی‌تر، سود بیشتری برای شما در نظر گرفته می‌شود.
روز پرداخت سود هم لزوماً اول ماه نیست. بنابراین اگر این موضوع برای شما اهمیت دارد در این مورد هم حتماً سؤال کنید.
نقدینگی کجاست؟
مطلبی که روزنامه دنیای اقتصاد در ستون سرمقاله خود با عنوان«نقدینگی کجاست؟»و به قلم دکتر احمد مجتهد در رابطه با تاثیر رشد نقدینگی بر اقتصاد به چاپ رساند به شرح زیر است:
یکی از بحث‌های داغ در بین اقتصاددانان در رابطه با تورم و رکود اقتصادی، تاثیر رشد نقدینگی بر اقتصاد است. از یک طرف مقامات بانک مرکزی در ایران اعتقاد دارند که با توجه به رابطه نزدیک رشد نقدینگی و تورم، بهترین راه برای مقابله با رشد تورم کنترل رشد نقدینگی است. از طرف دیگر صاحبان کسب و کار و برخی از اقتصاددانان بر این باورند که برای رشد اقتصادی و مقابله با رکود، رشد نقدینگی یک الزام است و بدون رشد نقدینگی نمی‌توان انتظار رشد اقتصادی و مقابله با رکود را داشت. در نتیجه مقامات سیاسی کشور در دو راهی کاهش رشد نقدینگی برای مقابله با تورم و افزایش رشد نقدینگی برای مقابله با رکود قرار گرفته‌اند.
آخرین آمار رشد نقدینگی دریک سال گذشته حاکی از رشد 30 درصدی است و مقامات بانک مرکزی رشد نقدینگی سال 1393 را برابر با سال قبل می‌دانند و از این رو انتقاد بنگاه‌های اقتصادی را در رابطه با کمبود نقدینگی در اقتصاد کشور صحیح نمی‌دانند. ارزیابی این مساله کار آسانی نیست و نویسنده سعی دارد تا حد امکان این مساله را روشن کند که بالاخره حق با چه کسی است.رشد نقدینگی به دو عامل رشد سپرده بانک‌ها از یک طرف و به پول در جریان از طرف دیگر بستگی دارد. سیاست پولی بانک مرکزی در کنترل رشد نقدینگی از طریق کنترل پایه پولی که ناشی بازدهی بیشتر با نقدینگی از افزایش دارایــی‌های خارجی به علاوه بدهـی بانک‌ها به بانک مرکزی و بدهی دولت به بانک مرکزی است، تعریف شده است. براساس آمار منتشره، اقدامات بانک مرکزی منجر به کاهش بدهی دولت و بانک‌ها به بانک مرکزی شده است. اما ضریب فزاینده پولی که ناشی از تغییرات سپرده قانونی و میزان نسبت اسکناس در دست اشخاص است افزایش یافته است. کاهش نرخ سپرده قانونی و میزان اسکناس و مسکوک در دست اشخاص منجر به افزایش ضریب فزاینده پولی می‌گردد که اگر در پایه پولی ضرب شود، میزان نقدینگـــی را نشان می‌دهد. از این رو افزایش رشد نقدینگی ناشی از کاهش این دو عامل است که اولی ناشی از سیاست پولی بانک مرکزی در کاهش نرخ سپرده قانونی و دومی ناشی از اعتماد مردم و استفاده از پول الکترونیکی و افزایش ماندگاری سپرده آنان نزد بانک‌ها است.
از طرف دیگر بر اساس آمار بانک مرکزی ایران، تسهیلات پرداختی بانک‌ها در شش ماهه اول سال 93 بالغ‌بر 1463 میلیارد ریال است که 40 درصد بیشتر از شش ماهه نخست سال قبل است. سهم سرمایه در گردش از این تسهیلات 4/60 درصد بوده است که 5/48 درصد بیشتر از شش ماهه مشابه در سال قبل است. این آمار و ارقام نشان می‌دهد که بانک‌ها در تامین منابع مورد نیاز بخش‌های اقتصادی کوتاهی نکرده‌اند و تا حد امکانات خود اقدام به پرداخت تسهیلات کرده‌اند.در واقع دو عامل عمده در رشد تقاضای بخش‌های اقتصادی برای نقدینگی طی یک سال اخیر تاثیر بسزایی داشته است. ارزش دلار در سال 91 با یک جهش شدید بیش از 3 برابر شد. هر چند در پی شروع دولت جدید و اطمینان مردم نسبت به شرایط اقتصادی و سیاسی ارزش این ارز 15 درصد کاهش یافت. از این رو برای واردات کالا و خدمات نیاز به نقدینگی بیشتر از طرف واردکنندگان وجود داشت. هر چند حجم واردات در سال 92 نسبت به سال 91 کاهش یافت ولی با تامین ارز بیشتر حجم واردات در شش ماهه دوم 92 و شش ماهه اول سال 93 افزایش یافت. از طرف دیگر در زمینه بازرگانی داخلی و معاملات با توجه به تورم 7/34 درصدی سال 92 و ادامه آن هر چند با نرخ رشد کمتر در سال 93، نقدینگی بیشتری مورد نیاز مردم و بازرگانان داخلی بود و از این رو به‌رغم رشد نسبتا بالای نقدینگی این مقدار تکافوی تقاضای در بازار نبود.
شـدت کمبود را میتوان در بالا رفتن نرخ سود سپرده‌ها از طرف بانک‌ها برای جذب نقدینگی و افزایش شدید نرخ بهره بین بانکی از طرف دیگر دید. آنچه مسوولان بانک مرکزی در مورد کاهش نرخ سود سپرده‌ها به‌ویژه نرخ سپرده‌های روز شمار با همکاری بانک‌ها در سه ماهه گذشته انجام دادند تا اندازه‌ای منجر به کاهش نرخ‌ها شد؛ ولی هنوز تخلف تعدادی از موسسات اعتباری برخلاف دستورالعمل بانک مرکزی برای جذب سپرده به علت شدت نیاز به نقدینگی برای انجام تعهدات خود ادامه دارد و این مساله بارها از طرف معاونت نظارت بانک مرکزی اعلام شده است.
عامل دیگری که میتواند در این مورد تاثیرگذار باشد پایداری سپرده‌ها در بانک‌ها یا کاهش نرخ سرعت گردش پول است. بعد از بحران بورس اوراق بهادار، کاهش ارزش سهام، پایین آمدن قیمت سکه‌های طلا در بازار و رکود شدید بازار مسکن، بخش عمده‌ای از افرادی که اصطلاحا میتوان آنها را سفته باز نامید یا افرادی که با نقدینگی خود به دنبال بالاترین نرخ بازده در بازارها می‌گردند، به سمت بانک‌ها آمدند و با استفاده از رقابت شدید بانک‌ها با یکدیگر مبالغ هنگفتی را به‌صورت سپرده با نرخ‌های ترجیحی در بانک‌ها سپرده‌گذاری کردند. این افراد با توجه به سیاست بانک‌ها در جذب سپرده‌های بلند مدت و پرداخت نرخ‌های بالاتر برای مدت زمان بیشتر سپرده‌گذاری و نبود جاذبه دیگری، از نقل و انتقال سپرده‌ها به بازارهای دیگر خودداری کردند و موجب پایداری سپرده‌ها و آنچه در اقتصاد به‌عنوان کاهش سرعت گردش پول است، شدند.
با توجه به نکات فوق برای تامین نقدینگی مورد نیاز اقتصاد راه دیگری که به نظر اینجانب میتواند در تامین نقدینگی بازار مورد بررسی قرار گیرد، اعتبارات بانک مرکزی است که با توجه به شرایط تورمی موجود و عزم دولت و بانک مرکزی جهت کاهش آن بعید است که بانک مرکزی در حال حاضر از طریق تزریق اعتبارات به بانک‌ها موجب رشد نقدینگی شود. از این رو در این شرایط درآمد حاصل از صادرات میتواند هم موجب رونق اقتصادی و هم تامین بخشی از نیاز نقدینگی اقتصاد کشور شود؛ به‌ویژه آنکه با تصمیم اخیر دولت در مورد آزادسازی خرید و فروش ارز صادرات توسط بانک‌ها به‌صورت توافقی انتظار می‌رود حجم بیشتری ارز به کشور وارد شود و در نتیجه از طریق این ارزها واردات افزایش و چرخه اقتصادی کشور رشد خود را از سر گیرد.
در ضمن با توجه به احتمال زیاد امضای توافق‌نامه هسته‌ای، انتظار می‌رود زمینه مساعدی برای فعالیت‌های اقتصادی بین‌المللی از طریق امکان استفاده از منابع ارزی مسدود شده ایران در خارج، سرمایه‌گذاری خارجی و تسهیل واردات کالاهای سرمایه‌ای از کشورهای دیگر و انتقال دانش صورت گیرد که این امر به بهره‌وری بیشتر رشد نقدینگی و خروج از رکود اقتصادی کمک شایانی خواهد کرد. بر اساس نظر اقتصاددانان رشد اقتصادی نیاز به رشد نقدینگی دارد و برای یک درصد رشد اقتصاد، 2 تا سه درصد رشد نقدینگی لازم است. در نتیجه برای خروج از رکود اقتصادی، رشد نقدینگی باید به نحوی افزایش یابد که هم جبران رشد تورم را بنماید و هم امکان رشد تولید را فراهم کند. در نتیجه میتوان گفت با توجه به روند کاهشی نرخ تورم و ثبات نرخ ارز اقدام به افزایش رشد نقدینگی کنترل شده برای تامین نقدینگی بخش‌های تولیدی ضروری است.
امیدواری به صعود بورس بیشتر شد
فارس- بازار سرمایه در هفته پایانی خردادماه با افت ۲درصدی روبه‌رو شد؛ اما روند بورس نشان می‌دهد در هفته‌های آینده این بازار صعودی خواهد بود. بازار سرمایه در حالی هفته پایانی خردادماه را پشت سرگذاشت که توان صعود نداشت و همین مساله نیز باعث خروج سنگین پول از بورس شد. همچنین بازار سهام در حالی این هفته با رکود در معاملات خرد و کل معاملات همراه شد که معامله اوراق در بازار ثانویه رونق خوبی داشت.
البته خروج پول از صندوق‌های با درآمد ثابت و ورود آن به بازار سهام، یک نشانه خوب برای بازار سرمایه بوده است. کاهش هر روزه خروج پول نسبت به روز گذشته نشان می‌داد سهامداران تمایل چندانی برای خروج ندارند؛ اما روند شاخص‌های بورس به گونه‌ای بوده است که سهامداران با ترس معامله انجام داده و بخشی از پول خود را به صورت نقد نگه داشته‌اند.
به عبارت دیگر، بسیاری از سرمایه‌گذاران که در بازار سرمایه فعال هستند در حال حاضر سرمایه زیادی برای ورود به بازار سرمایه را به صورت نقد نگه داشته‌اند و عمدتا منتظر ورود نقدینگی، رشد مجدد بورس و بالا رفتن ارزش معاملات هستند. احمد جلالی، کارشناس بازار سرمایه گفت: در حال حاضر نقدینگی کمی در بازار وجود دارد و با توجه به عرضه‌های اولیه‌ای که در صندوق‌های سرمایه‌گذاری و… صورت گرفته، در حدود ۳ الی ۴ همت نقدینگی از بازار سرمایه خارج شد که میتواند در روند ارزش معاملات تاثیرگذار باشد. وی ادامه داد: در مجموع بازار سرمایه ریزش زیادی را تجربه نمی‌‌کند و در کوتاه‌مدت و میان‌مدت با رشد همراه خواهد بود؛ اما این بی‌رمقی و ضعف در معاملات همچنان در بازار وجود خواهد داشت. یعنی بازار سهام برای رشد به نقدینگی نیاز دارد.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: با توجه به اتفاقات در بازارهای موازی و تصمیمات دولتمردان، میتوان گفت همین پول کمی که در بازار وجود دارد، در نماد‌های مختلفی در حال گردش است. البته تا پایان سال، بورس رشد متناسب و متوازنی را به همراه خواهد داشت و در صورت ورود نقدینگی میتوان به روند صعودی قوی آن امیدوار بود. شاخص کل بورس که در هفته گذشته در چهار روز کاهش یافت، روز شنبه افت ۱۶ هزار و ۵۹۶ واحدی را تجربه کرد و در روز یکشنبه کاهش هزار و ۷۷۶ واحدی داشت. اما روز دوشنبه شاخص رشد هزار و ۲۸۵ واحدی یافت و در روز سه‌شنبه با کاهش هفت هزار و ۶۱۵ واحدی را ایجاد کرد و در روز چهارشنبه نیز ۶ هزار و ۲۳۹ واحد پایین آمد. شاخص کل بورس در هفته گذشته با کاهش ۳۰ هزار و ۹۴۱ واحدی در سطح یک میلیون و ۵۳۳ هزار و ۳۹۳ واحدی قرار گرفت. بازدهی این شاخص بورس در هفته گذشته منفی ۲ درصد بوده است. در هفته پایانی خردادماه شاخص کل هم‌وزن نیز دقیقا مانند شاخص کل رفتار کرده است. این شاخص نیز در روز شنبه سه هزار و ۷۵۰ واحد کاهش یافت و در روز یکشنبه ۱۷۸ واحد رشد را برای سهامداران به همراه داشت و در روز دوشنبه نیز رشد هزار و ۲۲۴ واحدی یافت. اما روز سه‌شنبه باز هم این شاخص کاهش سه هزار و ۱۲۷ واحدی یافت و در روز چهارشنبه نیز افت هزار و ۱۶۵ واحدی را تجربه کرد. شاخص کل هم‌وزن در پایان هفته نسبت به هفته پیشین ۶ هزار و ۶۴۰ واحد پایین‌‌تر ایستاد و بازدهی منفی ۵۵/۱ درصدی را ثبت کرد. این شاخص در پایان هفته در سطح ۴۲۲ هزار و ۲۹۲ واحدی قرار گرفت. در هفته پایانی خردادماه، میانگین ارزش معاملات کل هفته ۳۳ هزار و ۴۹۶ میلیارد تومان بود که نسبت به هفته پیشین، با کاهش ۷ درصدی مواجه شده است. در هفته گذشته میانگین ارزش معاملات خرد نیز با افت ۷ درصدی روبه‌رو شده است. در این هفته، میانگین ارزش معاملات خرد بورس سه هزار و ۹۵۰ میلیارد تومان بود. حال باید منتظر ماند و دید سهامداران خرد چه زمانی نقدینگی پارک‌شده خود را وارد بازار سرمایه می‌کنند و بازار سهام چه زمانی آهنگ صعود به خود می‌گیرد.
بازده جریانات نقدی آزاد ( free cash flow yield): بهترین نشانگر بنیادی
در هنگام محاسبه و بررسی سهم‌ها ، اکثر سرمایه‌گذاران با شاخص های بنیادی مانند نسبت ( Price to earnings ratio)P/E ، ارزش بعد از استهلاک ( دارایی شرکت)، نسبت ( Price to book)P/B و نسبت PEG آشنا هستند. به‌علاوه، سرمایه‌گذارانی که اهمیت ایجاد نقدینگی را می‌دانند، از صورت‌حساب‌های جریان نقدی شرکت در تحلیل‌های بنیادی استفاده می‌کنند. آنها می‌دانند که چنین صورت‌حساب‌هایی وضعیت بهتری از عملکردهای شرکت ارائه می‌دهند. اگرچه اندکی از مردم به میزان جریانات نقدی در مقایسه با ارزش کمپانی توجه می‌کنند، اما بازده جریان نقدی آزاد نسبت به P/E شاخص بهتری است.
جریان نقدی آزاد شرکت
نقدینگی در حساب بانکی چیزی است که همه‌ی شرکت‌ها مشتاق به دست آوردن آن هستند. سرمایه‌گذاران علاقه‌مند هستند تا بدانند که شرکت چه مقدار نقدینگی در حساب بانکی خود دارد. زیرا این عدد عملکرد واقعی یک شرکت را نمایش می‌دهد. پنهان کردن مشکلات یک شرکت ازجمله عدم مدیریت مالی در صورت‌حساب‌های نقدی شرکت کار پیچیده‌ای است.
جریان نقد، اندازه‌گیری میزان ورودی و خروجی نقدینگی از حساب بانکی یک شرکت است. جریان نقدی آزاد زیرمجموعه جریان نقدی، میزان نقدینگی باقی‌مانده برای شرکت پس از پرداخت تمام هزینه‌های شرکت و هزینه‌های سرمایه‌گذاری در شرکت را نشان می دهد. شما سریعاً می‌توانید میزان جریان نقدی آزاد یک شرکت را از طریق صورت‌حساب‌های جریان نقد محاسبه کنید. از مجموع نقدینگی ایجادشده توسط عملیات شرکت شروع کنید. سپس مقدار هزینه‌های سرمایه‌گذاری در کمپانی را از بخش جریان نقدی سرمایه‌گذاری پیدا کنید. سپس میزان هزینه‌های سرمایه‌گذاری را از مجموع نقدینگی عملیاتی کم کنید تا به جریان نقدی آزاد برسید.
زمان که جریان نقدی آزاد مثبت است، نشان‌دهنده‌ی این است که این شرکت نقدینگی بیشتری نسبت به آنچه برای اجرای کسب‌وکار و سرمایه‌گذاری مجدد در شرکت خرج می‌کند، ایجاد می‌کند. این شرکت قادر است تا خود را ازنظر مالی تأمین کند و پتانسیل زیادی برای رشد بیشتر در آینده دارد. جریان نقدی آزاد منفی نشان می‌دهد که شرکت توانایی تولید نقدینگی کافی برای تأمین کسب‌وکار خود را ندارد. هرچند، شرکت‌های کوچک جریان نقدی آزاد مثبت ندارند ازآنجایی‌که بر روی رشد سریع خود سرمایه‌گذاری می‌کنند تا سرمایه خود را افزایش دهند.
جریان نقدی آزاد مانند درآمد برای یک شرکت است، بدون اینکه احتیاج به تغییراتی در صورت‌سود و زیان( income statement) داشته بازدهی بیشتر با نقدینگی باشد. درنتیجه، شما می‌توانید از جریان نقدی آزاد استفاده کنید تا عملکرد یک شرکت را اندازه‌گیری کنید به همان صورتی که درآمد خالص آن را بررسی می‌کنید. ( هرچند جریان نقدی آزاد با جریان نقدی خالص ( net cash flow)برابر نیست).
جریان نقدی آزاد میزان نقدینگی موجود برای سهامداران است. جریان نقدی خالص میزان سودی است که شرکت با تمام هزینه‌های پرداختی جاری دارد، بدون در نظر گرفتن وام‌های طولانی‌مدت یا صورت‌حساب‌ها. شرکتی که جریان نقدی خالص مثبتی دارد، هزینه‌های فعالیت‌های جاری را نیز میتواند پرداخت کند و مشکلی از آن بابت ندارد. اما توانایی پرداخت هزینه‌ها طولانی‌مدت را ندارد. پس نمی‌تواند همواره معیار دقیقی برای محاسبه‌ی پیشرفت شرکت و یا موفقیت آن باشد. نسبت P/E ، میزان درآمد خالص سالانه‌ی هر سهم عادی را اندازه‌گیری می‌کند. هرچند صورتحساب جریان نقدی مقیاس بهتری برای مقایسه عملکرد شرکت نسبت به صورتحساب سود و زیان است.
بازده جریان نقدی آزاد
آیا یک ابزار محاسباتی قابل‌مقایسه برای نسبت P/E وجود دارد که از صورتحساب جریان نقدی استفاده کند؟ خوشبختانه، بله. ما می‌توانیم از جریان نقدی آزاد و تقسیم آن بر ارزش بازاری شرکت به‌عنوان یک نشانگر قابل‌اعتمادتر استفاده کنیم. گفته می‌شود که بازده جریان نقدی آزاد، به سرمایه گذاران راه دیگری برای اندازه‌گیری ارزش کمپانی می‌دهد که قابل‌مقایسه با P/E است. ازآنجایی‌که این محاسبه، از جریان نقدی آزاد استفاده می‌کند، بازده جریان نقدی آزاد اندازه‌گیری بهتری از عملکرد شرکت فراهم می‌کند.
معمول‌ترین راه برای محاسبه بازده جریان نقدی آزاد استفاده از ارزش بازار به‌عنوان شاخص سهام است. ارزش بازار معیار در دسترسی است که میتوان آن را از فرمول زیر تعیین کرد:
راه دیگر محاسبه‌ی بازده جریان نقدی آزاد استفاده از ارزش اقتصادی به‌عنوان شاخصی از سهام است. برای بسیاری از افراد، ارزش اقتصادی معیار قابل‌اعتمادتری از ارزش یک کمپانی است. زیرا شامل وام، ارزش و یا سهم پیشنهادی و سودهای جزئی است. اما شامل نقدینگی و معادل‌های نقدینگی نمی‌شود. فرمول آن به‌صورت زیر است :
هر دو روش برای سرمایه‌گذاران روش‌های ارزشمندی هستند. استفاده از ارزش بازار معادل با نسبت P/E است. ارزش اقتصادی شرایطی را فراهم می‌کند تا شرکت‌ها در صنعت‌های مختلف و کمپانی‌ها با ساختارهای سرمایه‌ای متفاوت، مقایسه شوند. برای آسان‌تر کردن مقایسه نسبت P/E ، برخی از سرمایه‌گذاران بازده جریان نقدی آزاد را معکوس می‌کنند و فرمولی از ارزش بازار یا ارزش اقتصادی نسبت به جریان نقدی می‌سازند.
استفاده از بازده جریان نقدی آزاد
به‌عنوان‌مثال، جدول زیر بازده جریان نقدی آزاد چهار شرکت و نسبت‌های P/E آنها در سال ۲۰۰۹ را نمایش می‌دهد. شرکت اپل نسبت P/E بالایی را به دلیل انتظارات رشد بالای شرکت به خود اختصاص داده است. شرکت ژنرال الکتریک (GE) دارای نسبت P/E ضعیف بود که یک سناریوی رشد کُند را نشان داد. مقایسه عملکرد بازده جریان نقدی آزاد اپل و ژنرال الکتریک با استفاده از ارزش بازار نشان داد که GE در این زمان پتانسیل بالقوه بیشتری را ارائه می‌دهد. دلیل اصلی این تفاوت میزان بدهی که شرکت ژنرال الکتریک در این زمان، به‌خصوص ازنظر مالی داشته است میتواند باشد. همچنین شرکت اپل در این مقایسه بدهی نداشته است. اگر شما ارزش اقتصادی را جایگزین ارزش بازار کنید، اپل گزینه‌ی بهتری خواهدشد.
از راه مقایسه‌ی چهار شرکت با در نظر گرفتن ارزش اقتصادی، به این نتیجه می‌رسیم که شرکت CISCO در بالاترین نقطه جدول با بیشترین بازده جریان نقدی آزاد قرار دارد. در آخر اگر شرکت FLOUR نسبت P/E پایینی دارد، بعد از نگاه کردن و در نظر گرفتن بازده جریان نقدی آزاد شرکت گزینه‌ی مناسبی برای سرمایه‌گذاری به نظر می‌رسد.
عملکرد جریان پول نقد
اگرچه معمولاً در ارزیابی شرکت‌ها این معیار استفاده نمی‌شود، اما عملکرد جریان پول نقد یک متغیر است. یک محاسبه در تحلیل بنیادی است که جریان نقدی آزاد طولانی‌مدت یک شرکت را با نقدینگی خود در طول یک دوره مشابه مقایسه می‌کند. عملکرد جریان نقدی را میتوان برای تعیین کردن مدت‌زمان لازم برای خرید و سوددهی و ارزش‌گذاری یک شرکت مورداستفاده قرار داد. این مسئله به روش‌های زیر محاسبه می‌شود.
برای اینکه ببینیم یک سرمایه‌گذاری ارزشمند است یا نه ممکن است تحلیلگر داده‌های ده‌ساله LACFYY را در یک ماه بررسی کند و آن را با عملکرد ده‌ساله‌ی اسنادخزانه مقایسه کند. هرچند تفاوت بین این دو بازدهی LAFCY و Treasury کمتر باشد، سرمایه‌گذاری کمتر موردتوجه قرار می‌گیرد.
صحبت پایانی
بازده جریان نقدی آزاد به سرمایه‌گذاران و سهامداران راه محاسباتی بهتری برای عملکردهای بنیادی شرکت نسبت به P/E مطرح می‌کند. سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند از بهترین نشانگر بنیادی استفاده کنند باید بازده جریان نقدی آزاد را به لیست محاسبات مالی خود اضافه کنند. البته نباید فقط به یک محاسبه پایبند بود. هرچند جریان نقدی آزاد و مقدار آن ازجمله مهم‌ترین راه برای ارزش‌گذاری وضعیت مالی یک شرکت است.
ارز دیجیتال فگ چیست؟
سود دهی بازار رمزارزها و ارزهای دیجیتال بر کسی پوشیده نیست. افت و خیزهای زیاد در این بازار، سرمایه گذاری در این زمینه را در عین سودده بودن به کاری پرچالش و گاهی خطرناک تبدیل کرده است که پتانسیل ضرر و زیان بالایی نیز دارد. سال ۲۰۲۱ سالی بسیار طلایی برای اکثر ارزهای دیجیتال بود به طوری که بسیاری از آنها رشد چشمگیری را تجربه کردند. ارز فگ (FEG) یکی از پروژهایی است که در سال ۲۰۲۱ شهرت نسبی کسب کرد. پروژه ارز دیجیتال FEG در زمینه امور مالی غیر متمرکز (DeFi) فعال است و با شعار تمرکز روی بازآرایی و تکامل امور مالی غیر متمرکز سعی در توجیه و ارائه پروژه خود را دارد. اگر قصد سرمایه گذاری روی این رمز ارز را دارید و یا اینکه می‌خواهید از ارزش پروژه ارز FEG بیشتر مطلع شوید مطالعه این مطلب را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
توکن فگ چیست و سازنده آن کیست؟
همانطور که اشاره شد پروژه FEG با رمز ارز بومی FEG، یک پروژه در حوزه امور مالی غیر متمرکز (DeFi) است که بر بستر بلاکچین اتریوم و بایننس اسمارت چین قرار دارد. همچنین پروژه FEG شامل یک صرافی است که میتوان از آن برای تعویض ارزها، استکینگ و تامین نقدینگی برای توکن‌ها و فراهم کردن fWraps (که کاربران را قادر می‌سازد تا با رپ (Wrap) کردن ارزهای مثل دوج کوین، ریپل و کاردانو پاداش نیز دریافت کنند) استفاده کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره سرمایه گذاری در دوج کوین روی لینک درج شده کلیک کنید.
پروژه FEG با معرفی اپلیکیشن وب موبایلی خود به نام FEGtrack امکان ردیابی و بررسی پاداش‌های FEG را فراهم کرده است. همچنین شبکه FEG با معرفی Smart DeFi که خود آن را با عنوان «آخرین نسخه نو‌آوری» می‌نامد وعده امور مالی غیر متمرکز ایمن‌تر، با کارایی بیشتر و بازدهی بیشتر توسط حذف نیاز به استخرهای نقدینگی را می‌دهد.
ارز فگ توسط شخصی با نام مستعار FEGRox ایجاد شده است. FEGRox که اکانت تویتری فعالی با حدود ۲۰ هزار دنبال کننده دارد خود را در وبسایتی که ایجاد کرده است با عبارت «یک فعال رازآلود و قابل اعتماد با سابقه کار با سال‌های بیشمار که در حال توسعه ساختار شبکه امور مالی غیر متمرکز برای هرچه متکامل‌تر شدن است» توصیف می‌کند.
کاربردهای شبکه ارز فگ چیست؟
فگ، ارائه دهنده یک اکوسیستم با خدمات مالی غیر متمرکز وسیع است. صرافی فگ یک صرافی کامل است که روی بستر بلاکچین اتریوم و بایننس اسمارت چین قرار دارد و با استفاده از بریج، امکان تبدیل دارایی‌ها بین دو بلاکچین بازدهی بیشتر با نقدینگی مختلف را فراهم می‌کند. ارز فگ قابلیت معامله روی هر دو شبکه را دارد. همچنین این پروژه ویژگی قرارداد‌های SmartSwap را فراهم می‌کند. SmartSwap، یک سیستم نقدینگی داخلی است که در آن معاملات گران نیاز به پرداخت مالیات ۲ درصدی ندارند و تمامی معاملات روی صرافی فگ ملزم به پرداخت کارمز ۰٫۰۸ درصدی هستند.
FEGstake نیز برنامه استکنیگ اکوسیستم ارز فگ است که پاداش ۰٫۱۲ درصدی بر مقدار دلاری تراکنش‌های فروش روی صرافی را در فرم رپد توکن‌های مثل fBNB و Feth را به کابرانش می‌دهد. افرادی که در شبکه FEG اقدام به استکنیگ می‌کنند از ضررهای ناگهانی در امان هستند و تنها ملزم به پرداخت همان ۲ درصد مالیات انجام تراکنش برای هر بار استکینگ و خروج از آن هستند. هولدرهای FEG می‌توانند از ارز FEG برای تامین نقدینگی استفاده کنند و پاداش را به صورت Fbnb و Feth دریافت کنند. تامین کنندگان نقدینگی ۰٫۲ درصد از هر فروش را روی هر جفت ارزی که روی آن تامین نقدینگی کرده‌اند، به عنوان پاداش دریافت می‌کنند.
سایر ویژگی‌های SmartSwap و SmartDeFi
ویژگی SmartSwap این امکان را به تریدرها می‌دهد تا زمانی که از موجودی داخلی SmartSwap استفاده می‌کنند، بدون پرداخت مالیات ۲ درصدی شبکه به ترید کردن بپردازند. همچنین در این ویژگی، هر توکن رپد با کارمزد ۱ درصد معامله خواهد شد که در صورت معامله با SmartSwap این میزان تا ۴۰ درصد کاهش پیدا می‌کند.
یکی دیگر از ویژگی‌های شبکه ارز فگ، SmartDeFi بازدهی بیشتر با نقدینگی است. SmartDeFi به کاربرانی که قصد تولید یک توکن جدید را دارند امکان تولید یک رابطه کاربری را می‌دهد تا با توسل به یک دارایی، پشتوانه ای برای آنها در این توکن ایجاد شود. همچنین کاربران می‌توانند بین دارایی اصلی و رپد توکن‌هایی مثل Fbnb و Feth ترید کنند. علاوه‌بر این ویژگی، شبکه فگ امکان یک پروتکل وام با نام SmartLend را به کاربران می‌دهد که در ازای وثیقه خود که از جنس کریپتوکارنسی‌ها است وام دریافت کنند.
کلام آخر
هر کدام از پروژه‌های رمزارز که کار خود را آغاز می‌کنند ویژگی‌های خاص خود را دارند. البته این موضوع منهای پروژه‌هایی است که هدف خاصی را دنبال نمی‌کنند و اصطلاحا «شت کوین» نامیده می‌شوند. ارز فگ نیز مانند بسیاری از پروژه‌های دیگر اهداف خود را دارد و میتوان گفت تقریبا به آن پایبند بوده است. همانطور که در طول مقاله اشاره شد، ارز FEG در زمینه امور مالی غیر متمرکز (DeFi) فعالیت می‌کند و خدماتی را در این زمینه ارائه می‌کند که میتواند راه حل بسیاری از مسائل مالی برای افراد زیادی باشد.
همچنین مولتی چین بودن و قرار داشتن این رمز ارز روی دو شبکه بسیار معروف و خوش نام بایننس اسمارت چین و اتریوم و ایجاد رپد توکن‌ها به کاربردی بودن این توکن می‌افزاید. طیف گسترده‌ای از امور مالی غیرمتمرکز که پروژه ارز دیجیتال FEG ارائه می‌کند به شرط فعالیت صحیح و پشتیبانی خوب میتواند موفقیت این پروژه را در طول زمان ثابت کند. پس باید ببینم تیم پشتیبانی ارز فگ می‌توانند آن طور که باید به بروزرسانی مستمر و ارزشمند از پروژه خود ادامه دهند یا نه. در صورت مثبت بودن این جواب میتوان آینده خوبی را برای این پروژه متصور بود و رمز ارز بومی این پروژه یعنی ارز فگ، میتواند رشد‌های بسیاری خوبی را به خود ببیند.
دیدگاه شما