تعریف اختیار معامله

اتخاذ موقعیت‌های معاملاتی در بازار بیت کوین از طریق صندوق‌های قابل معامله، در مقایسه با دادوستد این رمز ارز در بازارهای معاملات آنی، مزیت‌های ویژه‌ای برای سرمایه‌گذاران خرد دارد. از جمله مهم‌ترین این مزیت‌ها می‌توان به قابلیت استفاده از خدمات امانت‌داری صندوق‌های مدیریت ثروت بیت کوین اشاره کرد.

حسابداری نوین

**دانش هر فرد نه دارایی اوست نه سرمایه او بلکه بدهی او به جامعه است **

قراردادهای اختیار معامله و کنترل ریسک سرمایه گذاری

قراردادهای اختیار معامله و کنترل ریسک سرمایه گذاری

قراردادهای اختیار معامله، محبوب ترین و مهم ترین اوراق مشتقه می باشند که نه تنها ریسکی به مراتب کمتر از قراردادهای آتی دارند، بلکه راهبردهای متعددی برای کاهش ریسک سرمایه گذاری و کسب سود داشته و با قراردادهای آتی در این مقام قابل مقایسه نیستند.

همانطور که از نام این اوراق می توان استنباط نمود، قراردادهای اختیار معامله تعریف اختیار معامله به خریدار خود "حق یا اختیار" خرید و یا فروش یک دارایی را به قیمتی مشخص طی یک دوره زمانی واگذار می کنند. این قرادادها به دو دسته طبقه بنــــدی می شونــــد کــه عبارت از قـــراردادهــــای حق خرید " Call Option " و قــرارداد حـــق فــروش " Put Option " می باشند.

از آنجا که بطور معمول هر قرارداد دو طرف دارد، در مقابل خریدار این اوراق، فروشنده ای وجود دارد که در ازای دریافت مبلغی " Premium " متعهد می شود که در طی دوره قرارداد، چنانچه خریدار اختیار معامله بخواهد، دارایی مورد قرارداد را با قیمت از پیش تعیین شده مندرج در قرارداد به او واگذار نماید و یا از او خریداری نماید. بنابراین قراردادهای اختیار معامله برای خریداران آنها ایجاد حق انتخاب می نمایند و برای فروشندگان این قراردادها تعهدآور می باشند.

تعدد و فراوانی راهبردها و استراتژی های اوراق اختیار معامله قابلیت انعطاف زیادی به آنها داده است، بطوریکه کلیه سرمایه گذاران با هر درجه ای از ریسک پذیری می توانند از آنها در شرایط رونق و رکود بازار بهره بگیرند و ریسک های سرمایه گذاری خود را حذف و یا کاهش دهند و در رکودی ترین و پرنوسان ترین شرایط برای خود ایجاد سود نموده و ریسک سرمایه گذاری هایشان را کاملا کنترل نمایند، در حالیکه قراردادهای آتی دارای ریسک زیادی بوده و بالقوه می توانند زیانهای عمده ای را به سرمایه گذاران تحمیل کنند. اما نکته مهمی که نمی باید از نظر دور داشت، آشنایی و احاطه به مکانیزم استفاده از این اوراق و چگونگی بکارگیری استراتژی های اوراق اختیار است که در غیر اینصورت می تواند به زیانهای عمده ای منجر شود.

امروزه در بازارهای مالی جهان، اوراق اختیار معامله سهام، کاربرد فراوانی داشته و کمتر سرمایه گذار حرفه ای است که از این گونه قراردادها استفاده نکند. گرچه قراردادهای "اختیار معامله سهام" بیش از هر اوراق اختیار معامله دیگری کاربرد جهانی دارند، اما استفاده از قراردادهای اختیار در معاملات اوراق قرضه، ارزهای معتبر جهانی، شاخص های سهام و انواع کالاهای استراتژیک و اساسی نیز بسیار معمول است.

شباهت های قراردادهای آتی و اختیار معامله

هر دوی این اوراق در زمره اوراق مشتقه می باشند که ارزش آنها بستگی به دارایی های تحت پوششان دارد. اینگونه قراردادها بین دو طرف که یکی خریدار و دیگری فروشنده است منعقد می شوند و عمری محدود داشته و دارای سررسید می باشند و از اهرم مالی استفاده می کنند و جمع جبری سود و زیان طرفین قرارداد همیشه برابر صفر است. به بیان دیگر میزان سود یک طرف قرارداد دقیقا برابر زیان طرف دیگر است که این خاصیت را در اصطلاح غرب " Zero Sum Games " می نامند.

تفاوت های قراردادهای آتی و اختیار معامله

گرچه اوراق اختیار معامله و آتی دارای مشابهت های اصولی می باشند، اما تفاوتهای عمده و حائز اهمیتی نیز در میان این دو دسته اوراق مشتقه وجود دارد که اطلاع از آنها برای سرمایه گذاران ضروری است. شاید از هردوی این قراردادها در حصول به اهداف مشابه سرمایه گذاری استفاده شود، اما روشهای بکارگیری این ابزار در تحقق اهداف سرمایه گذاری کاملا متفاوت است. در یک دسته بندی کلی می توان سه تفاوت را بین اوراق آتی و اختیار معامله مطرح نمود.

اول آنکه اوراق اختیار معامله به دارنده آن حق خرید یا فروش دارایی را می دهند، به معنی دیگر خریدار می تواند از این حق به دلخواه خود استفاده کند و یا آن را فراموش نماید و حق خود را اعمال نکند. در حالیکه اوراق آتی برای طرفین قرارداد تعهد ایجاد می نمایند و هیچیک از طرفین قادر نیستند از اجرای تعهدات خود سرباز بزنند. به بیان دیگر اوراق اختیار معامله برای خریدار آنان ایجاد حق می نمایند، در حالیکه خریداران اوراق آتی دارای تعهد می باشند. دارنده تعریف اختیار معامله اوراق اختیار معامله می تواند در صورتیکه شرایط به نفع او نباشد، از انجام معامله خودداری نموده و هزینه او محدود به همان مبلغ کوچک اولیه ای است که برای ایجاد حق و یا اختیار به فروشنده پرداخت نموده است. اما از آنجا که اوراق آتی برای خریدار و فروشنده ایجاد تعهد می کنند، لذا معامله گران همیشه در معرض ریسک جدی قرار داشته و چنانچه ارزش دارایی مورد معامله در جهت خلاف انتظار معامله گر حرکت کند، زیان فراوانی می بینند. این خاصیت بسیار پراهمیت موجب شده است که اوراق اختیار معامله مجبوبیت بیشتری از اوراق آتی داشته و کاربرد آنان در انواع سرمایه گذاری های اوراق بهادار بسیار گسترده تر از اوراق آتی است.

دومین تفاوت بین اوراق اختیار معامله و اوراق آتی، قیمت دارایی مورد قرارداد است. اوراق آتی دارای قیمت هدف نیستند و مشارکت کنندگان در بازار مذکور با قیمت های اعلام شده وارد بازار می شوند و سود و زیان معامله به محض فاصله گرفتن قیمت قرارداد آتی از قیمت اولیه ورود به بازار نمایان می شود و تا هنگام سررسید، این قیمت در حال نوسان خواهد بود و ارزش قرارداد نوسان می کند، و همیشه دارای ارزش است و رابطه خطی با دارایی مورد قرارداد دارد. در حالیکه قراردادهای اختیار معامله دارای قیمت هدف می باشند و چنانچه قیمت دارایی در طول دوره قرارداد به قیمت مذکور نرسد، دارای ارزش نخواهند بود و قرارداد در پایان کار با ارزش صفر باطل خواهد شد.

سومین تفاوت آن است که در قراردادهای آتی هزینه یا کارمزدی برای ورود به بازار وجود ندارد، اما برای ورود به بازار اختیار معامله، هزینه و کارمزدی باید به فروشنده اوراق اختیار پرداخت شود (Premium) . اندازه این کارمزد بستگی به ارزش دارایی و مدت زمانی است که تا سررسید وجود دارد. ارزش ذاتی اوراق اختیار معامله مابه التفاوت قیمت دارایی از قیمت هدف می باشد که در اختیار خرید مازاد قیمت دارایی از قیمت هدف است و در اختیار فروش مازاد قیمت هدف تعریف اختیار معامله از قیمت دارایی است.

قیمت هدف – قیمت دارایی = ارزش ذاتی اختیار خرید

قیمت دارایی – قیمت هدف = ارزی ذاتی اختیار فروش

تفاوتهای میان اوراق آتی و اختیار معامله مبین آن است که ریسک و بازده این اوراق با یکدیگر بسیار متفاوت است. قراردادهای آتی پرریسک ترین اوراق بهادار جهان می باشند، در حالیکه اوراق اختیار معامله ریسکی کمتر داشته و خریداران این اوراق، همیشه با ریسکی محدود و بازده ای نامحدود مواجه هستند. اما فروشندگان اوراق اختیار دارای ریسکی مشابه با قراردادهای آتی هستند و معمولا مورد استفاده سرمایه گذاران حرفه ای می باشند که با اتخاذ استراتژی های چندگانه از بکارگیری آنها سود می برند.

برگرفته از سایت آواگلد

با عرض سلام به خدمت بازدید کنندگان محترم
امیدوارم که مطالب این ویلاگ مورد عنایت شما قرار گیرد
با تشکر
سجاد سالاری
کارشناس ارشد حسابداری دانشگاه مازندران
به نام خداي حسابگر و حسابرس ،حسابدار زمين و آسمان و هر آنچه در اوست. هم او که افتتاحيه و اختتاميه‌ي همه‌ي کتاب‌ها و حساب‌ها است.

ترازش هميشه موزون است و موجودي‌هايش همواره در فزون. مطالبات مشکوک الوصولي ندارد، زيرا کسي از قدرت لايزال او نمي‌تواند بگريزد. استهلاک انباشته محاسبه نمي‌کند چون در سيطره‌ي حسابداري او چيزي بي‌ارزش نمي‌شود. به کسي ماليات نمي‌دهد و از کسي به ناحق چيزي نمي‌گيرد. نه شرکت سهامي است و نه تضامني. هيچ شراکتي با احدي ندارد. خود مالک است و بي‌رقيب. تلفيق و ادغام و ترکيب در حوزه‌ي شخصيتش پيش‌بيني شده است. حسابداري تورمي ندارد، زيرا ارزش‌ها در نظرش تغيير ناپذيرند. حسابداريش آن‌قدر خالص است که دوره‌ي مالي در آن تعريف ناشدني و واحد پولي در آن بي‌معنا است. عملکرد او به دوره‌ي محدودي منحصر نيست و ازل تا ابد را در بر مي‌گيرد. تداومش يک فريضه نيست، بلکه يک اصل و حقيقتي محض است. مديريتش حسابداري و حسابداريش مديريت که بر مدار عدالت استوار است و به مثقال و ذره هم مي‌رسد و چيزي از قلم نمي‌افتد. فضل و بخشش او بر محور اهميت مي‌چرخد و سرمايه‌ي بندگان اميدواري به اوست و همان است که رهايي‌بخش آنان از حساب و کتاب روز جزا خواهد بود .

انجمن ریاضیات مالی علامه طباطبايي

به طور كلي دو نوع اختيار معامله وجود دارد: اختيار خريد و اختيار فروش. يك »اختيار خريد «، به دارندة آن، اختيار خريد يك دارايي در طول دورة زماني معيني و با يك قيمت توافق شده مي دهد. يك »اختيار فروش «، به دارندة آن اختيار فروش يك دارايي در دورة زماني خاص و با يك قيمت توافق شده ميدهد. در بازارهاي اختيار معاملات، چهار موقعيت معاملاتي وجود دارد: يك موقعيت خريد اختيار خريد، يك موقعيت فروش اختيار خريد، يك موقعيت خريد اختيار فروش، يك موقعيت فروش اختيار فروش. به فردي كه موقعيت فروش در يك قرارداد اختيار معامله را اتخاذ ميكند، »صادر كنندة «اختيار هم مي گويند. در حال حاضر اختيار معامله بر روي دارايي هايي مثل سهام، شاخص هاي سهام، ارزهاي خارجي، قراردادهاي آتي و ساير دارايي ها، مورد داد و ستد قرار ميگيرد.

هر بورس بايد شرايط و ويژگي هاي يك قرارداد اختيار معامله را كه مورد داد و ستد قرار ميگيرد، دقيقاً مشخص نمايد، به ويژه بايد حجم قرارداد، زمان انقضای دقيق آن و قيمت توافقي مشخص و تعريف شود. در ايالات متحده آمريكا يك اختيار معامله به دارنده آن، اختيار خريد يا فروش صد سهم را ميدهد. مهلت انقضای يك قرارداد در ساعت ۱۰ : ۵۹ بعد از ظهر ميباشد. زمان دقيق تاريخ انقضا عبارت است از: ساعت ۵۹ : ۱۰ بعد از ظهر اولين شنبه، بعد از سومين جمعه ماه انقضا. در هر زماني ميتوان اختيار معامله هاي با چندين سررسيد مختلف را معامله كرد. قيمتهاي اعمال، معمولاً با توجه به قيمت سهام، در فاصله هاي ۵/ ۲ دلار، پنج دلار يا ۱۰ دلار هستند. در هنگام آغاز معامله، معمولاً قيمت اعمال به طور منصفانه اي نزديك به قيمت جاري سهام ميباشد.

با تقسيم سود نقدي، شرايط اختيار معامله سهام تعديل نمي شود. ليكن تقسيم سود سهمي، تجزيه سهام و صدور حق تقدم، باعث تعديل در اختيار معامله آن سهام مي شود.

هدف از اين تعديلات، اين است كه موقعيت معاملاتي خريدار و فروشنده قرارداد اختيار معامله با تقسيم سود سهمي، تجزيه سهام و يا صدور حق تقدم، دست خوش تغيير نگردد و ثابت باقي بماند.

اكثر بورسهاي اختيار معامله ها از وجود بازارسازان استفاده ميكنند. بازارساز يك اختيار معامله معين، فردي است كه »قيمت پيشنهادي خريد « و »قيمت پيشنهادي فروش « آن اختيار معامله را در هر زماني اعلام ميكند. وجود بازارسازها باعث افزايش نقدينگي بازار ميشود و تضمين ميكند كه دستورهاي خريد و فروش همواره و بدون هيچگونه تأخيري ميتوانند در قيمتهاي معين اعمال شوند. بازارسازها سود خود را از »اختلاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش « بدست ميآورند. بورس محدودة اين اختلاف را براي اختيار معامله هاي مختلف تعيین ميكند.

فروشندگان اختيار معامله در واقع بدهكاران بالقوهاي هستند كه لازم است حساب وديعه يا اعتباري نزد كارگزار خود داشته باشند. در صورتي كه كارگزار، عضو شركت پاياپاي اختيار معامله ( OCC ) نباشد، بايستي يك حساب وديعه، نزد يكي از اعضايOCC -كه يك شركت ميباشد- نگهداري نمايد. اين »بنگاه پاياپاي « نيز به نوبه خود يك حساب با OCC دارد. شركت پاياپاي اختيار معامله يا OCC مسئول ثبت و نگهداري تمام قراردادهاي منعقده، كنترل سفارشات اجرا اعمال و غيره ميباشد. تمام اختيار معاملهها در بورسهاي سازمان يافته، داد و ستد نميشوند. بسياري از اختيار معاملات در بازارهاي خارج از بورسو به طور مستقيم تلفني معامله مي شوند.مزيت اصلي اختيار معامله در بازار خارج از بورس در اين است كه ميتواند توسط يك مؤسسه مالي طوری طراحي شود كه احتياجات يك مشتري خاص را به خوبی برآورده نماید.

بزرگ‌ترین بورس معاملات آپشن آمریکا به دنبال ارائه صندوق قابل معامله (ETF) بیت کوین است

بورس اختیار معامله شیکاگو (CBOE) درصدد ورود دوباره به حوزه رمز ارزها است. آن‌طور که پیداست، گردانندگان این بورس می‌خواهند بررسی درخواست شرکت وان اک (Van Eck) را برای راه‌اندازی ETF بیت کوین به جریان بیندازند.

بورس اختیار معامله شیکاگو که از جمله بورس‌های پیشتاز جهان در حوزه دادوستد سهام است، اقدام به تشکیل پرونده برای بررسی پیشنهاد شرکت وان اک برای راه‌اندازی صندوق قابل معامله مبتنی بر بیت کوین کرده است.

CBOE در حال تکمیل فرم 19b-4 بر مبنای پیشنهاد وان اک است. این بورس می‌خواهد فرم یادشده را برای دریافت مجوز راه‌اندازی صندوق قابل معامله بیت کوینی تسلیم کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) کند. آن‌طور که پیداست، سی‌بی‌او‌ای در این فرم به مزیت‌های ETF بیت کوینی برای سرمایه‌گذاران خرده‌پا اشاره کرده و از برخی برتری‌های آن در مقایسه با بازار معاملات آنی از جمله قابلیت امانت‌داری نام برده است:

اتخاذ موقعیت‌های معاملاتی در بازار بیت کوین از طریق صندوق‌های قابل معامله، در مقایسه با دادوستد این رمز ارز در بازارهای معاملات آنی، مزیت‌های ویژه‌ای برای سرمایه‌گذاران خرد دارد. از جمله مهم‌ترین این مزیت‌ها می‌توان به قابلیت استفاده از خدمات امانت‌داری صندوق‌های مدیریت ثروت بیت کوین اشاره کرد.

اگرچه بورس اختیار معامله شیکاگو در فرم یادشده از شرکتی که قرار است خدمات امانی بیت کوین را به معامله‌گران ارائه دهد، نامی نبرده؛ اما یادآور شده است که این شرکت، یک صندوق سرمایه‌گذاری برخوردار از مجوز بخش خدمات مالی نیویورک است.

فرصت 45 روزه کمیسیون در بررسی درخواست صندوق قابل معامله بیت کوین بورس اختیار معامله شیکاگو

کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا پس از صدور اطلاعیه‌ای رسمی مبنی بر دریافت و بازبینی درخواست بورس اختیار معامله شیکاگو، ۴۵ روز فرصت دارد تا نظر خود را پیرامون آن اعلام یا مهلت ارزیابی را تمدید کند. گفتنی است که این کمیسیون، مختار است تا پیش از نهایی کردن تصمیم خود تا سقف ۲۴۰ روز، مهلت بررسی را تمدید کند.

اگر درخواست بورس اختیار معامله شیکاگو برای راه‌اندازی صندوق قابل معامله BTC تأیید شود، این صندوق، نخستین محصول رمز ارزی ارائه‌شده از سوی این بورس از فوریه ۲۰۱۹ تاکنون است. گفتنی است که از آن هنگام، CBOE عرضه قراردادهای آتی بیت کوین را متوقف کرده بود. در دسامبر ۲۰۱۷، این بورس، نخستین نهاد مالی قانونی آمریکا بود که برای عرضه قراردادهای آتی مبتنی بر Bitcoin پیش‌قدم شد و در این حوزه توانست با فاصله چند هفته‌ای از بورس کالای شیکاگو (CME) جلو بیفتد.

پیش‌تر در ماه ژانویه، شرکت وان اک درخواست خود را برای راه‌اندازی صندوق قابل معامله بیت کوینی تسلیم کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا کرده بود. این شرکت مدیریت سرمایه، پیش‌تر نیز در سال ۲۰۱۷ درخواست مشابهی را تسلیم SEC کرده بود و پس از ناکامی در اخذ تأییدیه این نهاد مالی، بار دیگر در سال ۲۰۱۸ تلاش خود را برای اخذ موافقت SEC امتحان کرد (این بار با همکاری با شرکت سالیدایکس). وان اک در ادامه، تعریف اختیار معامله این درخواست را در سپتامبر ۲۰۱۹ پس گرفت و اندکی بعد عطای همکاری با شرکت سالیدایکس را به لقایش بخشید.

در گیرودار این درخواست‌ها، وان اک از سوی شرکت سالیدایکس، متهم شد که اقدام به سرقت محصول مالی نوآورانه این شرکت کرده است.

گفتنی است پیش‌تر نیز در ۲۱ ژانویه سال جاری، وان اک درخواست دیگری را برای راه‌اندازی صندوق قابل معامله‌ای مبتنی بر عملکرد شرکت‌های ممتاز رمز ارزی تسلیم نهادهای قانونی کرده بود. این صندوق، قیمت و عملکرد شاخص سهام دارایی دیجیتال جهانی (Global Digital Asset Equity Index) را دنبال می‌کند. این شاخص از سوی یکی از شرکت‌های تابعه وان اک موسوم به ام‌وی اینکس سولوشنز (MV Index Solutions) تعریف شده است.

گفتنی است که در زمان نگارش این خبر، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا هنوز با راه‌اندازی هیچ صندوق قابل معامله‌ رمز ارزی از سوی بورس اختیار معامله شیکاگو یا دیگر نهادها موافقت نکرده است.

عملکرد ماشین حساب قراردادهای اختیارمعامله

کارشناس مسئول اداره ابزارهای نوین مالی بورس تهران عنوان کرد: توسعه بازار مشتقه، کمک به رشد و ارتقای بازار سرمایه ایران در عرصه جهانی است و نیازمند مشارکت هر چه بیشتر فعالان این بازار خواهد بود.

به گزارش گروه دیگر رسانه‌های خبرگزاری دانشجو، بورس تهران در راستای توسعه بازار قرارداد‌های اختیار معامله و با توجه به نیاز سرمایه گذاران، در تارنمای خود ماشین حساب ارزش گذاری قرارداد‌های اختیار معامله تعبیه کرده است.
نگار نظری کارشناس مسئول اداره ابزارهای نوین مالی بورس تهران در این خصوص گفت: به تناسب رشد بازار‌های مالی و بین­‌المللی شدن آن، طراحی و توسعه ابزارهای نوین متناسب با نیاز‌های سرمایه­ گذاران مختلف، نقش قابل ­توجهی در توسعه بورس ­‌ها داشته ­است. به­ گونه‌ای که بازار‌های مالی پیشرفته تنها به ارائه ابزار‌های مالی سنتی بسنده نکرده و در تلاش هستند با کمک پیشرفت ­های تکنولوژی که در دهه‌­های اخیر که به صورت نمایی رشد داشته است، ابزارهای مالی جدیدی را ارائه کنند.
مسئول اداره ابزارهای نوین مالی بورس تهران ادامه داد: بورس اوراق بهادار تهران نیز همچون سایر بورس‌­های جهان، همواره درصدد مطالعه و راه‌اندازی ابزار‌های نوین معاملاتی متناسب با نیاز‌های بازار سرمایه ایران بوده­ و در طی سال‌های اخیر، گام‌­های موثری برداشته ­است.
به گفته وی بورس تهران در سال ۸۹ برای اولین بار توانست قرارداد‌های آتی سهام را راه‌اندازی کند و بعد از آن در سال ۹۱ اوراق اختیار فروش تبعی به بازار معرفی شد. همچنین در آبان ماه سال گذشته نیز بازار قرارداد‌های اختیار معامله سهام در بورس تهران آغاز به کار کرد.
نظری با اشاره به اینکه راه‌اندازی قرارداد‌های اختیار معامله از سال ۱۳۸۷ با اخذ تاییدیه کمیته فقهی کلید خورد، افزود: علی‌رغم تصویب دستورالعمل معاملات در سال ۱۳۹۰ و پیگیری­‌های بورس تهران از آن زمان، امکان عملیاتی شدن این ابزار به دلیل محدودیت­‌های فنی که وجود داشت فراهم نشد تا در سال گذشته کارگروهی مشتکل از بورس تهران، سازمان بورس، شرکت ­های مدیریت فناوری بورس تهران و سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه تشکیل شد و دستورالعمل مربوطه مجدداً براساس محدودیت‌های موجود، مورد بازبینی قرار گرفت و در نهایت در ۱۷ آذر ۹۵، دستورالعمل تصویب و پس از آن در تاریخ ۲۸ آذر ۹۵ معاملات قرارداد‌های اختیار معامله سهام بطور رسمی در بورس تهران آغاز شد.
کارشناس مسئول اداره ابزار‌های نوین مالی بورس تهران درباره وضعیت این بازار گفت: تاکنون چهار سر رسید در این بازار تعریف شده است که دو سر رسید آن یعنی بهمن و اردیبهشت تمام شده و دو سر رسید مهر و آبان فعال است. همچنین به لحاظ حجم و ارزش معاملات و تعداد موقعیت هایی که در بازار ایجاد شده است، شاهد روند رو به رشدی بوده ایم.

مهمترین درخواست فعالان بازار
وی در ادامه با اشاره به اینکه بورس تهران از زمان راه اندازی قرارداد‌های اختیار معامله تاکنون همواره درصدد بهبود این بازار و بررسی بازخورد‌های دریافتی از سرمایه گذاران بوده است، افزود: یکی از مهمترین درخواست فعالان بازار چگونگی محاسبه ارزش قرارداد‌های اختیار معامله بوده است.
نظری ادامه داد: با توجه به پیچیدگی روش‌های ارزش گذاری این ابزار و عدم وجود چنین محاسبه گری در بازار، اداره ابزار‌های نوین مالی بورس تهران با همکاری واحد مدیریت فناوری و سیستم‌های اطلاعاتی این شرکت، ماشین حسابی برای محاسبه پارامتر‌های کلیدی قرارداد‌های اختیار معامله در تارنمای خود تعبیه کرده است. ماشین حساب مذکور علاوه بر ارزش قرارداد اختیار معامله، ضرایب پوشش ریسک و نوسان پذیری ضمنی را که نقش قابل توجهی در تصمیمات سرمایه گذاران دارند، محاسبه می‌کند.
کارشناس مسئول اداره ابزارهای نوین مالی بورس تهران با تاکید بر اهمیت تسهیل دسترسی به این ابزار، افزود: در وب سایت بورس، لینک دسترسی برای سرمایه گذار در صفحه اصلی سایت، منوی اطلاعات بازار و همچنین در بخش نمای بازار ایجاد شده است.
الگوریتم محاسباتی استاندارد این ماشین حساب
نظری با تاکید بر استاندارد بودن الگوریتم محاسباتی این ماشین حساب، گفت: این الگوریتم براساس مدل بلک_شولز طراحی شده و برای اختیارهای از نوع اروپایی قابل استفاده است. نحوه کار با این ماشین حساب آسان است و افراد می‌توانند به راحتی و با وارد کردن پارامترهای اولیه، ارزش منصفانه قراردادی که می‌خواهند معامله کنند را به دست بیاورند.
وی با اشاره به اینکه این ماشین حساب از سه بخش تشکیل شده است، اظهار داشت: بخش اول ارزش منصفانه قرارداد را محاسبه می­کند. یعنی قیمتی که سرمایه گذار حاضر است با توجه به پارامتر‌های ورودی خود برای آن قرارداد پرداخت کند.
نظری افزود: پارامتر‌های ورودی شامل نوع اختیار، نرخ بازدهی مورد انتظار، زمان باقیمانده تا سررسید و پارامتر‌های دیگر است. در کنار هر فیلد یک علامت سوال قرار دارد که با انتخاب آن، فرمت پارامتر ورودی و توضیح آن نمایش داده می‌شود. همچنین لینک راهنمای ماشین حساب هم در بالای صفحه نمایش داده شده تا توضیحات تکمیلی در خصوص هر تب، ورودی‌ها و خروجی‌های آن با ذکر مثال در اختیار سرمایه گذاران محترم قرار گیرد.
کارشناس مسئول اداره ابزارهای نوین مالی به عملکرد بخش دوم اشاره کرد و گفت: بخش بعدی مربوط به ضرایب یونانی یا ضرایب پوشش ریسک است که حساسیت ارزش قرارداد اختیار معامله را نسبت به هر یک از پارامتر‌های کلیدی در ارزش گذاری آن ارزیابی می‌کند. این ضرایب ضمن کمک به تحلیل بازار، زمینه‌ای را فراهم می‌کند تا سرمایه گذار بتواند با استفاده از آن پرتفوی خود را در برابر ریسک بهتر پوشش دهد.
وی با تاکید بر اینکه سرمایه‌گذار عملا ریسک پرتفوی خود را از طریق بخش دوم مدیریت می‌کند، افزود: بخش سوم نیز مربوط به نوسان پذیری ضمنی قرارداد‌های اختیار معامله بوده و نشان دهنده این است که بازار نسبت به حرکات قیمتی دارایی پایه قرارداد در آینده چه روندی خواهد داشت.
تلاش بورس برای معرفی ابزارهای نوین
نظری در پایان با اشاره به تلاش بورس تهران در معرفی ابزار‌های معاملاتی نوین در حوزه مشتقات افزود: توسعه بازار مشتقه، کمک به رشد و ارتقای بازار سرمایه ایران در عرصه جهانی است و نیازمند مشارکت هر چه بیشتر فعالان این بازار خواهد بود، از این رو بورس تهران از همه اساتید، کارگزاران و فعالین این حوزه دعوت می­ کند تا در راستای فرهنگ ­سازی و آموزش به سرمایه­ گذاران مشارکت داشته باشند.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه(سنا)

قرارداد آتی به چه معناست؟ چطور معامله می شود؟

مفاهیم و موضوعات مرتبط به بازارهای مالی و اقتصادی همیشه جذابیت زیادی برای علاقه مندان حسابداری و دیگر علوم مالی داشته اند. مفاهیم زیادی وجود دارد که برای فعالیت موثر در بازارهای مالی بهتر است که با آن ها آشنایی کافی داشته باشید و البته در برخی موارد لازم است در مورد آن ها تخصص کافی را به دست بیاورید. اما یکی از مفاهیمی که اطلاع و دانش ابتدایی در مورد آن به درد هر شخص فعال در بازارهای مالی می خورد، عبارت قرارداد آتی است.

در این مقاله به توضیح مفهوم قرارداد های آتی می پردازیم و توضیحات مفیدی در مورد آن ارائه می دهیم، اما قبل از اینکه به سراغ این مفهوم برویم ابتدا باید به موضوع ابزار مشتقه بپردازیم.

در میان این مقاله پیشنهاد می کنیم از مقاله جذاب حسابداری حقوق و دستمزد نیز دیدن کنید.

ابزار مشتقه چیست؟

ابزار مشتقه، ابزار مشتق یا (Derivative Contract) قرارداد یا اوراقی هستند که ارزش آن ها به ارزش اوراق بهادار، کالا، شمش یا ارز وابسته بوده و ارزش مستقلی برای خود ندارند. این ابزارها معمولا از بازارهای پایه مثل بازار کالا، انرژی، ارز، سرمایه و … ترکیب می شوند و در بورس های مورد نظر مورد معامله قرار می گیرند.

ابزار مشتقه به دو دسته تقسیم می شود:

1. پیمان آتی
2. اختیار معامله

در این مقاله قصد داریم در مورد پیمان آتی توضیحاتی ارائه دهیم.

قرارداد آتی (پیمان آتی) چیست؟

قرارداد آتی یا پیمان آتی (Future Contracts) اوراق مالی قابل معامله ای است که می توان آن را در بازارهای مالی مبادله کرد. در قرارداد آتی که بر پایه عقد صلح می باشد، فروشنده پیمان می بندد که در تاریخ مشخصی، مقدار مشخصی کالا را در قبال مبلغی که در هنگام ایجاد قراردادآتی توافق می شود به خریدار قرارداد آتی تحویل بدهد.

قرارداد آتی برای اولین بار در سال 1972 وارد بازارهای مالی شد و قبل از آن تنها در زمینه معاملات محصولات کشاورزی و سوخت های فسیلی مورد استفاده قرار می گرفت.

در واقع قرارداد آتی نوعی قرارداد است که جنبه حقوقی مالی دارد و بین دو طرف فروشنده و خریدار بسته می شود.

برای درک بهتر موضوع اجازه دهید از یک مثال استفاده کنیم.

فرض کنید شما یک کشاورز هستید که می دانید 6 ماه دیگر 50 تن گندم برداشت می کنید. شما می توانید از حالا توافق کنید که بعد از گذشت 6 ماه 50 تن گندم به طرف معامله تحویل می دهید و آن را از همین الان به مبلغ مشخصی می فروشید. بعد از گذشت 6 ماه مهم نیست قیمت گندم چقدر باشد، شما موظفید طبق قرارداد آتی که با خریدار بسته اید بعد از 6 ماه، 50 تن گندم با قیمت توافق شده به خریدار تحویل دهید. در واقع قرارداد آتی را می توان نوعی پیش فروش به حساب آورد.

در این میان پیشنهاد می کنیم سری به صفحه نرم افزار حضور و غیاب سپیدار بزنید تا از امکانات بی نظیر این نرم افزار اطلاع کسب کنید.

انواع قرارداد آتی

قراردادهای آتی اکنون به 2 دسته اصلی تقسیم می شوند:

1. قرارداد آتی در مورد کالاهای فیزیکی همچون نفت خام، شمش طلا، گندم و …
2. قرارداد آتی سهام و شاخص

در مورد کالاهای فیزیکی بازار قرارداد های آتی تا چند سال پیش در ایران وجود نداشت و بعد از فراهم شدن زمینه های آن در ایران با بازار آتی سکه شروع به فعالیت کرد. اکنون بازار قراردادهای آتی در زمینه زعفران نیز فعال است و قرار است برای سایر کالاهای اساسی نیز فعال شود.

قرارداد آتی سهام نیز در اواسط سال 97 فعالیت خود را شروع کرد و از قضا مورد استقبال نیز قرار گرفت. گفته می شود که توسعه هر چه بیشتر این بازار منافع بسیاری برای مصرف کنندگان نهایی و تولیدکنندگان دارد و بیشترین ضرر در مورد آن نصیب دلالان می شود.

کاربرد قراردادهای آتی چیست؟

البته در پایان پاراگراف قبل به مزیت مهم و بزرگی در مورد قراردادهای آتی پرداختیم، اما در این بخش می خواهیم به کاربردهای این پیمان ها بپردازیم.

وقتی هر کسی می تواند معاملات خود را طبق قیمت روز انجام دهد و در لحظه کالاهای مورد نیاز خود را معامله کند چرا باید به قرارداد آتی علاقه مند باشد؟

2 دلیل وجود دارد:

1. با استفاده از قراردادهای آتی خریدار خود را در برابر تغییرات قیمت در ماه ها یا سال های پیش رو بیمه می کند و می تواند در قیمت گذاری با دست بازتری با رقبای خود رقابت کند.
2. هر کسی می تواند از طریق تحلیل بازار و خرید و فروش کالا با استفاده از قراردادهای آتی سود کسب کند.

چطور انگیزه کافی برای استفاده از قرارداد آتی وجود دارد؟

مهمترین انگیزه ای که می تواند باعث استفاده از قرارداد آتی شود، عدم اطمینان از آینده است. از طرفی تولیدکنندگان کالا که مصرف کننده های کالاهای اساسی هستند ممکن است از قیمت های آتی به ترس بیفتند و کشاورز تولید کننده کالای اساسی نیز در زمان حال نیاز به نقدینگی دارد.

طبق دلیل دوم که مربوط به کسب سود بود، اگر شما تحلیل گر خوبی باشید می توانید از طریق قرارداد آتی کسب سود کنید. برای مثال اگر شما حدس می زنید که قیمت نفت قرار است در ماه های آینده افزایش پیدا کند، می توانید نفت را با قیمت کنونی معامله کنید. در صورتی که بعد از گذشت ماه ها و رسیدن سررسید تحویل کالا، قیمت آن افزایش یافته باشد شما به شدت سود خواهید برد.

قرارداد اختیار معامله (Options Contract) چیست؟

یکی از مفاهیم مشابه با قرارداد آتی مفهوم قرارداد اختیار معامله است. در این قرارداد یک طرف قرارداد متعهد می شود در بازه زمانی مشخص و قیمتی تعیین شده دارایی پایه ای را به طرف دیگر معامله بفروشد. طرف دیگر معامله می تواند دارایی مورد نظر را خریداری کند یا این کار را نکند. البته اگر خریداری نکند مبلغی را در ازای این حق از دست می دهد، اما در صورتی که خریدار تمایل داشته باشد معامله را کامل کند فروشنده بالاجبار باید دارایی را معامله کند.

این مفهوم به دلیل ماهیتش تشابهاتی با قرارداد آتی دارد، اما تفاوت های بسیاری هم با آن دارد.

در پایان پیشنهاد می کنیم مقاله آموزش حسابداری پیمانکاری را بخوانید. در این مقاله در رابطه با موضوع حسابداری شرکت های پیمانکاری توضیحات جذابی ارائه کرده ایم.